Αναθεώρηση του ΑΕΠ εναντίον αναβαλλόμενων τόκων

Ίσως δεν το πήρατε είδηση αλλά χθες η ΕΛΣΤΑΤ ανακοίνωσε την ανοδική αναθεώρηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) κατά 5 δισ. ευρώ περίπου. 

Η αναθεώρηση αναμενόταν -η στήλη είχε αναφερθεί σε αυτή- και έγινε στο πλαίσιο της 2ης εκτίμησης για το 2023 και τα αναθεωρημένα στοιχεία των ετών 2015-2022 με έτος βάσης το 2020 και έτος αναφοράς το 2021, σύμφωνα με τους κανόνες της ESA.

Μετά την ανοδική αναθεώρηση, το ονομαστικό ΑΕΠ αυξήθηκε στα 225,2 δισ. ευρώ τo 2023 και ο ρυθμός ανάπτυξης αναπροσαρμόστηκε σε 2,3% έναντι 220,3 δισ. ευρώ και 2% αντίστοιχα που ήταν η προηγούμενη εκτίμηση.     

Η Ελλάδα δεν είναι η μοναδική χώρα που συνέβη κάτι τέτοιο. Να σημειώσουμε ότι το ιταλικό ΑΕΠ αναθεωρήθηκε κατά 47 δισ. ευρώ περίπου το 2023 αλλά ο ρυθμός ανάπτυξης υποβαθμίστηκε. Όμως, το νέο, αυξημένο ΑΕΠ βοήθησε τη γείτονα να μειώσει το χρέος προς το ΑΕΠ στο 135% περίπου από 137% και πλέον προηγουμένως. Με την αναθεώρηση, το ιταλικό ΑΕΠ βρέθηκε στο υψηλότερο επίπεδο από πριν την οικονομική κρίση του 2008.  

Στην περίπτωση της Ελλάδας, το αυξημένο ΑΕΠ δεν θα οδηγήσει ούτε στο υψηλότερο επίπεδό του πριν από την κρίση ούτε σε ανάλογη μείωση του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ. Το ελληνικό ΑΕΠ έφθασε στο απόγειό του των 238,7 δισ. ευρώ το 2008 και θα το πλησιάσει φέτος.

Όσον αφορά τη μη μείωση του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ, το μεγάλο εμπόδιο είναι η απόφαση της Eurostat να καταγραφούν αναδρομικά οι αναβαλλόμενοι τόκοι επί του δανείου του EFSF (2o μνημόνιο) στο ελληνικό χρέος. Συνολικά κάπου 12 δισ. ευρώ μέχρι τα τέλη του 2023, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδημόνων.

Η απόφαση της Eurostat τυγχάνει διαφορετικών ερμηνειών. Η θεωρία συνωμοσίας θέλει τους Ιταλούς της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας να το κάνουν για να καθυστερήσουν με κάθε τρόπο τη μείωση του ελληνικού χρέους προς το ΑΕΠ κάτω από εκείνο της Ιταλίας τα επόμενα χρόνια.  

Το ελληνικό αντιστάθμισμα θα είναι η προαναγγελθείσα πρόωρη αποπληρωμή διακρατικών δανείων του 1ου μνημονίου ύψους 8 δισ. ευρώ περίπου προς το τέλος του 2024. Για να δοθεί το πράσινο φως, απαιτείται η τυπική έγκριση από τα κοινοβούλια διαφορετικών χωρών. 

Και πάλι όμως η πρόωρη αποπληρωμή δεν αρκεί καθώς το ονομαστικό δημόσιο χρέος θα αυξηθεί λογικά. Έρχεται λοιπόν η ανοδική αναθεώρηση του ΑΕΠ κατά 5 δισ. ευρώ για να δώσει τη λύση, καθώς θα αυξήσει τον παρονομαστή.

Αν υποθέσουμε ότι η καθαρή αύξηση του χρέους θα είναι 4 δισ. ευρώ (12 δισ. -8 δισ.) στο τέλος του 2024 και ο ρυθμός ανάπτυξης του ονομαστικού ΑΕΠ θα είναι 5%, τότε ο λόγος χρέους προς το ΑΕΠ θα πέσει στο 153,4% φέτος. Εκεί δηλαδή περίπου που προέβλεπε το προσχέδιο του προϋπολογισμού 2025. 

Μπορεί λοιπόν η αναθεώρηση του ΑΕΠ να μην αλλάζει τα δεδομένα της οικονομίας, όμως βοηθάει μαζί με την πρόωρη αποπληρωμή παλαιότερων δανείων να διατηρηθεί η πτωτική τάση του λόγου χρέους προς το ΑΕΠ.

Κάτι είναι κι αυτό.