Το χάσμα Βορρά-Νότου στην ΕΕ, η Ελλάδα και ο Τραμπ 

Στις αρχές του 21ου αιώνα, η γερμανική οικονομία αντιμετώπιζε σοβαρές προκλήσεις που σχετίζονταν σε μεγάλο βαθμό με την ενσωμάτωση της Ανατολικής Γερμανίας στη Δυτική με την μη ρεαλιστική ισοτιμία ένα δυτικογερμανικό μάρκο ίσο με ένα ανατολικογερμανικό.  

Ο τότε υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Χανς Αϊχελ, ζήτησε την «κατανόηση» των άλλων χωρών της ΕΕ και της ευρωζώνης, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, για την μη τήρηση του δημοσιονομικού κανόνα του Συμφώνου Σταθερότητας και την έλαβε. Γερμανία και Γαλλία παραβίασαν το Σύμφωνο χωρίς συνέπειες. 

Μια δεκαετία αργότερα ήταν η σειρά της Ελλάδας και κατόπιν της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας να ζητήσουν βοήθεια, ευρισκόμενες αντιμέτωπες με βαθιά οικονομική κρίση. Κυρίως, η Ελλάδα που βγήκε από το μνημόνιο το 2018 ενώ τα άλλα δυο «γουρουνάκια» νωρίτερα το 2013 και το 2014. Τι συνέβη είναι λίγο-πολύ γνωστό.       

Όμως, ο καιρός έχει γυρίσματα. Αυτή τη φορά είναι η σειρά του Νότου της ευρωζώνης και της ΕΕ να τα πάει καλύτερα σε σύγκριση με τις χώρες του Βορρά, προεξάρχουσας της Γερμανίας αλλά και της Γαλλίας που βρίσκονται σε τέλμα. Οι δυο μεγαλύτερες οικονομίες του μπλοκ αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) της ευρωζώνης με την γερμανική να συρρικνώνεται 0,2% το 2024. 

Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η σημαντική άνοδος των τιμών των καυσίμων σε συνδυασμό με το κόστος της πράσινης μετάβασης εξηγούν εν μέρει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στον βιομηχανικό Βορρά. Ιδίως, οι κλάδοι των αυτοκινήτων και των χημικών. Η Γερμανία πληρώνει τις υψηλότερες τιμές ρεύματος στον κόσμο δηλώνει ο οικονομολόγος Χανς-Βέρνερ Ζιν, πρώην επικεφαλής του Ινστιτούτου IFO, ο οποίος ήταν ιδιαίτερα αυστηρός απέναντι στην Ελλάδα την περίοδο της κρίσης.  

Την ίδια στιγμή που οι προβλέψεις για τον ρυθμό ανάπτυξης της Ελλάδας κυμαίνονται μεταξύ 2% και 2,5%  φέτος, η Κομισιόν εκτιμά τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας των 20 χωρών της ευρωζώνης στο 1,3% με τις χώρες του Νότου να προπορεύονται. Όμως, οι δασμοί που υπόσχεται ο πρόεδρος Τραμπ ίσως μεταβάλλουν εκ νέου το σκηνικό. 

Ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε την επιβολή δασμών 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου χωρίς εξαιρέσεις από τον Μάρτιο και έχει αναφέρει ότι θα βάλει δασμούς στα εισαγόμενα αγαθά από την ΕΕ. Μάλιστα, χθες  υπέγραψε το διάταγμα  για αντισταθμιστικούς δασμούς. Κοινώς, αν π.χ. η ΕΕ επιβάλει δασμό 25% σε αμερικανικό προϊόν που εισάγει και η ΗΠΑ επιβάλουν δασμό 10% στο ίδιο προϊόν που εισάγει από την ΕΕ,  ο αμερικανικός δασμός θα αυξηθεί σε 25% από 10% επίσης για να εξισωθεί.  

Αν πιστέψουμε τους ειδικούς, οι δασμοί στον χάλυβα και στο αλουμίνιο δεν πρόκειται να κάνουν την διαφορά γιατί οι εξαγωγές της ΕΕ προς τις ΗΠΑ σ’ αυτά τα δυο μέταλλα ανέρχονται σε 9 δισ. δολάρια. Όμως, τυχόν επιβολή αντισταθμιστικού δασμού από τις ΗΠΑ θα επιβαρύνει την οικονομία της ευρωζώνης πιο πολύ. Κι αυτό γιατί οι μισές περίπου εξαγωγές της ΕΕ προς τις ΗΠΑ αφορούν προϊόντα στα οποία η ΕΕ εφαρμόζει υψηλότερους δασμούς σε σύγκριση με τις ΗΠΑ. Η διαφορά στους δασμούς δεν είναι μεγάλες αλλά αφορούν εξαγωγές αξίας 250 δισ. δολαρίων.  

Όμως, ίσως δεν τελειώσαμε γιατί ο πρόεδρος Τραμπ έχει μιλήσει επίσης για νέους δασμούς ώστε να αντισταθμίσει τον ΦΠΑ που βάζουν άλλες χώρες, π.χ. η ΕΕ, αν υπερβαίνει τον μέσο φόρο πώλησης στις ΗΠΑ. Σ’ αυτή την περίπτωση, η επίπτωση στην οικονομία της ΕΕ θα είναι αξιοσημείωτη.  

Οι ανωτέρω δασμοί πλήττουν κυρίως τις εξαγωγικές χώρες της ΕΕ με βιομηχανική βάση δηλαδή τον Βορρά. Θα μπορούσε λοιπόν το χάσμα στους ρυθμούς ανάπτυξης Βορρά- Νότου της ΕΕ να διευρυνθεί περισσότερο. 

Από την άλλη  πλευρά, τυχόν λήξη του πολέμου στην Ουκρανία θα οδηγούσε σε υποχώρηση των τιμών των καυσίμων, ευνοώντας περισσότερο τον Βορρά. 

Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.gr

FOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο Linkedin

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι οικονομίες των χωρών του Βορρά και του Νότου στην ΕΕ είναι άμεσα συνδεδεμένες και επομένως αλληλοεπηρεάζονται. Όμως, οι χώρες του Βορρά μοιάζει να διακινδυνεύουν πολύ περισσότερα από τους δασμούς του Τραμπ και αυτό μπορεί να διευρύνει το χάσμα στους ρυθμούς ανάπτυξης με την Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ισπανία.