Δύο ξένοι μπαλαντέρ στο ελληνικό γήπεδο

Για πολλούς πολιτικούς, αναλυτές, δημοσιογραφούντες κ.λπ., η Ελλάδα είναι το κέντρο του κόσμου. Οτιδήποτε συμβαίνει ή εκτιμάται πως θα συμβεί στην εθνική οικονομία ερμηνεύεται υπό αυτή την οπτική. Τα εσωτερικά είναι αυτά που μετράνε. Ο διεθνής περίγυρος, κυρίως η ευρωζώνη, επηρεάζουν ενίοτε αλλά ως εκεί. Εξαίρεση η περίοδος των μνημονίων, που η τρόικα έθετε τους κανόνες με τα ορόσημα, τα μέτρα κ.λπ. Είναι σαν να υποθέτει κανείς ότι η Ελλάδα έχει το μέγεθος και τη δύναμη να θέτει τους δικούς της όρους σε παγκόσμιο επίπεδο, π.χ. για τις τιμές του φυσικού αερίου, και όχι να τις δέχεται ως δεδομένες.

Δεν είναι η πρώτη φορά που οι επιπτώσεις του διεθνούς παράγοντα είτε υποβαθμίζονται είτε αγνοούνται. Ποιος δεν θυμάται τις δηλώσεις τραπεζιτών και άλλων το 2008 για την οχύρωση της ελληνικής οικονομίας και των τραπεζών, επειδή δεν είχαν «τοξικούς» τίτλους. Όπως αποδείχθηκε στην πράξη, οι εγχώριες τράπεζες κατείχαν από τα πιο τοξικά χρεόγραφα στον κόσμο, δηλ. τα ελληνικά κρατικά ομόλογα.

Ας έλθουμε στο σημερινό τοπίο. Όλοι μιλάμε για την ΕΚΤ ή την πολιτική της νέας κυβέρνησης συνασπισμού στη Γερμανία, τις διεθνείς τιμές του φυσικού αερίου, τη μετάλλαξη Όμικρον, τον πληθωρισμό κ.λπ. Όμως, έχετε αναρωτηθεί τι θα συμβεί, π.χ. στην εξαγωγική γερμανική οικονομία και γενικότερα στην παγκόσμια οικονομία, αν η Κίνα σταματήσει να αναπτύσσεται για κάποιο λόγο;

Πώς θα μπορούσε να συμβεί αυτό; Αν η πολιτική της «μηδενικής ανοχής» του Πεκίνου αποτύγχανε, δηλ. μεγάλο μέρος του πληθυσμού μολυνόταν με τη μετάλλαξη Όμικρον, αναγκάζοντας τις αρχές να επιβάλουν καραντίνα σε πολλές περιοχές, με αναγκαστικές διακοπές στην παραγωγή εργοστασίων. Αυτό συνέβη πρόσφατα σε ένα μεγάλο βιομηχανικό κέντρο. Δεν είναι δύσκολο να συμβεί, αν η Όμικρον είναι τόσο μεταδοτική όσο λένε, από τη στιγμή που τα κινεζικά εμβόλια δεν είναι τόσο αποτελεσματικά και ο κινεζικός πληθυσμός δεν έχει εκτεθεί στον ιό σε μεγάλο βαθμό, δηλ. δεν έχει φυσική ανοσία. Βάλτε στην εξίσωση πόσο πυκνοκατοικημένες είναι οι μεγάλες κινεζικές πόλεις, τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες που φιλοξενεί η χώρα τον Φεβρουάριο και μπορείτε να φτιάξετε το σενάριο. Προσθέστε μάλιστα και τις επιπτώσεις στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα και το πράγμα μπορεί να ξεφύγει.

Όσο μακριά κι αν πέφτει η Κίνα, οι συνέπειες για την ελληνική οικονομία θα ήταν σημαντικές, λόγω των επιπτώσεων στο διεθνές εμπόριο και των διασυνδέσεων της Κίνας με ευρωπαϊκές χώρες. Αν όμως η Κίνα είναι άγνωστη σε μας, οι ΗΠΑ είναι πολύ γνωστές μας. Εκεί, το μεγάλο δίλημμα που θα αντιμετωπίσει ο Τζερόμ Πάουελ, πρόεδρος της Fed, το 2022 είναι απλό και δύσκολο ταυτόχρονα. 

Θα συνεχίσει η Fed να καταπολεμά τον πληθωρισμό ή θα επιλέξει να ανησυχεί περισσότερο για τις αγορές;  Όποια κι αν είναι η επιλογή του Πάουελ, θα επηρεάσει όλη την υφήλιο κι όχι μόνο τις ΗΠΑ. Συνακόλουθα την Ελλάδα, παρότι οι ελληνοαμερικανικές εμπορικές συναλλαγές κινούνται σε χαμηλό επίπεδο. Επομένως, η Κίνα και οι ΗΠΑ συνιστούν δυο πηγές αβεβαιότητας στον διεθνή περίγυρο και θα μπορούσαν να ανατρέψουν  προς το καλύτερο ή το χειρότερο τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Δεν θα πρέπει λοιπόν να τους υποβαθμίζουμε.