Δεν υπάρχει δωρεάν γεύμα!

Η επίπτωση στην πραγματική οικονομία των μέτρων λιτότητας που ανακοίνωσε η κυβέρνηση θα κρίνει σε σημαντικό βαθμό το μέλλον μας. Πώς διαμορφώνονται οι συνθήκες για την επόμενη μέρα.

Δημοσιεύθηκε: 4 Μαρτίου 2010 - 07:48

Dr Money

Όταν αυξάνονται οι φόροι και περικόπτονται οι δαπάνες συμπιέζεται το διαθέσιμο εισόδημα και επηρεάζεται αρνητικά η κατανάλωση, που με τη σειρά της επηρεάζει αρνητικά τις επενδύσεις.

Η μείωση των λιανικών πωλήσεων οδηγεί σε συμπίεση του περιθωρίου κέρδους των επιχειρήσεων, σε μείωση της ρευστότητας και σε κάποια λουκέτα που αυξάνουν την ανεργία και διαιωνίζουν τον φαύλο κύκλο.

Τα μέτρα λιτότητας που λήφθηκαν από την κυβέρνηση θα οδηγήσουν βραχυπρόθεσμα την οικονομία σε βαθύτερη ύφεση.

Οι υπολογισμοί είναι απλοί:

Η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 2%, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις πέρυσι, όπου τα δάνεια προς τον ιδιωτικό τομέα αυξήθηκαν σε ποσοστό 4% και η δημόσια κατανάλωση, η οποία αντιστοιχεί στο 17% του ΑΕΠ, αυξήθηκε κατά 8% περίπου.

Το 2009 ήταν επίσης η χρονιά όπου το διαθέσιμο εισόδημα, δηλαδή εκείνο που απομένει μετά την πληρωμή των φόρων, αυξήθηκε κατά 5% περίπου.

Όμως, παρ' όλα αυτά, η ιδιωτική κατανάλωση, η οποία ξεπερνά το 70% του ελληνικού ΑΕΠ, υποχώρησε 1,8% σχεδόν σε πραγματικές τιμές.

Τι θα πρέπει να αναμένει κανείς φέτος όπου το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών θα μειωθεί;

Προφανώς, η ιδιωτική κατανάλωση θα συμπιεστεί περισσότερο από πέρυσι και αν ληφθεί υπόψη ότι η δημόσια κατανάλωση θα συρρικνωθεί λόγω της δημοσιονομικής προσαρμογής, το συμπέρασμα είναι απλό:

Η εγχώρια ζήτηση θα δεχθεί ισχυρό πλήγμα αφού η ιδιωτική και η δημόσια κατανάλωση αντιπροσωπεύουν το 89% περίπου του ΑΕΠ και η οικονομία θα συρρικνωθεί για δεύτερη χρονιά στη σειρά.

Δεν είναι όμως όλα μαύρα.

Η επενδυτική δαπάνη μειώθηκε κατά 15% το 2009 και λογικά η όποια μείωση θα είναι μικρότερη, πιθανόν μονοψήφια, φέτος.

Επιπλέον, η μείωση της κατανάλωσης θα συμπιέσει τις εισαγωγές αφού ένα κομμάτι της δαπάνης κατευθύνεται στην αγορά εισαγόμενων προϊόντων και υπηρεσιών.

Επίσης, η ανάκαμψη της διεθνούς οικονομίας και της ευρωζώνης ειδικότερα θα δώσει λογικά κάποια ώθηση στις εξαγωγές.

Κοντολογίς, ο εξωτερικός τομέας θα συνεχίσει μεν να συνεισφέρει αρνητικά στη συνολική ζήτηση αλλά λιγότερο από πέρυσι, βάζοντας φρένο σε μία ακόμη μεγαλύτερη μείωση του ΑΕΠ.

Είναι λοιπόν εύλογο να περιμένει κάποιος ότι το αρνητικό πρόσημο για την ελληνική οικονομία ξεκινά από το -2% και μπορεί να φθάσει αρκετά ψηλά, π.χ. -4% με -5%, αν η καταναλωτική επιχειρηματική και επενδυτική ψυχολογία δεν ανακάμψουν κάπως αργότερα και οι αποπληρωμές δανείων φθάσουν να ξεπερνούν τις εκταμιεύσεις.

Με δεδομένο ότι τα συνολικά επιπρόσθετα μέτρα λιτότητας, πρώην και νυν, ανέρχονται σε 2,5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, θα ήταν δύσκολο να μην επιτευχθεί ο στόχος για μείωση δημοσιονομικού ελλείμματος στο 8,7% το 2010, ακόμη κι αν η ύφεση είναι μεγαλύτερη από την περυσινή.

Σε γενικές γραμμές, αυτό είναι καλό νέο για τα ομόλογα αλλά άσχημο νέο για τις μετοχές.

Όμως, ο ορίζοντας είναι ακόμη αρκετά θολός ακόμη κι αν κάποιος αναφέρεται στους επόμενους δύο μήνες.

Μια πετυχημένη κοινοπρακτική έκδοση ελληνικών ομολόγων -όπως αυτή που θα ανακοινωθεί και θα ξεκινήσει μάλλον σήμερα- που θα έφερνε τουλάχιστον 5 δισ. ευρώ στα δημόσια ταμεία σε ένα spread 30 - 50 μονάδων βάσης πάνω από το χθεσινό επίπεδο των 285 μονάδων στη 10ετία θα θεωρείτο καλός οιωνός.

Αν μάλιστα η Ελλάδα προχωρούσε σε μία ακόμη έκδοση ομολόγων το επόμενο 10ήμερο, σηκώνοντας αλλά 5 - 10 δισ. ευρώ από την αγορά, θα κατόρθωνε να μειώσει το premium ρευστότητας που ζητάνε οι επενδυτές όταν αγοράζουν ελληνικά ομόλογα, μειώνοντας περαιτέρω τα spreads.

Φυσικά, απαραίτητη προϋπόθεση για την ομαλοποίηση της κατάστασης στις αγορές θα είναι η πιστή εφαρμογή του προγράμματος σύγκλισης.

Έχουμε λοιπόν ακόμη πολλά ψωμιά να φάμε.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.