Το ενοίκιο pass δεν είναι λύση

Ως γνωστόν ένα από τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση στον απόηχο της είδησης ότι ο προϋπολογισμός της Γενικής Κυβέρνησης εμφάνισε πλεόνασμα 1,3% του ΑΕΠ είναι εκείνο για τα ενοίκια.

Η πολιτεία θα επιχορηγεί σε μόνιμη βάση το 1/12 της ετήσιας δαπάνης για ενοίκια μέχρι του ποσού των 800 ευρώ προσαυξημένο κατά 50 ευρώ για κάθε τέκνο.  Δικαιούχοι είναι λίγο λιγότεροι από 1 εκατ. άτομα.

Το μέτρο, το οποίο έχει δημοσιονομικό κόστος 230 εκατ. ευρώ, βοηθάει τους ενοικιαστές σε μια εποχή που τα μισθώματα έχουν αυξηθεί σημαντικά. Επιπλέον, θεωρητικά, τους δίνει μεγαλύτερο κίνητρο να ζητούν από τους ιδιοκτήτες όπως εμφανίζεται το πραγματικό ποσό του ενοικίου ή τουλάχιστον μεγαλύτερο από το σημερινό στα μισθωτήρια.

Τι γίνεται σήμερα συνήθως στη πιάτσα όπως μας λένε; Ο ιδιοκτήτης και ο ενοικιαστής συμφωνούν σ‘ ένα ενοίκιο, π.χ. 800 ευρώ εκ των οποίων τα 600 ευρώ εμφανίζονται στο συμβόλαιο και τα υπόλοιπα 200 ευρώ είναι κάτω από το τραπέζι. Ο ιδιοκτήτης λαμβάνει ένα ή δύο ενοίκια καθώς επίσης και τα «μαύρα» μερικών μηνών μπροστά. Τα τελευταία είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης.  

Είναι σαφές ότι υπάρχει ανισορροπία στη στεγαστική αγορά καθώς η ζήτηση για ενοικίαση σπιτιών ξεπερνά την προσφορά, δίνοντας ώθηση στις τιμές. Αν το χάσμα είναι 100 ή 200 ή 300 χιλ. σπίτια δεν το γνωρίζουμε. Εκείνο που γνωρίζουμε είναι ότι οι ιδιοκτήτες έχουν το πάνω χέρι σε τέτοιες περιπτώσεις.

Είναι προφανές ότι  η λύση για την αποκατάσταση της ισορροπίας βρίσκεται στην αύξηση της προσφοράς κατοικιών προς ενοικίαση. Είτε πρόκειται για υφιστάμενες κλειστές κατοικίες, είτε για νέες. Προφανώς, η πολυετής οικονομική κρίση συνέβαλε στη δημιουργία του προβλήματος καθώς δεν χτίσθηκαν πολλές νέες κατοικίες. 

Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν χρειάζεται παρά να φύγουν μερικές χιλιάδες κατοικίες προς ενοικίαση από την αγορά για να διαταραχθεί η ισορροπία και να πάρουν τα ενοίκια την ανιούσα. Αν υπήρχαν 1000 σπίτια για ενοικίαση και 950 ενοικιαστές και ξαφνικά 200-300 σπίτια φύγουν από την αγορά, τα ενοίκια θα πάρουν την ανηφόρα, καθώς οι ενοικιαστές είναι 950 αλλά τα προς ενοικίαση ακίνητα 700 ή 800.

Σύμφωνα με ανθρώπους που εμπιστευόμαστε, οι βασικότεροι λόγοι που μειώθηκαν τα σπίτια για μακροχρόνια μισθωτήρια ήταν οι βραχυπρόθεσμες μισθώσεις τύπου airbnb και το πρόγραμμα της χρυσής βίζας. Μια άλλη παράμετρος, λιγότερο επιδραστική και γνωστή, ήταν οι μαζικές ενοικιάσεις διαμερισμάτων από ΜΚΟ, π.χ. σε περιοχές της Αθήνας, για την στέγαση μεταναστών και προσφύγων.

Αν αυτή η άποψη είναι σωστή, ουσιαστικά μέτρα περιορισμού της Χρυσής Βίζας, και των βραχυχρόνιων μισθώσεων (airbnb) μπορεί να είναι μέρος της λύσης για το στεγαστικό. Από την άλλη πλευρά, τίθεται το ερώτημα με ποιο δικαίωμα το κράτος περιορίζει την ελεύθερη επιλογή των πολιτών οι οποίοι ενισχύουν τα εισοδήματά τους από το airbnb.

Η πολιτεία θα μπορούσε να αμβλύνει το πρόβλημα με την άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων ώστε να βγουν στην αγορά χιλιάδες ακίνητα των servicers που είναι συνδεδεμένα με «κόκκινα» δάνεια.

Ακόμη, το κράτος θα έπρεπε να επανεξετάσει την φορολόγηση των ενοικίων. Αρκετοί ιδιοκτήτες θεωρούν ότι δεν τους συμφέρει να νοικιάσουν «κλειστά» διαμερίσματα λόγω της φορολογίας  των ενοικίων και του ΕΝΦΙΑ. Σε άλλες περιπτώσεις δεν έχουν τα λεφτά για να τα κάνουν λειτουργικά. Σε άλλες χώρες, όπως στη Γαλλία, επιτρέπεται η αφαίρεση όλων των δαπανών, π.χ. για ανακαίνιση, αποκατάσταση ζημιών, στο μέτρο που τα σπίτια νοικιάζονται.

Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.gr

FOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο Linkedin

Ακόμη, η πολιτεία και ιδίως η δικαιοσύνη θα πρέπει να είναι αμείλικτη με όσους ενοικιαστές καταστρέφουν το σπίτι στο  οποίο μένουν όταν οι ιδιοκτήτες τους ζητάνε να αποχωρήσουν.  Ιδιοκτήτες αναφέρουν ότι οι ενοικιαστές προκάλεσαν μεγάλες ζημιές στο διαμέρισμά τους όταν αποχώρησαν.

Τέλος, η κυβέρνηση θα έπρεπε να καταγράψει τις ανάγκες στέγασης γιατρών, δασκάλων σε όλες τις ακριτικές περιοχές. Σε συνεννόηση με τους δήμους  για την εξεύρεση ελεύθερων περιοχών, η κυβέρνηση θα έπρεπε να ζητήσει την βοήθεια μεγάλων, αξιόπιστων τεχνικών εταιρειών ώστε σε εύλογο χρονικό διάστημα, π.χ. 2 ετών, να έχουν υλοποιήσει το πρότζεκτ κατά την ταπεινή μας άποψη.  Το ποσό δεν είναι απαγορευτικό. Για διαμέρισμα 80 τ.μ. επι 2000 ευρώ το μέτρο, το κόστος είναι 160 χιλ. ευρώ. Για 1000 διαμερίσματα, το συνολικό κόστος είναι 160 εκ. ευρώ.

Αυτά τα «κοινωνικά» διαμερίσματα θα κατοικούνταν από τους γιατρούς, δασκάλους κ.τλ. που παίρνουν μετάθεση για τα νησιά, Έβρο κ.τλ. 

Κοντολογίς, τα ενοίκια pass αμβλύνουν τον πόνο, αλλά δεν θεραπεύουν το πρόβλημα. Ένα μίγμα από τις παραπάνω επιλογές θα μπορούσε να δώσει την λύση στο στεγαστικό πρόβλημα μεσοπρόθεσμα.