Επιδόματα ή μείωση της φορολογίας;

«Κοίταγα τα νούμερα από το 2019 μέχρι πρόσφατα και διαπίστωσα ότι τα φορολογικά έσοδα έχουν αυξηθεί σημαντικά παρά τις μειώσεις των φορολογικών συντελεστών», ανέφερε γνωστό στέλεχος του χρηματοοικονομικού τομέα στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής, με αφορμή τις εξαγγελίες του κ. Μητσοτάκη στη ΔΕΘ. 

«Γιατί η κυβέρνηση δεν συνεχίζει να μειώνει τους φόρους και επιμένει να μοιράζει λεφτά μέσω επιδομάτων;» ρώτησε, φέρνοντας για παράδειγμα τη μείωση του φόρου επί των μερισμάτων στο 5%, που έχει οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των εσόδων από αυτό τον φόρο.

Ρίχνοντας μια ματιά στα στοιχεία της Κομισιόν διαπιστώσαμε ότι, πράγματι, τα συνολικά έσοδα της Γενικής Κυβέρνησης αυξήθηκαν από 89,8 δισ. ευρώ το 2019 σε 92 δισ. το 2021, μετά από μια κάμψη τη χρονιά της πανδημίας, σε 104,6 δισ. το 2022, σε 107,8 δισ. το 2023, ενώ εκτιμώνται σε 112,4 δισ. ευρώ φέτος.

Προφανώς, δεν θα ήταν σώφρον να αποδοθεί η αύξηση των φορολογικών εσόδων σ’ έναν παράγοντα. Όμως, είναι λογικό να συμπεράνει κάποιος ότι η μείωση των φορολογικών συντελεστών δεν αποτέλεσε εμπόδιο στην αύξηση και σε κάποιες περιπτώσεις, όπως στα μερίσματα, τα νούμερα δίνουν σημαντική αύξηση των εσόδων της κατηγορίας. Από την άλλη πλευρά, η μείωση του ΦΠΑ σε καφέ κ.λπ. τα προηγούμενα χρόνια έφερε μείωση των εσόδων.  

Σημειωτέον ότι η κυβέρνηση ισχυρίζεται πως οι εξαγγελθείσες μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών στη ΔΕΘ ήταν ύψους 900 εκατ. ευρώ ενώ οι παρεμβάσεις για αύξηση των αποδοχών ήταν 500 εκατ. ευρώ. Με άλλα λόγια, ισορροπημένες.

Παρ’ όλα αυτά πολλοί, όπως το ανωτέρω στέλεχος της αγοράς, έχουν ενστάσεις. Ακόμη κι αν είναι έτσι, γιατί τα 500 εκατ. ευρώ δεν πήγαν σε μειώσεις φόρων ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη θετική επίπτωση στο ΑΕΠ και στα κρατικά έσοδα; 

Είναι αλήθεια ότι πολλοί από αυτούς που παίρνουν τα επιδόματα κρύβουν τα πραγματικά τους εισοδήματα. Είχαμε αναφερθεί πριν από λίγο καιρό σε επιχειρηματία του αγροτικού τομέα, ο οποίος βρέθηκε αντιμέτωπος με το αίτημα των μεταναστών εργατών γης που του ζητούσαν να τους πληρώνει λιγότερα πάνω από το τραπέζι για να μη χάσουν τα επιδόματα. 

Είναι γνωστό ότι το αδήλωτο χρήμα ζει και βασιλεύει επίσης στην οικοδομή και αλλού, π.χ. εκπαίδευση, υγεία, φιλοξενία, μεταφορές κ.λπ. 

«Υπάρχουν νταντάδες για μικρά παιδιά οι οποίες δεν θέλουν να τους βάζεις εργόσημο για να εισπράττουν επιδόματα», συμπλήρωσε το ανωτέρω γνωστό στέλεχος της αγοράς, ο οποίος επιθυμεί την ανωνυμία.

Δυστυχώς, σε μια χώρα όπως η Ελλάδα όπου υπάρχει πολύ αδήλωτο χρήμα παρά τις προσπάθειες περιορισμού του φαινομένου από τις αρχές, τα εισοδηματικά κριτήρια δεν είναι αξιόπιστα και οδηγούν σε αδικίες. Οι τελευταίες ενθαρρύνουν περισσότερο τη φοροδιαφυγή και εθίζουν τον κόσμο στα επιδόματα, αυξάνοντας τους δικαιούχους.

Πέρα από το άδικο μιας τέτοιας αναδιανομής του πλούτου από τους συνεπείς φορολογούμενους προς πολυπληθείς ομάδες οι οποίες ζουν από τα επιδόματα, το οικονομικό αποτέλεσμα δεν είναι το ίδιο. Φυσικά, μπαίνουν και οι ψήφοι στη μέση.        

Σε μια ιδανική κατάσταση, όπου τα δηλωθέντα εισοδήματα είναι πολύ κοντά στα πραγματικά, η στοχευμένη επιδοματική πολιτική θα είχε πραγματικά νόημα.

Σήμερα, όμως, αμφιβάλλουμε, παρότι υπάρχουν συμπολίτες μας οι οποίοι πραγματικά έχουν ανάγκη τα επιδόματα. 

Παρ’ όλα αυτά, στο δίλημμα επιδόματα ή μειώσεις φόρων, η πλάστιγγα θα έπρεπε να γείρει περισσότερο προς το δεύτερο, κατά την άποψή μας.