Η Ελλάδα χρειάζεται την Κομισιόν της!

Σε μια χώρα που έχει μάθει να ζει με υπεκφυγές, ο μοναδικός τρόπος πειθαρχίας είναι η έξωθεν επιβολή μέτρων. Μια πρώτη γεύση πήραμε. Δεν αποκλείεται να έρθει και δεύτερη.

Δημοσιεύθηκε: 7 Ιανουαρίου 2010 - 07:46

Dr Money

Tελικά, όλα τα πράγματα έχουν μια εξήγηση.

Το ίδιο ισχύει και για την απόφαση της κυβέρνησης να μην αποστείλει το προσχέδιο του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης στις Βρυξέλλες την περασμένη Δευτέρα.

Η μη αποστολή δεν οφείλεται ασφαλώς στο γεγονός ότι δεν είχε προγραμματιστεί κάτι τέτοιο, όπως είχε δηλώσει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.

Ίσως οφείλεται σε ενδοκυβερνητική διαφωνία.

Όμως, το πιθανότερο είναι ότι οφείλεται στη γνωστοποίηση των κοινοτικών προς την κυβέρνηση ότι το Πρόγραμμα Σταθερότητας θα έπρεπε να είναι 3ετούς διάρκειας και όχι 4ετούς, με καταληκτικό έτος το 2013, όπως προέβλεπε αρχικά το προσχέδιο (draft).

Είναι πιθανόν ότι η Κομισιόν έστειλε μήνυμα στην ελληνική πλευρά πως δεν πρόκειται να τύχει της ίδιας μεταχείρισης με άλλες κοινοτικές χώρες, π.χ. η Ιρλανδία, στις οποίες δόθηκε μεγαλύτερη παράταση για να μειώσουν το έλλειμμα του προϋπολογισμού τους κάτω από το 3% του ΑΕΠ.

Ίσως γιατί έχει απαυδήσει μαζί μας αφού εμφανιζόμαστε να τους δουλεύουμε κοντό γαζί εδώ και χρόνια.

Ίσως γιατί θεωρεί ότι το δημοσιονομικό μας πρόβλημα συνδέεται λιγότερο με τις διακυμάνσεις της οικονομίας και περισσότερο με διαρθρωτικές αδυναμίες σε σχέση με τις άλλες χώρες της ευρωζώνης.

Το γεγονός ότι βρεθήκαμε να έχουμε μεγαλύτερο έλλειμμα προϋπολογισμού σε σχέση με άλλες χώρες, των οποίων οι οικονομίες συρρικνώθηκαν πολύ περισσότερο από τη δική μας το 2009 αλλά και το 2008, που εμείς αναπτυσσόμασταν ακόμη, δικαιολογεί μια τέτοια προσέγγιση.

Σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη, ο περιορισμός του χρόνου για την προσαρμογή του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης κάτω από το 3% του ΑΕΠ στα τέλη του 2012 θα οδηγήσει στη λήψη κάποιων επιπλέον περιοριστικών μέτρων που θα έχουν αρνητική επίδραση στην ανάπτυξη της χώρας.

Θεωρητικά, μοιάζει με σωστό επιχείρημα. Πρακτικά όμως μπορεί να μην είναι για τους εξής λόγους:

Πρώτον, αν η μείωση του ελλείμματος "σπάσει" σε 4 ποσοστιαίες μονάδες το 2010 και σε άλλες τρεις μονάδες για καθένα από τα δύο επόμενα χρόνια, δεν αλλάζει κάτι την πρώτη χρονιά, αλλά θεωρητικά "επιβαρύνονται" τα δύο επόμενα χρόνια.

Όμως, θα είναι πολύ πιο εύκολο να αντισταθμιστούν οι επιπτώσεις από τα επιπλέον περιοριστικά μέτρα τη διετία 2011 - 2012 αν, όπως εκτιμάται, οι γειτονικές οικονομίες που απορροφούν ένα σημαντικό ποσοστό πλέον των ελληνικών εξαγωγών ανακάμψουν και η οικονομία της ευρωζώνης αναπτύσσεται με υγιείς ρυθμούς.

Δεύτερον και σημαντικότερο, αν η Ελλάδα κατορθώσει να τηρήσει τη δέσμευσή της για μείωση του ελλείμματος στο 8,7% του ΑΕΠ το 2010, θα έχει ενισχύσει περισσότερο την αξιοπιστία της στις διεθνείς αγορές αν το Πρόγραμμα Σταθερότητας είναι 3ετές και όχι 4ετές.

Αυτό θα συμβεί γιατί οι αγορές θα τρέξουν να προεξοφλήσουν νωρίτερα την ευνοϊκή δημοσιονομική εξέλιξη, συρρικνώνοντας τα spreads δανεισμού της χώρας, που θα έχουν λογικά θετική επίδραση τόσο στα τοκοχρεολύσια που πληρώνει το Δημόσιο όσο και στα spreads των ελληνικών τραπεζών και επιχειρήσεων.

Σημειωτέον ότι Έλληνες οικονομολόγοι θεωρούν όχι απλώς εφικτή αλλά και σχετικά εύκολη τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 8,7% του ΑΕΠ το 2010, υπό την προϋπόθεση ότι ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός θα επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα λειτουργίας.

Επομένως, η πιστή εμπροσθοβαρής εφαρμογή του 3ετούς Προγράμματος Σταθερότητας μπορεί να έχει θετικές επιδράσεις οι οποίες πιθανόν να υπεραντισταθμίσουν τις αρνητικές από τα επιπλέον περιοριστικά μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν.

Φυσικά, έχει επίσης μεγάλη σημασία η φύση των μέτρων που θα επιλεγούν από την κυβέρνηση για την εξεύρεση των επιπλέον δισ. ευρώ που χρειάζονται για να μειωθεί το έλλειμμα κάτω από το 3% του ΑΕΠ.

Και τούτο γιατί όλα τα μέτρα δεν έχουν την ίδια επίπτωση στον ρυθμό ανάπτυξης και επομένως στην επιδιωκόμενη μείωση του ελλείμματος ως ποσοστού του ΑΕΠ.

Η κυβέρνηση έχει καταστήσει σαφές πως προτιμά την αύξηση των φορολογικών εσόδων παρά τη μείωση των δαπανών για να επιτευχθεί ο σκοπός και αυτό δεν είναι καλός οιωνός έστω κι αν αμβλύνει κάπως τις συνδικαλιστικές και γενικότερα κοινωνικές αντιδράσεις.

Όμως, η επίπτωση στην οικονομία μετά την αύξηση των εσόδων από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής θα είναι δυσμενέστερη αν βασιστεί στην αύξηση των φόρων.

Κατά την άποψή μας, η μείωση του ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ το 2012, αντί του 2013 που ήταν ο αρχικός σχεδιασμός, δεν συνιστά μεγάλο βάρος στην οικονομία αν τα μέτρα που θα επιλεγούν θα βασίζονται σε σημαντικό βαθμό στη μείωση των δαπανών και της σπατάλης.

Όμως, από τη στιγμή που η δική μας απροθυμία είναι δεδομένη, η Κομισιόν θα μπορούσε να παίξει για δεύτερη φορά, μετά την επιβολή της 3ετίας στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, τον ρόλο του αυστηρού τοποτηρητή, ζητώντας να κάνουμε αυτό που θέλουμε να αποφύγουμε για λόγους πολιτικού κόστους.

Υπό αυτήν την έννοια, ίσως χρειαζόμαστε τον μπαμπούλα μας, δηλαδή την Κομισιόν και την ΕΚΤ.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.