Πλησιάζουμε στον σκληρό πυρήνα της ανεργίας

Το εποχικά διορθωμένο ποσοστό ανεργίας υποχώρησε σε 9,3% τον περασμένο Σεπτέμβριο, από 10,7% τον ίδιο μήνα το 2023.  Ταυτόχρονα, οι άνεργοι μειώθηκαν σε 437.648 άτομα, σημειώνοντας μείωση 13,1% ή  65.905 άτομα σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2023, σύμφωνα με την έκθεση Εργατικού Δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ.

Πρόκειται για μια θετική εξέλιξη, παρότι το ποσοστό ανεργίας παραμένει ακόμη σε υψηλά επίπεδα.

Όμως, τα στοιχεία για την ανεργία μάς κίνησαν την περιέργεια και θεωρήσαμε ενδιαφέρον να ρίξουμε μια ματιά στα αντίστοιχα νούμερα του παρελθόντος, πηγαίνοντας χρονικά πολύ πίσω. Είχε ενδιαφέρον. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν, το μέσο ετήσιο ποσοστό ανεργίας θα υποχωρήσει σε 10,3% φέτος από 11,1% πέρυσι και ο μέσος αριθμός των ανέργων θα διαμορφωθεί σε 481,4 χιλ. φέτος από 522 χιλ. το 2023. 

Το υψηλότερο ιστορικά ετήσιο ποσοστό ανεργίας 27,8% καταγράφεται το 2013, με 1,34 εκατ. ανέργους και το χαμηλότερο ποσοστό 1,7% το μακρινό 1977, με μόλις 56,2 χιλιάδες ανέργους. 

Για την περίοδο από την είσοδο της Ελλάδας στην ευρωζώνη από το 2002 μέχρι και το 2009, το ποσοστό ανεργίας κυμάνθηκε μεταξύ 8% με 392 χιλ. ανέργους το 2008 και 10,6% ή 499 χιλ. ανέργους το 2002.

Εκ πρώτης όψεως, διαπιστώνουμε ότι το ποσοστό ανεργίας 9,3% του περασμένου Σεπτεμβρίου και οι άνεργοι των 438 χιλ. ατόμων προσεγγίζουν τα μέσα επίπεδα που καταγράφηκαν την περίοδο από την είσοδο της Ελλάδας στην ευρωζώνη το 2022 μέχρι και το 2008. Αυτό σημαίνει ότι η ανεργία δεν απέχει πολύ από τα επίπεδα στα οποία βρισκόταν πριν από την οικονομική κρίση και τα μνημόνια.

Υπό αυτή την έννοια, το ποσοστό ανεργίας και ο αριθμός των ανέργων μπαίνουν στον αποκαλούμενο «σκληρό πυρήνα» και κυρίως πλησιάζουν προς το 8%, που ήταν το χαμηλό επίπεδο του οικονομικού κύκλου πριν από τα μνημόνια.

Αν αυτή η υπόθεση εργασίας είναι σωστή, η υποχώρηση της ανεργίας θα επιβραδυνθεί το επόμενο 12μηνο.  Φυσικά, μερικοί διαφωνούν καθώς υποστηρίζουν ότι υπάρχουν μεγαλύτερα περιθώρια υποχώρησης του ποσοστού ανεργίας και των ανέργων. Το βασικό τους επιχείρημα είναι ότι έγιναν αρκετές μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας κι αλλού από τότε, οι οποίες έχουν οδηγήσει σε υποχώρηση του σκληρού πυρήνα της ανεργίας. Οι τελευταίοι θεωρούν εφικτή την υποχώρηση του ποσοστού ανεργίας κάτω από το 8% και μέχρι το 7% στο καλό σενάριο. 

Όπως πάντοτε, η αυτοψία θα δείξει. Πάντως, οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις για υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας τη διετία 2025-2026 σε σχέση με το παρελθόν δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες για περαιτέρω υποχώρηση της ανεργίας.

Αν μπορεί η ανεργία να πέσει στο 7% ή και χαμηλότερα, θα ήταν ευχής έργον. Το σίγουρο είναι ότι μπαίνει πλέον στον σκληρό πυρήνα της εποχής πριν από την κρίση.