H κρίση έχει τις φάσεις της!

Όλες οι αγορές περνάνε κρίσεις που χαρακτηρίζονται από διαφορετικές φάσεις. Η ελληνική κρίση, η χειρότερη των τελευταίων δεκαετιών, δεν μπορεί να είναι η εξαίρεση.

Δημοσιεύθηκε: 30 Ιουνίου 2010 - 07:50

Dr Money

Η ελληνική αγορά ομολόγων ανήκε εδώ και πολλά χρόνια στη λίγκα των ανεπτυγμένων αγορών.

Αντίθετα, η Σοφοκλέους θεωρούνταν μια πιο ενδιάμεση κατάσταση, καθώς συνδύαζε τα χαρακτηριστικά της ανεπτυγμένης και της αναδυόμενης αγοράς με τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Και οι δύο αγορές πνέουν τα λοίσθια σήμερα που αμφισβητείται η δυνατότητα της Ελλάδας να εξέλθει από τη χειρότερη οικονομική κρίση των τελευταίων δεκαετιών χωρίς να αναδιαρθρώσει το δημόσιο χρέος της.

Το αν αυτό θα συνεχιστεί και σε τι βαθμό θα εξαρτηθεί από την κατάσταση και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας σε συνδυασμό με το κλίμα που θα επικρατεί διεθνώς.

Σ’ αυτήν τη φάση, το βασικό ερώτημα είναι το εξής: σε ποια περίοδο του παιχνιδιού από τις τέσσερις βρισκόμαστε;

Είμαστε ακόμη στην αρχή της κρίσης, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι, ή μήπως είμαστε σε πιο προχωρημένο στάδιο απ’ αυτό που οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις θέλουν;

Η απάντηση δεν είναι εύκολη, αν και έπειτα από έναν περίπου χρόνο ύφεσης είναι δύσκολο να δεχτεί κανείς ότι είμαστε ακόμη εντελώς στην αρχή. Στη χειρότερη των περιπτώσεων, θα πρέπει να διανύουμε το πρώτο ή το δεύτερο από τα στάδια της κρίσης.

Φυσικά, υπάρχει μια μικρή μειοψηφία αισιόδοξων που θεωρούν ότι είμαστε σήμερα στη δίνη της κρίσης ως χώρα και επομένως οι αγορές ίσως κάνουν λάθος ενσωματώνοντας στις τιμές πολλά αρνητικά νέα που πιθανόν δεν θα βρούμε ξανά μπροστά μας.

Είναι μια πολύ αισιόδοξη άποψη που βασίζεται αφενός στην εικόνα της οικονομίας που περιγράφουν κυβερνητικά στελέχη και αφετέρου στην εκτίμηση ότι η οικονομία της ευρωζώνης παίρνει τα πάνω της.

Βασίζεται επίσης στην ανάλυση του καταναλωτικού μοντέλου του Νεοέλληνα τις δύο τελευταίες δεκαετίες και στο «λίπος» που θα μπορούσε να κάψει για κάποιο διάστημα.

Αν έχουν δίκιο, οι ξένοι θεσμικοί ίσως αρχίσουν να ξανακοιτάξουν τη Σοφοκλέους σε μερικούς μήνες, δίνοντας το έναυσμα για μια μεγάλη ανοδική κίνηση.

Όμως, η συμπεριφορά των Ελλήνων καταναλωτών ίσως δεν είναι τόσο απλή όσο πολλοί προδικάζουν. Το περίφημο λίπος έχει ήδη καεί σε κάποιον βαθμό λόγω της κρίσης, ενώ οι ίδιοι βρίσκονται αντιμέτωποι με μια περιοριστική πολιτική εισοδημάτων που θα κρατήσει μερικά χρόνια.

Ακόμη κι αν το ελληνικό ΑΕΠ δεν συρρικνωθεί κατά 4% αλλά 3% - 3,2% που προβλέπουν μερικοί, το νέο δεν αναμένεται να τονώσει το καταναλωτικό και επενδυτικό ενδιαφέρον.

Ταπεινή μας άποψη είναι ότι μάλλον βρισκόμαστε στο δεύτερο δεκάλεπτο του παιχνιδιού και μάλιστα όχι προς το τέλος του.

Κι όλα αυτά υπό την προϋπόθεση ότι το ελληνικό κράτος θα βγει αλώβητο από την κρίση χωρίς «κούρεμα» της αξίας των ομολόγων του ή επιμήκυνσή τους.

Φυσικά, όλες οι απόψεις είναι σεβαστές, αφού κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει σε ποια φάση της κρίσης βρισκόμαστε.

Το σίγουρο είναι ότι η Ελλάδα θεωρείται αποπαίδι διεθνώς, κι όταν αυτό συμβαίνει χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να επανέλθει το σύστημα σε θέση ισορροπίας, όποια κι αν είναι η πρόβλεψη για τη φάση της κρίσης.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.