Τινάξαμε την δημοσιονομική μπάνκα στον αέρα   

Αν και μόλις μπήκαμε στον Αύγουστο, οι προβλέψεις για τα δημόσια οικονομικά δεν θα μπορούσε να είναι χειρότερες. Οι αρχικές προβλέψεις εν μέσω καραντίνας ήθελαν τις κρατικές δαπάνες εκτός τόκων να ξεπερνούν τα έσοδα κατά 2,5% του ΑΕΠ περίπου λόγω ύφεσης. Στην πορεία το πρωτογενές έλλειμμα αναθεωρήθηκε ανοδικά στο 3,5% περίπου έναντι στόχου για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ πριν από τον κορωνοϊό. Η τάση συνέχισε να είναι ανοδική και πλέον θεωρείται βέβαιο ότι το πρωτογενές έλλειμμα θα υπερβεί το 5% του ΑΕΠ. Καθοριστικό ρόλο έπαιξε η επιβάρυνση των δαπανών  κατά 1,4 δισ. ευρώ ή 0,8% του ΑΕΠ από τα αναδρομικά των συνταξιούχων και οι νέες επιβαρύνσεις λόγω της αύξησης των κρουσμάτων του κορωνοϊού.

Ίσως λίγοι το πρόσεξαν αλλά η κυβέρνηση ενέταξε εκ νέου την εστίαση μαζί με τον τουρισμό, αθλητισμό και τον πολιτισμό στο πρόγραμμα αναστολής συμβάσεων εργασίας. Η επιβάρυνση από αυτό τον λόγο εκτιμάται σε περίπου 100 εκ. ευρώ το μήνα. Επειδή θα πρέπει να θεωρείται υπεραισιόδοξο να απενταχθεί η εστίαση από το ανωτέρω πρόγραμμα στήριξης τους επόμενους μήνες, ο συνολικός λογαριασμός θα φθάσει τα 400 εκ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2020.  

Η υστέρηση των εσόδων σε συνδυασμό με τις αυξημένες τακτικές και έκτακτες δαπάνες οδηγούν τον προϋπολογισμό του 2020 σε πολύ μεγαλύτερο άνοιγμα από το προβλεπόμενο. Κι όλα αυτά λαμβάνοντας υπόψη την ενίσχυση του ΑΕΠ με πάνω από 20 δισ. ευρώ μέχρι στιγμής από τις κοινοτικές εγγυήσεις για τα δάνεια προς επαγγελματίες και επιχειρήσεις και τα διάφορα δημοσιονομικά μέτρα για να ανασχεθεί εν μέρει ή ύφεση.

Παρ' ότι η ρήτρα διαφυγής της ΕΕ για τα δημοσιονομικά ελλείμματα σε συνδυασμό με τα ταμειακά διαθέσιμα και το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ (PEPP) επιτρέπουν ακόμη κάποια ευελιξία στην Αθήνα, τα πράγματα δεν είναι απλά. Το μεγαλύτερο πρωτογενές έλλειμμα του 2020 δυσκολεύει ακόμη περισσότερο την προσπάθεια εξάλειψής του το 2021 και καθιστά σχεδόν αδύνατη την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος την επόμενη χρονιά. Ως εκ τούτου χειροτερεύει το προφίλ  φερεγγυότητας του ελληνικού χρέους και απομακρύνει περισσότερο προς το μέλλον την αναβάθμιση της πιστοληπτικής διαβάθμισης του από τους οίκους αξιολόγησης και άρα την ένταξη στο κανονικό QE της ΕΚΤ.

Υπό αυτές τις συνθήκες, ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός θα έπρεπε να προβληματίζει και να μην αντιμετωπίζεται από μέρος του κόσμου και το πολιτικό σύστημα με αδιαφορία ή ακόμη χειρότερα με πλειοδοσία για νέες παροχές. Κι όλα αυτά εν αναμονή του νέου επεισοδίου με τον γείτονα.