2001-2010: Η αναβίωση ενός μηχανισμού!

Ο μηχανισμός ελεγχόμενης χρεοκοπίας της κ. Μέρκελ μοιάζει αρκετά με εκείνο που είχε προτείνει η Αν Κρούγκερ το 2001 πριν «σκάσει» η Αργεντινή. Ίσως το 2013 μάθουμε αν κάνει τη διαφορά.

Δημοσιεύθηκε: 26 Νοεμβρίου 2010 - 07:53

Dr Money

Η πρόταση της Γερμανίδας καγκελαρίου κ. Μέρκελ για τη δημιουργία ενός μηχανισμού ελεγχόμενης χρεοκοπίας στην ευρωζώνη δεν είναι πρωτότυπη.

Για πρώτη φορά προτάθηκε τον Νοέμβριο του 2001 από την καθηγήτρια οικονομικών Αν Κρούγκερ, τότε αναπληρώτρια διευθύνουσα σύμβουλο του ΔΝΤ, αλλά την πρόλαβε η κατάρρευση της Αργεντινής λίγο αργότερα.

Για αρκετούς από τους πιο παλιούς τραπεζίτες και διαμορφωτές πολιτικής, η σημερινή προσπάθεια της κ. Μέρκελ συνιστά προσπάθεια αναβίωσης του μηχανισμού αναδιάρθρωσης κρατικού χρέους που είχε προτείνει η κ. Κρούγκερ.

Πολλοί από αυτούς, όπως ο Γουίλιαμ Ρόουντς, νυν σύμβουλος του διευθύνοντος συμβούλου της Citi, Βίκραμ Πάντιτ, και μέλος του Δ.Σ. του Institute of International Finance, είναι αντίθετοι στη γερμανική πρωτοβουλία που έχει τη γαλλική υποστήριξη.

Οι επικριτές θεωρούν ότι θα χειροτερεύσει τους όρους δανεισμού των περιφερειακών χωρών της ευρωζώνης, υπονομεύοντας τα σταθεροποιητικά προγράμματα που εφαρμόζουν.

Οι εξελίξεις στην Ιρλανδία, που ουσιαστικά αναγκάστηκε να ζητήσει βοήθεια από την ευρωζώνη και το ΔΝΤ, και η διαφαινόμενη επέκταση της αναταραχής στις αγορές των ομολόγων της Πορτογαλίας και της Ισπανίας τους δικαιώνουν μέχρι στιγμής.

Αναμφισβήτητα, όλοι συμφωνούν ότι θα ήταν καλό να υπάρχουν κανόνες που θα διέπουν τη διαδικασία αναδιάρθρωσης του δημοσίου χρέους μιας χώρας της ευρωζώνης.

Κάτι τέτοιο θα βοηθούσε αφενός να επανέλθει η υπερχρεωμένη χώρα στις αγορές μετά την αναδιάρθρωση σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα και αφετέρου να πετύχουν οι πιστωτές το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Η κ. Μέρκελ, όπως και η καθηγήτρια κ. Κρούγκερ, θεωρεί ότι ο καλύτερος τρόπος είναι μέσω της δημιουργίας ενός μόνιμου μηχανισμού που στην ουσία είναι ένα νομικό πλαίσιο με βάση το οποίο θα γίνεται η αναδιάρθρωση του κρατικού χρέους.

Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του είναι ότι η συμφωνία θα είναι δεσμευτική για όλους τους πιστωτές αν μια μεγάλη πλειοψηφία, π.χ. το 70%, την αποδεχόταν.

Από πολιτικής και ηθικής πλευράς, το επιχείρημα είναι ότι οι ιδιώτες επενδυτές θα πρέπει να αναλαμβάνουν μέρος από το κόστος μιας αναδιάρθρωσης και να μην επαφίεται όλο στους ώμους των φορολογουμένων.

Οι οπαδοί της άλλης προσέγγισης θεωρούν ότι αρκεί να προβλέπεται να υπάρχουν «συμφωνίες συλλογικής ευθύνης», γνωστές ως CACs, στις νέες εκδόσεις κρατικών ομολόγων. Αυτό ήδη συμβαίνει με βάση τον αγγλικό νόμο αλλά όχι με βάση τον νόμο των περισσότερων, αν όχι όλων, από τις χώρες της ευρωζώνης.

Ο καθηγητής κ. Ρουμπινί και ο τραπεζίτης κ. Ρόουντς τάσσονται υπέρ αυτής της προσέγγισης.

Σ’ αυτήν την περίπτωση, οι υπερχρεωμένοι οφειλέτες και οι πιστωτές μπορεί να καθίσουν σ’ ένα τραπέζι για να τα βρούνε, καθότι οι δύο πλευρές έχουν κίνητρο.

Σημειώνεται ότι οι δύο προσεγγίσεις μπορεί να είναι συμπληρωματικές, αφού η ύπαρξη των CACs σε εκδόσεις ομολόγων δεν απαγορεύει την αναδιάρθρωση του κρατικού χρέους μέσω του μόνιμου μηχανισμού ελεγχόμενης χρεοκοπίας.

Έχοντας αναφέρει τα παραπάνω θα πάμε στο ζουμί της υπόθεσης.

Ο μόνιμος μηχανισμός ελεγχόμενης χρεοκοπίας έχει νόημα.

Όμως, η χρονική συγκυρία που επέλεξε η κ. Μέρκελ να τον δημοσιοποιήσει είναι λανθασμένη, εκτός κι αν η ίδια είτε έχει άλλες επιδιώξεις για την ευρωζώνη είτε δεν κατανοεί τις συνέπειες, κάτι που δεν μπορούμε να πιστέψουμε.

Η έκρηξη των spreads στην περιφέρεια της ευρωζώνης, που ανάγκασε την Ιρλανδία να ζητήσει οικονομική βοήθεια και τροφοδότησε τα σενάρια χρεοκοπίας άλλων χωρών, δικαιώνει μέχρι στιγμής τους υποστηρικτές της άλλης προσέγγισης.

Επομένως, η προσπάθεια της ευρωζώνης να αναβιώσει τον μηχανισμό της κ. Κρούγκερ υπό κάποια νέα μορφή θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτική για τον λόγο που είδαμε στην Ιρλανδία.

Αν η πρόσβαση χωρών, όπως η Ελλάδα, στις κεφαλαιαγορές είναι το ζητούμενο, ο μηχανισμός ελεγχόμενης χρεοκοπίας την υπονομεύει, ενώ αυξάνει το κόστος δανεισμού για άλλες που βρίσκονται σε καλύτερη μοίρα δημοσιονομικά.

Υπό αυτήν την έννοια, λοιπόν, ο μηχανισμός θέτει σε κίνδυνο τα προγράμματα σταθερότητας.

Αυτό δεν θα συνέβαινε αν η γνωστοποίηση της πρωτοβουλίας για τον μηχανισμό γινόταν αργότερα, όταν οι αγορές θα ήταν σε καλύτερη φάση.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.