Για επιχειρηματίες το φιλέτο, για μικρομετόχους τα κόκκαλα

Καλοί οι εκτιμώμενοι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια, αλλά είναι σημαντικό να στηρίζεται στην υγιή επιχειρηματικότητα και όχι στους σύγχρονους κατσαπλιάδες. 

Υπάρχουν χιλιάδες εταιρείες που είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους, χαρακτηρίζονται από εξωστρέφεια και αναπτύσσονται με επιτυχία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Όμως, υπάρχουν άλλες πολλές που έχουν ανειλικρινείς ισολογισμούς και αποτελέσματα χρήσεως, χρησιμοποιούν τη φοροαποφυγή και τη φοροδιαφυγή και ενίοτε την αδήλωτη εργασία. Επίσης, οι μέτοχοί τους δεν βάζουν δικά τους λεφτά για να τις εξυγιάνουν, ούτε δέχονται ξένες επενδύσεις για να μη χάσουν τον έλεγχο, αλλά περιμένουν και ενίοτε απαιτούν από το κράτος και τις τράπεζες να τις χρηματοδοτήσουν και να τις σώσουν.

Δυστυχώς, πολλοί  επιτήδειοι συνεχίζουν να φεσώνουν τις παλιές εταιρείες τους και να φτιάχνουν νέες στις οποίες μεταβιβάζουν από πριν συμβάσεις, μηχανήματα κ.λπ., αλλάζοντας ΑΦΜ, έδρα, ΔΣ κάθε λίγα χρόνια. Μ’ αυτό τον τρόπο, μηχανήματα χρεοκοπημένων εταιρειών χρησιμοποιούνται από άλλη εταιρεία του ίδιου ιδιοκτήτη, που εμφανίζει ιδιωτικό συμφωνητικό από πριν για χρήση των μηχανημάτων. Αρκετοί από αυτούς κράτησαν στη ζωή εταιρείες που θα έπρεπε να κλείσουν, πέρυσι εν μέσω πανδημίας, για να εισπράξουν κάθε μορφής επιδοτήσεις, δάνεια, κοινώς να απομυζούν το κράτος. Το αποτέλεσμα ήταν να ιδρυθούν  περισσότερες νέες εταιρείες απ’ όσες έκλεισαν. Περίπου 22% λιγότερα λουκέτα μπήκαν το 2020 σε σύγκριση με το 2019, σύμφωνα με τα στοιχεία των ΓΕΜΗ και ΕΛΣΤΑΤ, παρότι η ύφεση ξεπέρασε το 8%.

Όμως, περίεργες πρακτικές φέρονται να εφαρμόζουν επίσης εισηγμένες εταιρείες που αποβλέπουν κυρίως στο προσωπικό όφελος των μεγαλομετόχων τους. Μερικοί φέρονται να φτιάχνουν προσωπικές εταιρείες, π.χ. στην Κύπρο, όπου η φορολογία είναι πολύ μικρή, και να υπερτιμολογούν την επιχείρηση στην Ελλάδα για υπαρκτές ή ανύπαρκτες μελέτες κ.λπ. όπως μας λένε.  Στο τέλος, η ελληνική εταιρεία ενοποιεί την κυπριακή εταιρεία που έχει ελεγχθεί (ελαφρώς) στην Κύπρο χωρίς πολλές ερωτήσεις. Αν ο έλεγχος γινόταν από τις ελληνικές αρχές, που είναι πιο αυστηρές, θα έβγαιναν μαργαριτάρια, λένε οι γνωρίζοντες.

Μια άλλη πρακτική είναι η εξαγορά επιχείρησης στο εξωτερικό, που συχνά παρουσιάζεται σαν μεγάλο ντιλ στους μετόχους της εισηγμένης στην Ελλάδα. Ο βασικός μέτοχος μπορεί να φτιάξει μια εταιρεία, π.χ. στη Βρετανία, που στήνει δίκτυο πωλήσεων στη Ν.Α. Ευρώπη. Κατόπιν, πουλάει την ξένη εταιρεία στην εισηγμένη στην Ελλάδα έναντι υψηλού τιμήματος, αρμέγοντας κανονικά τους μικρομετόχους. Οι τελευταίοι έχουν συνήθως την ψευδαίσθηση ότι συμμετέχουν στο μετοχικό κεφάλαιο της εισηγμένης, αλλά στην πραγματικότητα μένουν με τα κόκκαλα γιατί ο βασικός μέτοχος έχει φροντίσει να τσεπώσει τα περισσότερα.

Δυστυχώς, τα ανωτέρω δεν είναι φαντασία. Είναι μια εκδοχή της ελληνικής επιχειρηματικότητας που πρέπει να γνωρίζουμε για να την αλλάξουμε σε βάθος χρόνου.