Οι επενδύσεις θέλουν καλύτερη φορολόγηση μερισμάτων

Κάθε χώρα έχει τον δικό της τρόπο φορολόγησης των μερισμάτων. Το θέμα ήλθε στην επικαιρότητα πρόσφατα, μετά τις τοποθετήσεις στελεχών του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ επί του θέματος και την ανταπάντηση της ΝΔ. 

Στις ΗΠΑ, τα μερίσματα που διανέμουν οι εταιρείες από τα κέρδη τους θεωρούνται εισόδημα και φορολογούνται με βάση τη φορολογική κλίμακα εισοδήματος φυσικών προσώπων. Δεν φορολογούνται τα μερίσματα από μετοχές στις οποίες έχουν επενδύσει οι ατομικοί συνταξιοδοτικοί λογαριασμοί Roth IRA ή 401 (Κ) των φυσικών προσώπων. Η επιστροφή κεφαλαίου από τις επιχειρήσεις στους μετόχους τους θεωρούνται ειδικά μερίσματα (qualified) και δεν φορολογούνται άμεσα. Όμως, μπορεί να αυξήσουν τον μελλοντικό φόρο επί της υπεραξίας των μετοχών.

Η Ελλάδα έχει τον χαμηλότερο τελικό φορολογικό συντελεστή παρακράτησης για μερίσματα με 5% ανάμεσα στις χώρες του ΟΟΣΑ. Ακολουθούν η Σλοβακία με 7% και οι Τσεχία και Λιθουανία με 15%. Η Αυστρία έχει τον υψηλότερο φορολογικό συντελεστή με 27,50%. Επίσης, έχει τον 15ο χαμηλότερο φορολογικό συντελεστή επί των επιχειρηματικών κερδών μαζί με τη Δανία και τη Νορβηγία με 22% ανάμεσα σε 37 χώρες του ΟΟΣΑ. Τα μερίσματα στην Ελλάδα έχουν την 4η χαμηλότερη συνολική φορολογική επιβάρυνση στον ΟΟΣΑ, μετά τις Εσθονία, Λετονία και Ουγγαρία όταν συνυπολογισθούν τόσο ο φορολογικός συντελεστής των επιχειρηματικών κερδών όσο και των μερισμάτων κάθε χώρας. 

Αυτά τα στοιχεία έχουν τη σημασία τους, ανάλογα με την οπτική γωνία από την οποία βλέπει κάποιος το θέμα.

Το ΠΑΣΟΚ πιστεύει ότι ο τρόπος φορολόγησης των μερισμάτων πρέπει να αλλάξει, με τον συντελεστή να ανεβαίνει προοδευτικά στο 15% μετά τις 100 χιλ. ευρώ, από 10% μεταξύ 50.001 και 100 χιλ. ευρώ και 5% μέχρι τις 50 χιλιάδες ευρώ, σύμφωνα με τα στελέχη του. Αν στόχος είναι η αύξηση των φορολογικών εσόδων, η πρόταση του ΠΑΣΟΚ είναι πιθανό να αποφέρει περισσότερα εκατ. ευρώ στον κρατικό κορβανά αλλά δεν πρόκειται να κάνουν τη διαφορά. Από την άλλη πλευρά, είναι οξύμωρο εύποροι μέτοχοι εταιρειών να εισπράττουν μεγάλα ποσά από μερίσματα και να πληρώνουν γι’ αυτό ψίχουλα σε φόρο εισοδήματος, σε σύγκριση με ένα μισθωτό. 

Όμως, υπάρχει επίσης η σκοπιά των επενδύσεων. Η ΝΔ θεωρεί ότι ο χαμηλός συντελεστής του 5% ευνοεί την προσέλκυση επενδύσεων, αν και δεν αφορά τους ξένους επενδυτές λόγω των συμφωνιών αποφυγής διπλής φορολογίας. Κάποιος, π.χ. από την Ελβετία, θα μπορούσε όμως να επιχειρηματολογήσει ότι οι επιχειρήσεις θα πρέπει να ενθαρρυνθούν να μη διανείμουν σημαντικό μέρος των κερδών τους υπό τη μορφή μερισμάτων αλλά να τα διακρατούν για να γίνουν επενδύσεις. Σ’ αυτή την περίπτωση, οι μέτοχοι θα κερδίσουν περισσότερο από την υπεραξία των μετοχών και όχι τόσο από το εισόδημα των μερισμάτων που διανέμονται. Όμως, η ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση των μερισμάτων δεν βοηθά προς αυτή την κατεύθυνση, σύμφωνα μ’ αυτό το σκεπτικό. 

Αναμφίβολα, ο καθένας μπορεί να επιλέξει τι θέλει. Όμως, θα πρέπει να συνυπολογισθούν όλοι οι παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της επιστροφής κεφαλαίου, που στην Ελλάδα είναι αφορολόγητη.