Το ξεχασμένο 50ετές ομόλογο και οι μελλοντικές υποχρεώσεις

Όταν στις αρχές Ιανουαρίου του 2007 κυκλοφόρησαν σενάρια ότι η Ελλάδα θα εξέδιδε 50ετές ομόλογο, αρκετοί στην αγορά είχαν αμφιβολίες.

Όμως, ο τότε υφυπουργός Οικονομικών Πέτρος Δούκας έσπευσε να  επιβεβαιώσει τα σενάρια λίγες μέρες αργότερα, λέγοντας ότι η χώρα προσπαθεί να εκμεταλλευτεί  το γεγονός ότι  η καμπύλη επιτοκίων ήταν επίπεδη μεταξύ των 30 και των 50 χρόνων και οι μακροπρόθεσμες αποδόσεις είχαν υποχωρήσει. 

Λίγο αργότερα, η Ελλάδα εξέδιδε το πρώτο 50ετές ομόλογό της με ρήτρα πληθωρισμού συνολικού ύψους 1,5 δισ. ευρώ, αν θυμόμαστε καλά.

Το ομόλογο «κουρεύτηκε» με κάποιο περίπλοκο τρόπο την περίοδο της μεγάλης αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους (PSI Plus) και από τότε ξεχάστηκε.

Η άνοδος του πληθωρισμού την τελευταία διετία επανέφερε τα ομόλογα με ρήτρα πληθωρισμού στο προσκήνιο. Όμως, το 50ετές ομόλογο που λήγει το 2057 και φέρονται να έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους ελληνικές τράπεζες παρέμεινε αφανές.   

Η πραγματική απόδοση του 50ετούς ελληνικού ομολόγου είναι λίγο κάτω από 2,2%. Αν προσθέσουμε τον μέσο πληθωρισμό του 4% περίπου φέτος, η απόδοση ανεβαίνει στο 6% και λίγο παραπάνω. Φυσικά, υπήρξαν χρονιές  που η ονομαστική απόδοση του ανωτέρω ομολόγου ήταν πολύ χαμηλή, λόγω της χαμηλής τροχιάς του πληθωρισμού.    

Αυτό είναι το μοναδικό 50ετές ομόλογο που έχει εκδώσει η Ελλάδα. Όμως, δεν ήταν η μοναδική φορά που έγινε συζήτηση για έκδοση νέου 50ετούς ομολόγου.

Το φθινόπωρο του 2013, προς έκπληξη πολλών, τα σενάρια  για έκδοση 50ετούς ομολόγου επανήλθαν και ο τότε υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας δήλωνε ότι «ελπίζω πως θα έχουμε ένα 50ετές ομόλογο». Ο στόχος ήταν να αντικαταστήσει το νέο 50ετές ομόλογο κάποια από τα δάνεια διάσωσης, είτε τα διμερή με κυμαινόμενο επιτόκιο (GLF) είτε του EFSF, δηλ. του προσωρινού μηχανισμού διάσωσης.

Τη χρονιά εκείνη, η χώρα ετοιμαζόταν να εμφανίσει ένα μικρό πρωτογενές πλεόνασμα και το δημόσιο χρέος βρισκόταν στα 322 δισ. ευρώ ή 176% του ΑΕΠ περίπου. Όμως, κανείς στην αγορά δεν πίστευε ότι το εγχείρημα ήταν εφικτό. Εκτός κι αν είχε την πλήρη στήριξη της ΕΕ και συγκεκριμένα του κ. Σόιμπλε, αλλά προφανώς δεν την είχε.

Ως γνωστόν, η Ελλάδα αποπλήρωσε πέρυσι τα εναπομείναντα δάνεια του ΔΝΤ, ύψους 28 δισ. ευρώ, που είχε λάβει την περίοδο 2010-2014. Στις 15 Δεκεμβρίου θα προπληρώσει 5,3 δισ. ευρώ από τα διμερή δάνεια (GLF) που έλαβε κατά το πρώτο μνημόνιο και τα οποία αντιστοιχούν στις λήξεις του 2024 και του 2025, ανεβάζοντας σε 13 δισ. ευρώ περίπου τα αποπληρωθέντα. Επομένως, το υπόλοιπο είναι της τάξης των 39-40 δισ. ευρώ.

Οι αρμόδιοι έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι μπορεί να αποπληρώσουν πρόωρα μέρος των διμερών δανείων το 2024. Ενδεχομένως  να συνεχίσουν στο ίδιο μοτίβο το 2025 και το 2026, αν το περίφημο μαξιλάρι ρευστότητας παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Θα μπορούσε λοιπόν το στοκ των δανείων GLF να μειωθεί κατά 10-15 δισ. ευρώ στα 25-30 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος της 10ετίας.

Επιπλέον, το 2032 θα τεθεί θέμα για τους αναβαλλόμενους τόκους συνολικού ύψους 20 δισ. ευρώ στα δάνεια (του μηχανισμού στήριξης) EFSF. Ίσως, λοιπόν, να μπορούσε να γίνει ανταλλαγή των εναπομεινάντων δανείων του GLF ή/και των αναβαλλόμενων τόκων από τα δάνεια του EFSF με ένα ισόποσο, 50ετές ελληνικό ομόλογο. Ιδίως, αν το spread της Ελλάδας έναντι της Γερμανίας έχει μειωθεί περαιτέρω και το επίπεδο των επιτοκίων βρίσκεται σε χαμηλότερα επίπεδα.

Ίδωμεν.