Πράσινη ανάπτυξη: Ρεαλισμός ή ουτοπία;

Η πρόταση που θέλει η ελληνική οικονομία να αναπτύσσεται με γοργό ρυθμό έχοντας ως κύριο άξονα το περιβάλλον είναι μεν ελκυστική, αλλά όχι απαραίτητα ρεαλιστική.

Δημοσιεύθηκε: 26 Ιανουαρίου 2011 - 07:54

Dr Money

Υπό μία έννοια είμαστε όλοι οικολόγοι, αφού επιθυμούμε πιο καθαρό και υγιές περιβάλλον για μας και τα παιδιά μας.

Είμαστε όμως, τουλάχιστον οι περισσότεροι, επίσης υπέρμαχοι της οικονομικής ανάπτυξης, αφού επιθυμούμε να έχουμε απασχόληση και αύξηση του εισοδήματός μας.

Μερικοί υποστηρίζουν ότι ανάπτυξη και περιβάλλον μπορούν να συνυπάρξουν μέσα από την πράσινη ανάπτυξη, δηλαδή μέσω ενός πλάνου που συνεπάγεται την παροχή κινήτρων και τη διοχέτευση πόρων σε τομείς όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η οργανική γεωργία, ο αγροτουρισμός κ.λπ.

Οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι ήμασταν από τους θιασώτες ενός τέτοιου αναπτυξιακού σχεδίου, γιατί το θεωρούσαμε σωστό από περιβαλλοντικής πλευράς και ορθολογικό από οικονομικής.

Όπως όμως συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις, η επιθυμία για λιγότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα με τη χρήση «πράσινων» τεχνολογιών είχε οδηγήσει σε υποεκτίμηση κάποιων δυσάρεστων οικονομικών πλευρών του θέματος.

Το γεγονός ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει σοβαρό δημοσιονομικό πρόβλημα έπαιξε τον ρόλο του, όπως και η γνώση μερικών συνομιλητών μας για τα τεκταινόμενα στην Ισπανία, μια χώρα που είχε επενδύσει πολλά στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας την προηγούμενη δεκαετία.

Οι συνομιλίες που ακολούθησαν με άλλους οικονομολόγους ενίσχυσαν την εκ των υστέρων εντύπωση ότι δεν είχαμε λάβει υπόψη μας κάποια πράγματα.

Πρώτον, τη μικρή εγχώρια προστιθέμενη αξία που έχουν οι ανεμογεννήτριες, τα φωτοβολταϊκά συστήματα και γενικότερα πολλά μηχανήματα και υλικά που συνδέονται με διάφορες μορφές της πράσινης ανάπτυξης.

Σε απλά ελληνικά αυτό σημαίνει ότι τέτοιου είδους ανάπτυξη είναι συνυφασμένη με αυξημένες εισαγωγές, τουλάχιστον στον τομέα της ενέργειας, που δεν είναι ασφαλώς ό,τι καλύτερο για μια χώρα με υψηλό έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.

Δεύτερον και κυριότερο, τις μεγάλες επιδοτήσεις που απαιτούνταν σε βάθος χρόνου για να παραχθεί ηλεκτρική ενέργεια από ηλιακή κ.λπ.

Τα σημαντικά διλήμματα με τα οποία βρέθηκε αντιμέτωπη σχετικά πρόσφατα η Ισπανία, από τις πρωτοπόρες χώρες της Ευρώπης στα φωτοβολταϊκά και γενικότερα στις ΑΕΠ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας), ήταν ενδεικτικά του τι θα μπορούσε να συμβεί μελλοντικά στην Ελλάδα.

Η Ισπανία βρέθηκε να πληρώνει κάμποσα δισ. ευρώ τον χρόνο σε επιδοτήσεις σε εταιρίες και ιδιώτες για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας που ήταν φιλική προς το περιβάλλον.

Αυτό δεν δημιουργούσε πρόβλημα όσο το έλλειμμα του προϋπολογισμού ήταν υπό έλεγχο. Όμως, τα πάντα άλλαξαν όταν η Ελλάδα πυροδότησε την κρίση του χρέους στην περιφέρεια της ευρωζώνης.

Ο προβληματισμός και οι συζητήσεις έφεραν επίσης στην επιφάνεια άλλα ζητήματα που συνήθως προσπερνούμε στην Ελλάδα, όπως η αποδοτικότητα (efficiency) και η αξιοπιστία (reliability) των εναλλακτικών πηγών ενέργειας, π.χ. άνεμος, σε σύγκριση με άλλες, όπως για παράδειγμα η πυρηνική, που αποτελεί κόκκινο πανί σε μια σεισμογενή χώρα όπως η Ελλάδα.

Το συμπέρασμα είναι απλό όσο και ίσως στενάχωρο για τους «die hard» οικολόγους.

Η πράσινη ανάπτυξη έχει πολλά θετικά αλλά και ορισμένα αρνητικά στοιχεία.

Η κοινή συνισταμένη θέλει να μπορεί μεν να συμβάλλει στην ανάπτυξη της χώρας, αλλά σίγουρα να μην μπορεί να παίξει τον ρόλο της λοκομοτίβας της οικονομίας σε μια περίοδο όπου τη χρειάζεται όσο ποτέ άλλοτε.

Υπό αυτήν την έννοια, η λογική προστάζει το ζήτημα της πράσινης ανάπτυξης να προσεγγιστεί με βάση τις κλαδικές πολιτικές και όχι ως ένα εναλλακτικό αναπτυξιακό σχέδιο για την εθνική οικονομία.

Dr. Money

* Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με τον αρθρογράφο; Τι γνώμη έχετε;

To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.