Οι φωτιές σβήνουν όταν είναι μικρές 

Η ιστορία που ακολουθεί είναι αληθινή. Μας τη διηγήθηκε πρόσφατα ένας φίλος.

Το καλοκαίρι του 1990 στην Ελλάδα ήταν επίσης θερμό και ιδιαίτερα ο Ιούλιος. Η στάθμη του νερού είχε κατέβει πολύ και οι επίσημες αρχές ζήταγαν από τον κόσμο να κάνει οικονομία. Δεν ήταν ασυνήθιστο Αθηναίοι να βάζουν τις φωνές σε άλλους που έβγαιναν να πλύνουν τα αυτοκίνητά τους με λάστιχο. Ήταν επίσης μια εποχή που οι πανίσχυροι συνδικαλιστές της ΔEΗ απειλούσαν να κατεβάσουν τους διακόπτες, αν η τότε κυβέρνηση της ΝΔ υπό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη προχωρούσε σε κινήσεις που δεν ενέκριναν. 

Εκείνο το καλοκαίρι, με πολλές πυρκαγιές σε εξέλιξη, ο φίλος επισκέφθηκε τον τότε αναπληρωτή υπουργό Γεωργίας Παναγιώτη Χατζηνικολάου -πατέρα του δημοσιογράφου- στο γραφείο του. Σε μια στιγμή ειλικρίνειας, όπως την περιγράφει, ο υπουργός τού είπε πως τη φωτιά πρέπει να την αντιμετωπίσεις στην αρχή, γιατί διαφορετικά το έχασες το παιχνίδι. Γι’ αυτό  έπρεπε να έχουμε πολλά αεροπλάνα Canadair, ώστε το ένα να διαδέχεται το άλλο στο μέτωπο της φωτιάς και ένα ευρύ δίκτυο παρατηρητηρίων για να την πιάνουμε στην αρχή, πρόσθεσε. Και γιατί δεν αγοράζουμε 40-50 Canadair; αντιπρότεινε ο φίλος. Γιατί θα έπρεπε να μην αγοράσουμε μερικά ακριβά πολεμικά αεροσκάφη, φέρεται να του απάντησε.

Έχουν περάσει δεκαετίες από τότε αλλά σύγχρονο, μεγάλο στόλο αεροσκαφών πυρόσβεσης, που να μπορεί να επιχειρεί και τη νύχτα δεν έχουμε αποκτήσει ακόμη. Ούτε διαθέτουμε ένα οργανωμένο, ευρύ δίκτυο εντοπισμού πυρκαγιών με παρατηρητήρια, drones και ίσως δορυφόρο. Ακόμη στέλνουμε πυροσβεστικά οχήματα σε κάποια σημεία, όπου περισσότερο αναζητούν κάποιο ίσκιο για να μη χτυπάει ο ήλιος, με κάποια τουλάχιστον πληρώματα να συζητούν, κοιτάζουν τα κινητά τους και να πίνουν καφέ, παρά να είναι με τα κιάλια στα μάτια και να χτενίζουν την περιοχή, σύμφωνα με την προσωπική μας εμπειρία.

Καλά και άγια τα πυροσβεστικά οχήματα, ιδίως εκείνα με μεγαλύτερες επιχειρησιακές δυνατότητες, αλλά μπορεί είτε να καθυστερήσουν να φτάσουν στον προορισμό είτε να ξεμείνουν γρήγορα από νερό. Επειδή όμως μια μικρή εστία φωτιάς μπορεί να προκαλέσει μεγάλο κακό, ορισμένες χώρες υποχρεώνουν όσους έχουν σπίτια με μεγάλα δένδρα ή βρίσκονται εκτός του οικιστικού ιστού και κοντά σε δάσος να έχουν τροχήλατο πυροσβεστικό συγκρότημα, π.χ. αντλία νερού, και υδατοδεξαμενή.

Και φυσικά θα πρέπει η πολιτεία να κάνει γνωστό στους συμπατριώτες μας που έχουν παρανομήσει εν γνώσει τους, κτίζοντας αυθαίρετα σπίτια μέσα ή δίπλα σε δάσος, ότι δεν μπορούν να περιμένουν καμία αποζημίωση από το κράτος. Και φυσικά θα πρέπει να διερευνηθεί ποιοι ήταν εκείνοι οι κρατικοί υπάλληλοι και μη, οι οποίοι έδωσαν παρανόμως ρεύμα και νερό στα αυθαίρετα, αν φυσικά συνέβη, και να απολυθούν.

Το θέμα της αντιμετώπισης των πυρκαγιών είναι μεγάλο και φυσικά δεν αντιμετωπίζεται όταν η Περιφέρεια Αττικής προκηρύσσει διαγωνισμό για πυροπροστασία μέσα στον Ιούλιο, όπως αναγράφτηκε χωρίς να διαψευσθεί. Θα πρέπει να γίνουν αρκετά πράγματα για να είμαστε προετοιμασμένοι την επόμενη φορά. Όμως, αυτό που ίσχυε το καλοκαίρι του 1990 ισχύει και σήμερα. Η Ελλάδα χρειάζεται ένα μεγάλο, σύγχρονο στόλο αεροσκαφών και ελικοπτέρων πυρόσβεσης για μαζική απάντηση την πρώτη ώρα της φωτιάς, σε συνεργασία με ένα ευρύ δίκτυο, επίγειο και εναέριο, εντοπισμού πυρκαγιών. Και φυσικά την ενεργό συμμετοχή των πολιτών, με την αγορά τροχήλατων πυροσβεστικών συγκροτημάτων για σπίτια στην εξοχή.