H άλλη όψη των καταθέσεων!

Η μεγάλη μείωση των καταθέσεων από την αρχή της χρονιάς έχει γίνει αντικείμενο προβληματισμού από πολλούς και πονοκέφαλος για τις τράπεζες. Θα μπορούσε όμως να είναι χειρότερα για την οικονομία.

Δημοσιεύθηκε: 7 Σεπτεμβρίου 2010 - 08:09

Dr Money

Τα στοιχεία της ΕΚΤ για τις καταθέσεις στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα είχαν προϊδεάσει για το αποτέλεσμα του Ιουλίου και χθες απλώς ήρθε η επιβεβαίωση.

Οι καταθέσεις μειώθηκαν στα 212,3 δισ. ευρώ στα τέλη Ιουλίου από 216,5 δισ. τον Ιούνιο, ανεβάζοντας τις απώλειες από την αρχή της χρονιάς σε 26 δισ. ευρώ περίπου.

Σύμφωνα με τραπεζίτες, η μείωση των καταθέσεων δεν συνδέεται πλέον με τη φυγή των κεφαλαίων στο εξωτερικό, που ήταν το χαρακτηριστικό των πρώτων πέντε μηνών, αλλά με τις αυξημένες ανάγκες των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών για ρευστό.

Από τα 4 δισ. ευρώ περίπου, που μειώθηκαν οι καταθέσεις τον Ιούλιο, κάπου 3 δισ. ευρώ αποδίδονται στην απόσυρση χρημάτων απο τις εταιρίες και τα υπόλοιπα από τα νοικοκυριά.

Αυτή η εξέλιξη δεν θα πρέπει να εκπλήσσει.

Οι επιχειρήσεις δεν παίρνουν πλέον εύκολα δάνεια από τις τράπεζες για κεφάλαια κίνησης και για άλλες ανάγκες που έχουν και γι’ αυτόν τον λόγο χρησιμοποιούν τα δικά τους ρευστά διαθέσιμα.

Το ίδιο φαίνεται να ισχύει σε μεγάλο βαθμό για τα νοικοκυριά, τα οποία προσπαθούν να ικανοποιήσουν τις βασικές τους ανάγκες χρησιμοποιώντας μέρος των καταθέσεών τους.

Όπως είναι γνωστό, η μείωση των καταθέσεων στερεί πολύτιμη ρευστότητα από τις τράπεζες, στερώντας τους τη δυνατότητα να δώσουν περισσότερα δάνεια.

Τους ανεβάζει επίσης το κόστος χρήματος αφού ο ανταγωνισμός για την προσέλκυση καταθέσεων ωθεί τα επιτόκια προς τα πάνω, με αποτέλεσμα να προσπαθούν να αντισταθμίσουν τις απώλειες αυξάνοντας τα spreads στη νέα παραγωγή δανείων.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι συνέπειες από τη μείωση των καταθέσεων δεν είναι ευχάριστες ούτε για τις τράπεζες ούτε γι’ αυτούς που θα ήθελαν να δανειστούν.

Όμως, η μείωση των καταθέσεων είναι φυσιολογική εξέλιξη σε μια οικονομία που έχει μπει σε φάση απομόχλευσης (deleveraging), ακόμη κι αν δεν υπάρχουν εκροές κεφαλαίων στο εξωτερικό.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η συζήτηση για τις καταθέσεις στη χώρα μας έχει επικεντρωθεί κυρίως στο θέμα της μείωσής τους.

Όμως, υπάρχει μια άλλη οπτική γωνία για το ίδιο θέμα με την οποία ελάχιστοι έχουν ασχοληθεί:

Αναφερόμαστε στην αύξηση των καταθέσεων σε περίοδο ύφεσης.

Πρόκειται για φαινόμενο που δεν είναι άγνωστο σε άλλες χώρες, οι οποίες υπέστησαν την οικονομική θεραπεία του ΔΝΤ, σύμφωνα με τους επαΐοντες.

Εξυπακούεται ότι η αύξηση των καταθέσεων όταν τα διαθέσιμα εισοδήματα μειώνονται οδηγεί νομοτελειακά σε μεγαλύτερη συμπίεση της ιδιωτικής κατανάλωσης και σε πιο βαθιά ύφεση.

Υπό αυτήν την έννοια, η μείωση των καταθέσεων στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα ίσως δεν είναι τόσο άσχημη εξέλιξη όσο ακούγεται.

Πολύ περισσότερο όταν οι τράπεζες μπορούν να ποντάρουν στις κρατικές εγγυήσεις για να λάβουν φθηνή ρευστότητα από την ΕΚΤ.

Αναμφίβολα, δεν μιλάμε για μια ειδυλλιακή κατάσταση όταν οι καταθέσεις μειώνονται για να διατηρηθεί κάποιο υποφερτό επίπεδο κατανάλωσης και λειτουργίας των επιχειρήσεων.

Θα μπορούσε όμως να είναι χειρότερα για την οικονομία και για όλους αν οι καταθέσεις αυξάνονταν, σε μια περίοδο όπου το διαθέσιμο εισόδημα μειώνεται και η ανεργία αυξάνεται μαζί με την υποαπασχόληση.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.