Η σύγκρουση δύο καρτέλ θα κρίνει το πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο

Ο γεωπολιτικός πόλεμος της Δύσης με τη Ρωσία μετά την εισβολή της τελευταίας στην Ουκρανία καλά κρατεί.

Ως γνωστόν, η ΕΕ έχει αποφασίσει την επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο με καταληκτική ημερομηνία την 5η Δεκεμβρίου. 

Ήταν μια απόφαση που πάρθηκε υπό την πίεση των χωρών της Βαλτικής και της Πολωνίας και ενάντια στις προειδοποιήσεις των ΗΠΑ για τις αρνητικές επιπτώσεις που θα είχε στην παγκόσμια οικονομία. Φυσικά, η κυρίαρχη άποψη στην Ελλάδα θέλει τις ΗΠΑ να επιβάλλουν το εμπάργκο στην ΕΕ αλλά δεν είναι σωστή.

Η αμερικανική κυβέρνηση μπορεί να μην έβλεπε με καλό μάτι το εμπάργκο και τη μείωση της παραγωγής, όμως έκανε ό,τι μπορούσε για να επιβληθεί πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου και το πέτυχε σε επίπεδο G7. 

Όπως τόνισε η Αμερικανίδα ΥΠΟΙΚ Τζάνετ Γέλεν, ο στόχος είναι αφενός να στερήσουν έσοδα από τη Ρωσία και αφετέρου να ελέγξουν τον πληθωρισμό.

Σημειώνεται ότι η Ρωσία κερδίζει πολύ περισσότερα λεφτά από τις πωλήσεις πετρελαίου σε σχέση με τις πωλήσεις φυσικού αερίου. Για την ακρίβεια, η Ρωσική Ομοσπονδία εκτιμάται ότι εισπράττει πάνω από 600 εκατ. δολάρια την ημέρα από τις εξαγωγές πετρελαίου. Τα συνολικά έσοδα από πετρέλαιο και φυσικό αέριο ίσως φθάσουν τα 285 δισ. δολάρια το 2022, αυξημένα κατά 20% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. 

Για να καταφέρει να επιβάλει ανώτατο όριο τιμής στο ρωσικό πετρέλαιο, η Δύση χρησιμοποιεί τον έλεγχο που έχει στον τραπεζικό τομέα, στη ναυτιλία και στις ασφαλίσεις πλοίων για όποια οντότητα προσπαθήσει να αγοράσει ρωσικό πετρέλαιο πάνω από το πλαφόν.

Ουσιαστικά  η Δύση φτιάχνει ένα καρτέλ αγοραστών πετρελαίου. Αυτό πιθανόν σημαίνει ότι η τιμή θα προσδιορισθεί σε χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τα τωρινά, αλλά σε τέτοια που θα επιτρέπουν στις ρωσικές εταιρείες να βγάζουν κέρδος ώστε να έχουν κίνητρο για εξαγωγές.

Δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη κάποια τιμή. Όμως, αρκετοί θεωρούν ότι το πλαφόν πιθανόν να τεθεί μεταξύ 50 και 60 δολαρίων το βαρέλι από κάπου 100 δολάρια το μπρεντ σήμερα. 

Η Ρωσία έχει δηλώσει πως δεν θα δεχτεί το πλαφόν και θα σταματήσει να πουλά πετρέλαιο στις χώρες που θα το εφαρμόσουν. Αυτό συνιστά πρόβλημα για τη Δύση αλλά αποτελεί επίσης πρόβλημα για τη Ρωσία καθώς τυχόν διακοπή των ροών θα έκανε ζημιά στις πετρελαιοπηγές και θα την έφερνε σε κόντρα με τον ΟΠΕΚ. Αρα, η ρωσική παραγωγή πετρελαίου δεν θα σταματήσει αλλά θα περιορισθεί.

Το καρτέλ αγοραστών της Δύσης  θα βρει ακόμη απέναντί του το καρτέλ των πετρελαιοπαραγωγών, δηλ. του  ΟΠΕΚ. Ο τελευταίος ίσως αποφασίσει να μειώσει την παραγωγή πετρελαίου λόγω του πλαφόν. Κι αυτό γιατί οι του ΟΠΕΚ ίσως σκέφτονται ότι μετά τη Ρωσία θα έλθει η σειρά τους.

Και τέλος, κάποιες χώρες που αγοράζουν πετρέλαιο από τη Ρωσία, π.χ. Ινδία, ίσως αποφασίσουν να παρακάμψουν το πλαφόν στην τιμή. Κι αυτό γιατί μπορούν να εφαρμόζουν το πλαφόν στην τιμή του πετρελαίου για να συμμορφωθούν με τις επιθυμίες της Δύσης και από την άλλη, να πληρώνουν περισσότερα για τις αγορές άλλων προϊόντων από τη Ρωσία, π.χ. στρατιωτικό εξοπλισμό. 

Δεν είναι λοιπόν εύκολο να μπει μια ανώτατη τιμή στο ρωσικό πετρέλαιο και να εφαρμοσθεί, αν προηγουμένως δεν έχει υπάρξει κάποιου είδους συνεννόηση με τον ΟΠΕΚ και τις χώρες που μπορούν να παρακάμψουν το πλαφόν, πληρώνοντας υψηλότερες τιμές στη Ρωσία για άλλα πράγματα.