Το δίλημμα του J. Powell: Paul Volcker ή Arthur Burns

Το αποκαλούμενο τελευταίο μίλι του πληθωρισμού είχε κι άλλο σαμαράκι καθώς ο αμερικανικός δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε 3,2% τον Φεβρουάριο σε ετήσια βάση έναντι 3,1% τον Ιανουάριο. Ο δομικός πληθωρισμός ήταν επίσης υψηλότερος του αναμενομένου.

Η επιμονή του πληθωρισμού δεν εμπόδισε τον χρηματιστηριακό δείκτη S&P 500 να καταγράψει νέο ιστορικό ρεκόρ χθες, δικαιώνοντας τους «ταύρους». Όμως, αρκετοί αναρωτιούνται αν η επιμονή του πληθωρισμού μπορεί να αλλάξει τις προσδοκίες της Fed για τη νομισματική πολιτική.

Πλέον, το έργο του προέδρου της Jerome Powell δυσκολεύει ακόμη περισσότερο. Κι αυτό γιατί δεν μπορεί να αγνοήσει ότι οι αμερικανικές προεδρικές εκλογές είναι τον Νοέμβριο και λογικά δεν θα ήθελε η Fed να γίνει ο σάκος του μποξ στη γεμάτη ένταση αναμενόμενη προεκλογική αντιπαράθεση.

Προφανώς, ο Powell  γνωρίζει τι συνέβη στον Αμερικανό κεντρικό τραπεζίτη που έχει κατηγορηθεί όσο κανένας άλλος για την πληθωριστική δεκαετία του 1970. Ο Arthur Burns, ο οποίος ήταν ρεπουμπλικάνος και επικεφαλής της Fed από το 1970 έως και το 1978, βρέθηκε αντιμέτωπος με την απαίτηση του τότε προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον να μειώσει τα επιτόκια πριν από τις προεδρικές εκλογές του 1972. Ο Burns υπέκυψε, μειώνοντας τα επιτόκια προεκλογικά και ευλόγως κατηγορήθηκε ότι η κίνηση της Fed βοήθησε στην αναζωπύρωση του πληθωρισμού.

Χθες, o Ken Griffin, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος του Citadel, προειδοποίησε τον Powell ότι η Fed πρέπει να προχωρήσει αργά στη μείωση των επιτοκίων του δολαρίου, προσθέτοντας ότι η προεδρία της Fed είναι «η χειρότερη δουλειά στην Αμερική».

Υπό άλλες συνθήκες, θα ήταν ίσως περιττό γιατί ο Jerome Powell έχει εκφράσει εμμέσως αλλά σαφώς την προτίμησή του σε τοποθετήσεις του, π.χ. keep at it, στον θρυλικό κεντρικό τραπεζίτη Paul Volcker. Ο τελευταίος ήταν Δημοκρατικός αλλά αυτό δεν τον εμπόδισε να ανεβάσει τα επιτόκια παρέμβασης κοντά στο 20% τo 1981, σπρώχνοντας την αμερικανική οικονομία σε ύφεση για να ελέγξει τον πληθωρισμό. 

Τότε, πολλοί σύγχρονοί του αντιπαθούσαν τον Paul Volcker για την πολιτική του από το 1979 έως το 1987. Όμως, ο τελευταίος θεωρείται σήμερα θρυλική φιγούρα και σημείο αναφοράς στη μάχη για τη μείωση του πληθωρισμού. Η κληρονομιά του δεν ήταν μόνο μια μακρά περίοδος δεκαετιών χαμηλού πληθωρισμού και επιτοκίων την οποία μερικοί αποκαλούν Pax Volckeriana από το Pax Americana.

Ο Paul Volcker έκανε κάτι πολύ πιο σημαντικό. Κατέστησε την αξιοπιστία της κεντρικής τράπεζας αναπόσπαστο κομμάτι στην άσκηση της νομισματικής πολιτικής. Ο Jerome Powell, ο οποίος είναι μεν ρεπουμπλικάνος αλλά φέρεται να μη συμπαθεί τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος τον πρωτοδιόρισε στη θέση του προέδρου της Fed, δεν έχει εύκολη επιλογή.

Αν η Fed μειώσει τα επιτόκια και ο πληθωρισμός πάρει την ανηφόρα, τότε η αξιοπιστία της Fed θα πληγεί και ο Powell θα θεωρηθεί ο νέος Arthur Burns. Σίγουρα, δεν το θέλει. Όμως από την άλλη πλευρά, χρειάζονται συνήθως 12 μήνες ή περισσότερο για αλλαγές επιτοκίων να επηρεάσουν την πραγματική οικονομία. Τουλάχιστον η Κριστίν Λαγκάρντ έχει ευκολότερο έργο.