Δώστε έντοκα γραμμάτια και ομόλογα στον λαό

Ως γνωστόν, ο μέσος Έλληνας τοποθετεί τα χρήματά του κυρίως σε καταθέσεις και ακίνητα. Με τον πληθωρισμό να αποκλιμακώνεται αλλά να παραμένει σε πολύ υψηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με τα ονομαστικά επιτόκια καταθέσεων, οι καταθέτες χάνουν λεφτά.  

Παρ’ όλα αυτά οι καταθέσεις έχουν διογκωθεί τα τελευταία χρόνια, έστω κι αν εμφανίζουν κάμψη από τις αρχές του 2023. Με βάση τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία, το σύνολο των τραπεζικών καταθέσεων των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων ανερχόταν σε 183 δισ. ευρώ περίπου τον Φεβρουάριο ενώ το υπόλοιπο χρηματοδότησης για το σύνολο του ιδιωτικού τομέα σε 113,3 δισ. ευρώ. Με άλλα λόγια, οι τράπεζες έχουν άπλετη ρευστότητα. Αυτός άλλωστε είναι ο κύριος λόγος που επικαλούνται οι τραπεζίτες για να δικαιολογήσουν το γεγονός ότι τα επιτόκια καταθέσεων στην Ελλάδα είναι σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Μάλιστα, στο όχι τόσο μακρινό παρελθόν που το επιτόκιο κατάθεσης στην ΕΚΤ ήταν αρνητικό, τα πιστωτικά ιδρύματα αναζητούσαν τρόπους να μειώσουν τις καταθέσεις τους. Επομένως, τα πιστωτικά ιδρύματα δεν θα έπρεπε να έχουν αντίρρηση, επικαλούμενα θέμα ρευστότητας, αν δοθεί η ευκαιρία στους μικροκαταθέτες να διαθέσουν ένα ελάχιστο ποσό ετησίως, π.χ. 5 ή 10 χιλ. ευρώ έκαστος, για την αγορά εντόκων γραμματίων του Δημοσίου ή και κρατικά ομόλογα.

H απόδοση των εντόκων γραμματίων διάρκειας 13 εβδομάδων διαμορφώθηκε σε 3,04% στην πρόσφατη δημοπρασία και των εντόκων διάρκειας 26 εβδομάδων σε 3,15% στις 29 Μαρτίου. Οι αποδόσεις τους υπολείπονται του πληθωρισμού αλλά είναι πολύ υψηλότερες σε σύγκριση με τα προσφερόμενα επιτόκια καταθέσεων.      

Κατανοούμε ότι η γραφειοκρατία του ΥΠΟΙΚ και ενδεχομένως οι υψηλότερα ιστάμενοι δεν θέλουν να «μπλέξουν» με τους μικροεπενδυτές. Όμως, η ψηφιοποίηση των κρατικών υπηρεσιών θα μπορούσε να δώσει λύση κατά τα αμερικανικά πρότυπα. Στις ΗΠΑ, οι φορολογικοί κάτοικοι μπορούν να πάνε στην ιστοσελίδα TreasuryDirect.gov του Υπουργείου Οικονομικών και να ανοίξουν λογαριασμό. Από εκεί και πέρα μπορούν να συνδεθούν με τον λογαριασμό τους και να δουν την γκάμα των κρατικών χρεογράφων που μπορούν να αγοράσουν με ανώτατο όριο συνολικών αγορών κατ’ έτος.

Το σύστημα τους δίνει τη δυνατότητα να αγοράσουν ηλεκτρονικά έντοκα, ομόλογα, TIPS (ομόλογα με ρήτρα πληθωρισμού) και FRNs (ομόλογα κυμαινόμενου επιτοκίου) με διαφάνεια και να παρακολουθούν την πορεία τους. Μπορούν επίσης να επανεπενδύουν τα χρήματά τους στα ίδια χρεόγραφα στη λήξη, προσδιορίζοντας τον αριθμό των επανεπενδύσεων, π.χ. 4.  Επίσης, έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνήσουν για θέματά τους μέσω τηλεφωνικού κέντρου ή email, αλλά υπάρχει προειδοποίηση ότι ο χρόνος απόκρισης μπορεί να είναι μεγάλος. 

Είναι κάτι σαν «λαϊκά» ομόλογα όπως τα αποκαλούσαμε κάποτε στην Ελλάδα, αλλά σε πιο σύγχρονη ψηφιακή μορφή. Θεωρούμε ότι οι απευθείας αγορές εντόκων και ομολόγων από ιδιώτες με την επιβολή ανώτατου ορίου αγορών ετησίως ανά ΑΦΜ θα μπορούσε να βοηθήσει στη χρηματοδότηση των αναγκών του κράτους και ταυτόχρονα να δώσει διέξοδο σε μικροεπενδυτές/μικροκαταθέτες με ελεγχόμενο τρόπο, χωρίς να προκαλέσει αναταράξεις στο τραπεζικό σύστημα.

Ιδού λοιπόν πεδίον δόξης λαμπρό για τους ιθύνοντες.