Το ελληνικό παράδοξο της ανάπτυξης!

Όλοι συμφωνούν πως θα πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να ανακάμψει η οικονομία και να ξεφύγουμε μια ώρα αρχύτερα από τη μέγκενη του ΔΝΤ. Όμως, κάποιοι φάσκουν και αντιφάσκουν.

Δημοσιεύθηκε: 4 Μαΐου 2010 - 07:51

Dr Money

Τα δημοσιονομικά μέτρα λιτότητας, είτε πρόκειται για μειώσεις μισθών και συντάξεων είτε για αυξήσεις φόρων προκειμένου να μειωθεί το έλλειμμα του προϋπολογισμού, έχουν τον ίδιο κοινό παρονομαστή.

Οδηγούν για ένα διάστημα τουλάχιστον σε μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος και της καταναλωτικής δαπάνης.

Από τη στιγμή που η κατανάλωση αντιπροσωπεύει πάνω από το 70% του ελληνικού ΑΕΠ, είναι επόμενο η συμπίεσή της να ασκεί καταλυτική αρνητική επίδραση στην οικονομική δραστηριότητα, φέροντας πιο κοντά την ύφεση.

Με βάση τις προβλέψεις του προγράμματος λιτότητας, η οικονομία μας εκτιμάται ότι θα συρρικνωθεί με ρυθμό 4% το 2010, 2,6% το 2011 και θα επανέλθει σε ανοδική τροχιά από το 2012, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 1,1%.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ελλοχεύει σοβαρός κίνδυνος να μπει η οικονομία της χώρας σε φαύλο κύκλο από τον οποίο θα είναι δύσκολο να εξέλθει.

Κοινώς, τα περιοριστικά μέτρα για μείωση του ελλείμματος να φέρουν ύφεση και επιπρόσθετα μέτρα λιτότητας για την επίτευξη του στόχου που θα βυθίσουν την οικονομία ακόμη περισσότερο σε ύφεση και ούτω καθεξής.

Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να αποδειχθεί η ύφεση λιγότερο επώδυνη απ’ ό,τι προβλέπεται τη φετινή χρονιά και την επόμενη.

Για να συμβεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να βοηθήσει ο εξωτερικός τομέας και, το κυριότερο, να ανακάμψουν οι επενδύσεις.

Όμως, η θετική συνεισφορά του εξωτερικού τομέα, π.χ. εξαγωγές, εισαγωγές, ναυτιλία, τουρισμός κ.λπ. στην αποφυγή βαθύτερης ύφεσης δεν υποβοηθείται ούτε από τη διαιώνιση της κόντρας με τη Γερμανία, η οποία αποτελεί τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο μας στην ευρωζώνη και σημαντική πηγή τουριστικού συναλλάγματος, ούτε από το πρόσφατο μπλοκάρισμα λιμανιών και κεντρικού ξενοδοχείου της Αθήνας από το ΠΑΜΕ.

Ίσως λοιπόν το μόνο σίγουρο και θετικό σ’ αυτό το μέτωπο να είναι η κάθετη πτώση των εισαγωγών λόγω μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος.

Όμως, ο μεγάλος παράγοντας που θα μπορούσε να βγάλει τη χώρα το συντομότερο δυνατόν από την ύφεση είναι οι επενδύσεις, και κυρίως οι ιδιωτικές, αφού οι δημόσιες έπεσαν θύμα των περικοπών για τη μείωση του ελλείμματος.

Όλοι υπερθεματίζουν υπέρ των επενδύσεων, από τους πολιτικούς μέχρι τους συνδικαλιστές. Όμως, πόσοι ακριβώς το εννοούν είναι μια άλλη υπόθεση.

Καλώς ή κακώς, η Ελλάδα δεν έχει το πλεονέκτημα του φθηνού εργατικού δυναμικού που προσφέρουν γειτονικές χώρες.

Ούτε πλέον μπορεί να επικαλεστεί το πλεονέκτημα των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης του παρελθόντος.

Ούτε το τραπεζικό σύστημα μπορεί να προσφέρει άφθονη χρηματοδότηση στους εν δυνάμει επενδυτές.

Ούτε ασφαλώς μπορεί να επικαλεστεί τους χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές όταν φτάνουν το 40% για τα διανεμόμενα κέρδη των επιχειρήσεων.

Ούτε μπορεί να προσελκύσει επενδύσεις όταν το κράτος προχωρά σε έκτακτες φορολογήσεις επανειλημμένα και η γραφειοκρατία συνεχίζει να ταλαιπωρεί όποιον θα ήθελε να ιδρύσει μια νέα επιχείρηση.

Ούτε μπορεί να ελπίζει σε ανάκαμψη της οικοδομής από τη στιγμή που υπάρχει φοροεπιδρομή.

Κοινώς, τα πράγματα δεν είναι ρόδινα ούτε στο μέτωπο των επενδύσεων.

Όμως, το παιχνίδι εδώ δεν είναι τελείως χαμένο, και δεν αναφερόμαστε μόνο στη θετική επίδραση που θα έχουν διαρθρωτικές αλλαγές όπως π.χ. το άνοιγμα αγορών και επαγγελμάτων στον ανταγωνισμό.

Αναφερόμαστε στις θετικές συνέπειες που θα είχε στο δημόσιο χρέος, στην ψυχολογία και στην οικονομική δραστηριότητα ένα εκτεταμένο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και στην αξιοποίηση της μεγάλης δημόσιας ακίνητης περιουσίας.

Όμως, η επιτυχία ενός τέτοιου εγχειρήματος προϋποθέτει την ύπαρξη πολιτικής βούλησης και μιας ομάδας ανθρώπων που θα κληθεί να φέρει το έργο εις πέρας μέσα σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα.

Προϋποθέτει επίσης τη σιωπηλή έστω συγκατάθεση της μεγάλης μάζας των συνδικαλιστών και των δύο μεγάλων πολιτικών κομμάτων.

Όμως, είναι αμφίβολο κατά πόσον πολλοί συνδικαλιστές, κόμματα και πολιτικοί δεν θα βάλουν τρικλοποδιές σε μια τέτοια εξέλιξη.

Εδώ ακριβώς είναι το ελληνικό παράδοξο της ανάπτυξης.

Από τη μια πλευρά, όλοι αναγνωρίζουν ότι η οικονομία θα πρέπει να ανακάμψει μέσω κυρίως επενδύσεων, από την άλλη όμως δηλώνουν έτοιμοι να μην επιτρέψουν την ιδιωτικοποίηση των ιερών αγελάδων του συστήματος.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.