Όταν το 2018, ο πρόεδρος Τραμπ επέβαλε δασμούς στον χάλυβα και στο αλουμίνιο που εισαγόταν στις ΗΠΑ από συγκεκριμένες χώρες, όπως η Τουρκία, πολλοί πίστευαν ότι ο εμπορικός πόλεμος ήταν προ των πυλών, προβλέποντας αντίποινα από τις χώρες που θίγονταν.
Όμως, κάτι τέτοιο δεν συνέβη.
Σήμερα, ο πρόεδρος Τραμπ μιλάει για εκτεταμένους δασμούς και θα πρέπει να τον πιστέψουμε.
Υπάρχουν δυο ακραία και ένα βασικό σενάριο. Στο πρώτο σενάριο, μαζικοί δασμοί επιβάλλονται, προκαλώντας αύξηση των τιμών διεθνώς και αντίποινα από τις θιγόμενες χώρες που θα μειώσουν την όρεξη για εμπόριο και θα αποτελέσουν τον καταλύτη για συμπίεση της οικονομικής δραστηριότητας.
Στο δεύτερο σενάριο, οι δασμοί του Τραμπ 2.0 χρησιμοποιούνται ως διαπραγματευτικό όπλο για να επιτύχει καλύτερα ντιλ με την Κίνα και την ΕΕ και να εξασφαλίσει καλύτερη συνεργασία από το Μεξικό και τον Καναδά για εσωτερικές πολιτικές π.χ. να βάλει στοπ στην παράνομη μετανάστευση. Σ’ αυτό το σενάριο, οι δασμοί έχουν μικρή επίπτωση στις αγορές και στην οικονομία.
Όμως, το πιο πιθανό σενάριο είναι το τρίτο. Αυτό είναι συνδυασμός των δυο προαναφερθέντων σεναρίων και αναμένεται να οδηγήσει σε ανατροπές και υψηλότερες τιμές σε κάποια αγαθά.
Σ’ όλα τα ανωτέρω σενάρια υπάρχει κάποιο κόστος που θα επωμισθούν κυρίως οι καταναλωτές. Αντίθετα, για τους οπαδούς του ελεύθερου εμπορίου στην πιο αγνή μορφή του, όλες οι εμπλεκόμενες χώρες επωφελούνται οικονομικά.
Όμως, κι εδώ υπάρχουν κάποιες μεταβλητές. Κάποιες βιομηχανίες θα καταστούν μη ανταγωνιστικές και ίσως καταρρεύσουν πριν άλλες ξεπροβάλουν. Είναι η βραχυπρόθεσμη επίπτωση έναντι της μακροπρόθεσμης. Ακόμη, το μοτίβο της οικονομικής δραστηριότητας ίσως αλλάξει λόγω του ξένου ανταγωνισμού με αποτέλεσμα να υπάρχουν κερδισμένες και χαμένες επιχειρήσεις. Ένα άλλο ερωτηματικό είναι ο χρόνος που απαιτείται για να φανούν τα οφέλη του ελεύθερου εμπορίου.
Όμως, η πραγματικότητα είναι πιο περίπλοκη. Το ελεύθερο εμπόριο είναι επίσης μια πολιτική διαδικασία καθώς μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σε κυβερνήσεις αν μια η περισσότερες βιομηχανίες υποφέρουν από το ελεύθερο εμπόριο.
Αν και πολλοί επικεντρώνονται στους δασμούς, δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι υπάρχουν κι άλλα άτυπα εμπόδια. Ακόμη κι αν κάποιες χώρες έχουν υπογράψει συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, αυτό δεν σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις τους μπορούν να κάνουν εμπόριο η μια με την άλλη χωρίς εμπόδια. Υπενθυμίζεται ότι διάφορες χώρες της ΕΕ έχουν βάλλει εσωτερικά εμπόδια στο εμπόριο βιομηχανικών ειδών που αντιστοιχούν σε δασμούς 45% ενώ στις ΗΠΑ είναι τρείς φορές χαμηλότερα σύμφωνα με το The Conference Board.
Τα κράτη έχουν διάφορα εργαλεία στη θέση τους, τυπικά και άτυπα, για να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις του ελεύθερου εμπορίου. Ακόμη και να υπάρχει συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, οι κανονισμοί (regulations) που επιβάλλουν τα κράτη ανεβάζουν τα κόστη των εξαγωγέων και ανεβάζουν τις τιμές. Δεν επιβάλλονται μεν δασμοί, όμως, οι κυβερνήσεις καθιστούν πιο δύσκολο τον ανταγωνισμό με τις εγχώριες βιοτεχνίες, βιομηχανίες κ.τλ.
Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.gr
FOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο LinkedinΣε άλλες περιπτώσεις, οι εξαγωγείς αναγκάζονται να πουλάνε τα προϊόντα τους μέσω συγκεκριμένων χονδρέμπορων με αποτέλεσμα να μειώνουν τα έσοδά τους. Επίσης, οι αντιμονοπωλιακοί νόμοι (antitrust laws) ίσως χρησιμοποιηθούν για να αναγκάσουν τις εταιρείες να μειώσουν το μερίδιο αγοράς τους και να πληρώσουν πρόστιμα. Κι όλα αυτά ακόμη κι αν υπάρχει συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ των χωρών.
Η αλήθεια είναι ότι το ελεύθερο εμπόριο σπανίως είναι ελεύθερο και μερικές χώρες, όπως οι ΗΠΑ, χρησιμοποιούν την πολιτική διαδικασία για να μεγιστοποιήσουν τα δικά τους οφέλη και να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους.
Δεν είναι κάτι καινούργιο. Όμως, δείχνει ότι το ελεύθερο εμπόριο είναι αυταπάτη.
Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.