Κι αν ο Πούτιν «κόψει» το φυσικό αέριο στην Ελλάδα;

Ο φίλος στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής, με γνώση των ρωσικών απόψεων, ήταν σαφής. «Θα υπάρξουν διακοπές ρεύματος στην Ελλάδα τον χειμώνα αν η Ρωσία διακόψει την παροχή φυσικού αερίου;». Η απάντησή μας ήταν κοινότοπη. «Η κυβέρνηση διαβεβαιώνει ότι δεν θα υπάρξει πρόβλημα στον εφοδιασμό της χώρας με φυσικό αέριο και επομένως δεν θα υπάρξουν διακοπές ρεύματος».

Λίγο πριν τελειώσει η τηλεφωνική επικοινωνία, ο ίδιος επανέλαβε την ερώτηση. Όμως, αυτή τη φορά, ήλθε η σειρά μας να ρωτήσουμε. «Και γιατί να κλείσει ο Πούτιν τη στρόφιγγα προς την Ελλάδα; Η διακοπή της λειτουργίας του Nord Stream I δεν του φτάνει;». Αυτό που υπονοούσαμε ήταν πως η Μόσχα χρειάζεται τα λεφτά καθώς δεν υπάρχουν αρκετοί αγωγοί για να διοχετεύσει το αέριο προς την Ασία. Με τις αποθήκες σχεδόν γεμάτες στη Ρωσία, ο Πούτιν θα πρέπει είτε να καίει φυσικό αέριο είτε να τσιμεντώσει τις πηγές, προκαλώντας μόνιμη βλάβη, αν διακόψει τη ροή σε άλλες χώρες όπως η Ελλάδα. «Όταν είσαι σε πόλεμο, χρησιμοποιείς όλα τα διαθέσιμα όπλα», ήταν η απάντηση. «Είναι επόμενο να διακοπούν οι ροές φυσικού αερίου όταν μπαίνουν νέες κυρώσεις και η Δύση εξοπλίζει την Ουκρανία», τόνισε.

Πιο θορυβημένοι αρχίσαμε να θέτουμε το αρχικό ερώτημα σε κυβερνητικά στελέχη. Η απάντηση ήταν πως δεν θα υπάρξουν διακοπές ρεύματος τον χειμώνα αλλά η εξήγηση ήταν λίγο θολή. Κοινώς, το ρωσικό φυσικό αέριο θα αντικατασταθεί με φορτία υγροποιημένου φορτίου (NLG) που θα βρεθούν στην αγορά. Κι αν δεν βρούμε όσα φορτία χρειαζόμαστε όταν έλθει η ώρα; σκεφθήκαμε. Αισθανθήκαμε ότι η ελληνική πλευρά δεν περιμένει να διακοπεί η ροή του ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ελλάδα. Το τελευταίο αντιπροσώπευε το 34% της συνολικής ζήτησης φυσικού αερίου στη χώρα το 1ο εξάμηνο του 2022 έναντι 45% του NLG, σύμφωνα με τον ΔΕΣΦΑ.

Τα θυμηθήκαμε όλα αυτά μετά τη μεγάλη ζημιά που εντοπίσθηκε χθες  σε τρεις υποθαλάσσιους αγωγούς του Nord Stream και το ρεπορτάζ του περιοδικού Spiegel που ήθελε τη CIA να έχει προειδοποιήσει τη Γερμανία για το ενδεχόμενο δολιοφθοράς στους αγωγούς το καλοκαίρι. Κι όλα αυτά λίγες μέρες πριν από τη διαφαινόμενη προσάρτηση περιοχών της Ουκρανίας από τη Ρωσία, που θα επιφέρει νέες κυρώσεις από τη Δύση, προκαλώντας την αντίδραση της Μόσχας. Δεν θα εκπλήξει λοιπόν αν η αντίδραση της Μόσχας περιλαμβάνει τη διακοπή του φυσικού αερίου προς την ΕΕ ή επιμέρους «μη φιλικές» χώρες, όπως η Ελλάδα.

Υπενθυμίζουμε ότι η εγχώρια κατανάλωση φυσικού αερίου ήταν 70 τεραβατώρες το 2021, αλλά αναμένεται να υποχωρήσει κοντά στις 60 τεραβατώρες φέτος (-15%). Οι ηλεκτροπαραραγωγοί καταναλώνουν το 70% περίπου του φυσικού αερίου και το υπόλοιπο πάει σε νοικοκυριά, μικρές επιχειρήσεις, βιομηχανίες, δίκτυο διανομής. Το ρωσικό αέριο που πάει στην ηλεκτροπαραγωγή πρέπει να είναι το 20%-25% του συνόλου. 

Επομένως, το ρωσικό φυσικό αέριο που κατευθύνεται στην παραγωγή ρεύματος δεν είναι αμελητέα ποσότητα. Ίσως λοιπόν προκύψουν θέματα με την απρόσκοπτη παροχή ρεύματος, αν όντως το ρωσικό αέριο σταματήσει να ρέει προς τη χώρα και νέα φορτία NLG θα είναι δύσκολο να βρεθούν.