Η αγέλη των "λύκων" θέλει τον Τρισέ της!

Ο μηχανισμός στήριξης των χωρών της ευρωζώνης ύψους 750 δισ. ευρώ συνιστά καλή εξέλιξη. Όμως, ούτε είναι πανάκεια για την κρίση ούτε θα δώσει τις απαραίτητες ανάσες χωρίς το αυτονόητο.

Δημοσιεύθηκε: 10 Μαΐου 2010 - 07:55

Dr Money

O πρόεδρος της ΕΚΤ κ. Τρισέ απογοήτευσε τις αγορές την προηγούμενη Πέμπτη, διαψεύδοντας τις προσδοκίες τους για κάποιου είδους παρέμβαση ώστε να στηριχτούν τα ομόλογα των χωρών της περιφέρειας της ευρωζώνης.

Τα αποτελέσματα είναι γνωστά.

Οι αποδόσεις των ελληνικών, πορτογαλικών και ισπανικών ομολόγων ανέβηκαν στο υψηλότερο σημείο από την ίδρυση του ευρώ, ενώ το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα αποδυναμώθηκε περαιτέρω υποχωρώντας προς το 1,27 έναντι του δολαρίου.

Διαπιστώνοντας την κρισιμότητα της κατάστασης, οι ηγέτες των χωρών της ευρωζώνης συμφώνησαν στη δημιουργία ενός μηχανισμού στήριξης των χωρών-μελών, όπως η Ελλάδα, που βρίσκονται σε δύσκολη θέση.

Λεπτομέρειες δεν είχαν γίνει γνωστές μέχρι αργά χθες το βράδυ, όμως όλοι μιλούσαν για ένα μίγμα από εγγυήσεις δανείων από χώρες, λεφτά της Κομισιόν και του ΔΝΤ, συνολικού ύψους 750 δισ. ευρώ και άνω.

Όπως συμβαίνει σε ανάλογες περιπτώσεις, ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες.

Το μέγεθος του πακέτου είναι ένας σημαντικός παράγοντας, αλλά όχι ο μοναδικός.

Τα 750 δισ. ευρώ που ακούγονταν χθες είναι μεγάλο ποσό και περίπου ίσο με εκείνο που θα χρειαζόταν για να σωθούν η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ιρλανδία αν αντιμετώπιζαν παρόμοιο πρόβλημα με την Ελλάδα.

Σημαντικός παράγοντας είναι επίσης ο χρόνος και οι διαδικασίες που απαιτούνται για να αποκτήσει μια χώρα-μέλος πρόσβαση στα κεφάλαια του νέου μηχανισμού.

Οι ψηφοφορίες από τα εθνικά κοινοβούλια των χωρών-μελών και γενικότερα οι καθυστερήσεις για τις εγκρίσεις έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην αποτυχία του ελληνικού μηχανισμού στήριξης να καλμάρει τις αγορές.

Επειδή τα παθήματα γίνονται μαθήματα, σε τέτοιο επίπεδο, είναι μάλλον απίθανο να επαναληφθούν τα λάθη που έγιναν στην περίπτωση της Ελλάδας.

Επομένως, οι διαδικασίες για την ενεργοποίηση του μηχανισμού θα είναι πιο απλοποιημένες και πιο σύντομες, π.χ. με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παίζει πιο κεντρικό ρόλο, δανειζόμενη στις αγορές φθηνότερα λόγω της υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης "ΑΑΑ" της Ε.Ε. για τη χρηματοδότηση του προγράμματος, και τα υπόλοιπα λεφτά να προέρχονται από το ΔΝΤ.

Επίσης, είναι εύλογο να περιμένει κανείς ότι η πρόσβαση στα λεφτά του μηχανισμού θα συνοδεύεται από την αποδοχή αυστηρών όρων δημοσιονομικής πειθαρχίας που θα προσδιορίζονται από κοινού από την Ε.Ε. και το ΔΝΤ κατά τα πρότυπα της Ελλάδας.

Σε κάθε περίπτωση, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ο μηχανισμός αγοράζει χρόνο στις προβληματικές χώρες για να λύσουν το δημοσιονομικό τους πρόβλημα και να πείσουν τις αγορές ώστε να βγουν να δανειστούν από αυτές ξανά στο μέλλον.

Ποια θα περίμενε κανείς να είναι η αντίδραση των αγορών;

Θετική, κατ’ αρχάς, δίνοντας ώθηση στο ευρώ, στα ομόλογα των χωρών της περιφέρειας της ευρωζώνης και στις μετοχές από τη στιγμή που θα ανακουφίσει τις ευρωπαϊκές τράπεζες.

Όμως, δεν θα στοιχηματίζαμε για τη συνέχεια αν δεν υπήρχε εμπλοκή της ΕΚΤ.

Ο λόγος είναι απλός:

Κάποιος θα πρέπει να βγει να δανειστεί στις αγορές μερικές εκατοντάδες δισ. ευρώ χρησιμοποιώντας τις εγγυήσεις των χωρών-μελών, μερικές εκ των οποίων έχουν ήδη μπει στην μπούκα του κανονιού από τις αγορές.

Επομένως, μόνο η ΕΚΤ θα μπορούσε να εγγυηθεί κατά κάποιον τρόπο ότι δεν θα υπάρξει πρόβλημα άντλησης των ανωτέρω κεφαλαίων.

Επίσης, η ΕΚΤ είναι η μόνη που θα μπορούσε να κάνει κάτι άμεσα στις αγορές για να αντιστραφεί το κλίμα στις αγορές των ομολόγων της Ελλάδας, της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας σε πιο μόνιμη βάση, πέραν του προαναφερθέντος μηχανισμού.

Οι έχοντες πληροφόρηση από τη Φρανκφούρτη συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι η ΕΚΤ θα προτιμούσε να μην αγοράσει ομόλογα των χωρών του Νότου της ευρωζώνης από τη δευτερογενή αγορά σε αυτήν τη φάση.

Όμως, οι ίδιοι δεν αποκλείουν να το κάνει αν χρειαστεί, δηλαδή αν διαπιστώσει ότι υπάρχει μεγάλος συστημικός κίνδυνος.

Υπό αυτές τις συνθήκες, το χαλάρωμα των κριτηρίων αξιολόγησης των ομολόγων που δέχεται ως ενέχυρο για αναχρηματοδότηση και η ενεργοποίηση του μηχανισμού παροχής απεριόριστης ρευστότητας με χαμηλό επιτόκιο, π.χ. 1%, για μεγάλα χρονικά διαστήματα, π.χ. 12 μήνες, στις ευρωπαϊκές τράπεζες προηγούνται στο μενού των διαθέσιμων επιλογών της ΕΚΤ.

Oι κυβερνήσεις των χωρών-μελών της ευρωζώνης, με προεξέχουσα την ελληνική, έχουν κάνει μια σειρά λαθών στη διαχείριση της ελληνικής κρίσης, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην αύξηση του αριθμού της αγέλης των "λύκων", δηλαδή των σπεκουλαδόρων που αποκηρύσσουν.

Πρόκειται για μια μεγάλη αποτυχία του πολιτικού συστήματος των χωρών της ευρωζώνης, που δεν θα πρέπει να μετατραπεί σε τραγωδία.

Το πακέτο στήριξης των 500 - 600 δισ. ευρώ είναι μια καλή αρχή, αλλά είναι πιθανόν να μην αποδώσει χωρίς την άμεση στήριξη της ΕΚΤ.

Γι’ αυτόν τον λόγο ισχυριζόμαστε ότι η αγέλη των "λύκων"-σπεκουλαδόρων θέλει τον Τρισέ της.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.