Ο μέσος Τούρκος έχει μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη από εμάς 

Όταν πρώτη φορά συγκρίναμε τα νούμερα της Ελλάδας με εκείνα της Τουρκίας νομίζαμε ότι είχαμε κάνει κάποιο λάθος. Λογικό. 

Τα τελευταία χρόνια, διαβάζουμε στον διεθνή Τύπο διάφορα αρνητικά σχόλια για την κατάσταση της τουρκικής οικονομίας, τον υψηλό πληθωρισμό και τη μεγάλη υποτίμηση της τουρκικής λίρας. Αντίθετα, διαβάζουμε πολλά θετικά σχόλια για την κατάσταση και την πορεία της ελληνικής οικονομίας.    

Παράλληλα, γνωρίζουμε ότι ο πληθυσμός της Τουρκίας αυξάνεται, ενώ της Ελλάδας συρρικνώνεται. Μόλις χθες, ο πρόεδρος Ερντογάν, μιλώντας σε εκδήλωση για τα 100 χρόνια από την ίδρυση του τουρκικού κράτους όπου επανέλαβε την υποστήριξή του προς τη Χαμάς, τόνισε ότι ο πληθυσμός της χώρας του θα ξεπεράσει τα 86 εκατομμύρια φέτος.

Πράγματι, ένα δολάριο αγοράζει σήμερα πάνω από 28 τουρκικές λίρες έναντι μόλις 5,4 λίρες τον Ιανουάριο του 2019, κάπου 6 λίρες τον Ιανουάριο του 2020 και 7,4 τον ίδιο μήνα το 2021. Πρακτικά, μιλάμε για κατάρρευση της τουρκικής λίρας, η οποία αποτυπώνεται στον πληθωρισμό, που ήταν 61,5% τον Σεπτέμβριο σε ετήσια βάση.

Γνωρίζοντας όλα αυτά, δεν εκπλαγήκαμε όταν είδαμε ότι το κατά κεφαλήν εισόδημα της γείτονος, δηλ. η αξία των αγαθών και υπηρεσιών τα οποία παράχθηκαν στην Τουρκία σε τιμές αγοράς διαιρούμενο με τον συνολικό  πληθυσμό, ανήλθε σε 10.600 δολάρια περίπου το 2022.      

Όμως, δεν περιμέναμε ότι το κατά κεφαλήν εισόδημα εκφρασμένο σε μονάδες αγοραστικής δύναμης ήταν πολύ μεγαλύτερο και ίσο με 37.300 δολάρια περίπου.      

Από την άλλη πλευρά, το κατά κεφαλήν εισόδημα της Ελλάδας ανήλθε σε 21.100 δολάρια περίπου πέρυσι και σε μονάδες αγοραστικής δύναμης σε 36.800 δολάρια περίπου. Με άλλα λόγια, η αγοραστική δύναμη του ελληνικού πληθυσμού κατά μέσο όρο είναι ελαφρώς χαμηλότερη από του τουρκικού. 

Η Τουρκία δεν είναι η μόνη χώρα με χαμηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα από το δικό μας αλλά μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη. Η Κροατία με 17.600 δολάρια έχει 40.300 περίπου σε αγοραστική δύναμη. Η Ρουμανία με 15.300 δολάρια έχει 42.000 δολάρια σε μονάδες αγοραστικής δύναμης ενώ υπάρχουν κι άλλες χώρες όπως η Πολωνία, η Ουγγαρία κ.λπ.

Η Κύπρος, με κατά κεφαλήν εισόδημα 22.700 δολάρια σε τρέχουσες τιμές, έχει σχεδόν 50 χιλ. δολάρια κατά κεφαλή σε μονάδες αγοραστικής δύναμης, σύμφωνα με το Worldometer.

Ασφαλώς, η μετατροπή του κατά κεφαλήν εισοδήματος από τρέχουσες τιμές σε μονάδες αγοραστικής δύναμης μπορεί να ενέχει λάθη καθώς η ειδική στάθμιση των αγαθών και των υπηρεσιών δεν είναι ίδια σε κάθε χώρα. Χωρίς να θέλουμε να υποτιμούμε τις δυσκολίες μετατροπής, θεωρούμε ότι προκύπτει ένα σαφές συμπέρασμα.

Οι τιμές των αγαθών και υπηρεσιών στην Ελλάδα είναι συγκριτικά υψηλότερες σε σχέση με εκείνες των χωρών που προαναφέραμε. Προφανώς, αυτό δεν έγινε μέσα σε μια νύχτα. Αντικατοπτρίζει τις συνθήκες ανταγωνισμού που επικρατούν σε διάφορους κλάδους, τον βαθμό ανοίγματός τους στο διεθνές  εμπόριο κ.λπ. σε βάθος χρόνου.

Είναι λοιπόν η διάρθρωση της ελληνικής οικονομίας που εξηγεί σε σημαντικό βαθμό πως γίνεται μια χώρα, όπως η Τουρκία, με σχεδόν υποδιπλάσιο κατά κεφαλήν εισόδημα, να έχει μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη κατά μέσο όρο.