Τα τρία σενάρια του μέλλοντός μας!

Η χώρα πορεύεται στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα. Αυτό το άγνωστο θα έχει μια κατάληξη, αλλά υπάρχουν τρεις δρόμοι για να φτάσει κανείς εκεί. Οι δύο είναι ανεπιθύμητοι.

Δημοσιεύθηκε: 21 Οκτωβρίου 2010 - 07:53

Dr Money

Τα στοιχεία για την εκτέλεση του προϋπολογισμού το διάστημα Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου που ανακοινώθηκαν χθες δείχνουν ότι η μείωση του ελλείμματος ήταν ελαφρώς καλύτερη απ' αυτήν που προβλέπεται με βάση την αναθεώρηση των εκτιμήσεων τον περασμένο Αύγουστο.

Η σύγκριση του ποσοστού μείωσης του ελλείμματος στο 9μηνο με τον στόχο για ολόκληρη τη χρονιά, που είναι υψηλότερος, δεν είναι σωστή.

Η θετική εξέλιξη δεν εκπλήσσει, αλλά δεν είναι και πλήρως πειστική λόγω της ιδιότυπης στάσης πληρωμών που έχει κηρύξει το Δημόσιο προς τους πιστωτές του, εξαιρουμένων των ομολογιούχων και των απασχολουμένων σ’ αυτό.

Αν το Δημόσιο ήταν συνεπές στις πληρωμές του προς αυτούς στους οποίους χρωστάει θα είχαμε πολύ καλύτερη εικόνα για το πραγματικό μέγεθος του ελλείμματος.

Παρ’ όλα αυτά, δεν υπάρχει λόγος να αμφιβάλλει κανείς ότι ο στόχος για το φετινό έλλειμμα θα επιτευχθεί, εκτός κι αν υπάρξουν αρνητικές εκπλήξεις από δύο πηγές.

Πρώτον, να ξεφύγει τελείως κάποιο από τα νούμερα που έχουν προϋπολογιστεί για κάποιους φορείς της γενικής κυβέρνησης.

Δεύτερον, να υπάρξει ανάγκη για σημαντική ανοδική αναθεώρηση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης το 2010 λόγω της αναμενόμενης για το έλλειμμα του 2009.

Από τις δύο πηγές θεωρούμε πιο πιθανή, αν προκύψει θέμα, την πρώτη.

Κι αυτό γιατί δεν είναι λογικό να μην έχει η κυβέρνηση μια καλή εικόνα για το μέγεθος της αναθεώρησης του ελλείμματος του 2009 όταν ισχυρίζεται ότι δεν θα χρειαστούν νέα μέτρα για να αντιμετωπιστούν οι όποιες επιπτώσεις στον προϋπολογισμό του 2010 και του 2011.

Επιπτώσεις υπάρχουν, αλλά προφανώς θεωρεί ότι μπορεί να τις απορροφήσει φέτος με τον γνωστό τρόπο, π.χ. με νέες περικοπές στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων και στις λειτουργικές δαπάνες υπουργείων.

Επομένως, είναι πιο πιθανό η μεγάλη αρνητική έκπληξη να προέλθει, αν έρθει, από τους φορείς της γενικής κυβέρνησης.

Αναμφίβολα, η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων για τη φετινή χρονιά και την επόμενη θα συνιστά επιτυχία.

Όμως, εκείνο που μετρά πάνω απ’ όλα είναι το βιοτικό επίπεδο του μέσου Έλληνα.

Όλα δείχνουν ότι αυτό δεν πρόκειται να επανέλθει σε συνθήκες του 2008 πριν από το 2014 - 2015, ακόμη κι αν όλα πάνε καλά.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα έχει χαθεί μια πενταετία περίπου, που είναι πιο κρίσιμη για τους μεσήλικες, αφού λογικά δεν θα έχουν την ίδια δυνατότητα αποταμίευσης όπως στο παρελθόν, αλλά θα πλησιάζουν πιο κοντά στη συνταξιοδότηση.

Σ’ εκείνο το σημείο το δημοσιονομικό έλλειμμα θα έχει λογικά περιοριστεί αισθητά, αλλά το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ θα βρίσκεται σε πολύ υψηλότερα επίπεδα από εκείνα του 2008 ή του 2009.

Σ' εκείνο το σταυροδρόμι, η οικονομία θα μπει σ’ έναν από δύο δρόμους:

Ο ένας θα οδηγεί σε ταχύρρυθμη πολύχρονη ανάπτυξη και αποκλιμάκωση του δημοσίου χρέους, με την οικονομία να επωφελείται από τις διαρθρωτικές αλλαγές που θα έχουν ήδη συντελεστεί.

Ο δεύτερος δρόμος θα οδηγεί σε αναπτυξιακή ύφεση στην καλύτερη των περιπτώσεων, δηλαδή σε χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που θα υπολείπονται των δυνητικών, και ασφαλώς σε βραδύτερη αποκλιμάκωση του δημοσίου χρέους για πολλά ακόμη χρόνια.

Το τρίτο σενάριο είναι ασφαλώς πολύ χειρότερο και το ασπάζονται οι πλέον απαισιόδοξοι.

Οι τελευταίοι θεωρούν ότι ο κόσμος δεν θα αντέξει τη λιτότητα διαρκείας στην οποία υποβάλλεται, το πρόγραμμα θα αποτύχει και το βιοτικό επίπεδο θα διολισθήσει σε συνθήκες προηγούμενων δεκαετιών, μηδέ εξαιρουμένων αυτών του '80 και του '70.

Πρόκειται για το καταστροφικό σενάριο που συγκεντρώνει μεν λίγες πιθανότητες -κατά την άποψή μας-, αλλά δεν μπορεί να αγνοηθεί τελείως μ’ όλα αυτά που έχουν γίνει.

Πόσοι, άλλωστε, Έλληνες ή ξένοι πίστευαν στα τέλη της προηγούμενης χρονιάς ότι η Ελλάδα ή οποιαδήποτε χώρα της ευρωζώνης θα πήγαινε στο ΔΝΤ;

Πιθανόν κάποιοι απαισιόδοξοι ξένοι και ελάχιστοι μέσα στο κυβερνών κόμμα που είχαν αρνητική άποψη για πρόσωπα και καταστάσεις!

Καλώς ή κακώς, αυτά είναι τα τρία σενάρια του μέλλοντός μας.

Το καλό σενάριο όπου η τετραετία - πενταετία λιτότητας θα οδηγήσει στην επίτευξη των στόχων του μνημονίου και σε μια πολύχρονη αναπτυξιακή διαδρομή από εκεί και πέρα, με σταθερή άνοδο του βιοτικού επιπέδου του μέσου Έλληνα.

Το κακό σενάριο όπου την επίτευξη των στόχων θα ακολουθήσει ένα πολύχρονο αναπτυξιακό τέλμα.

Και, τέλος, το καταστροφικό σενάριο στο οποίο δεν θα δίναμε μεγαλύτερες πιθανότητες από 5% - 10% σ’ αυτήν τη φάση.

Ελπίδα όλων είναι να βιώσουμε το καλό σενάριο.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.