Ο πόλεμος χρειάζεται στρατό 

Σε μια διάλεξή του, ένα ή δύο χρόνια μετά την εκδήλωση του ιού Εμπολα το 2014, ο Bill Gates είχε πει πως η δική του γενιά θεωρούσε πως ο πυρηνικός πόλεμος ήταν ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την ανθρωπότητα. Γι' αυτό τον λόγο η οικογένειά του είχε ετοιμάσει ένα βαρέλι γεμάτο με κονσέρβες και άλλα τρόφιμα μεγάλης διάρκειας, για να το πάρει μαζί της στο υπόγειο-καταφύγιο που θα έμενε. 

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος σήμερα για την ανθρωπότητα είναι μια πανδημία, τόνισε και έδειξε στην οθόνη έναν ιό. Ο Gates συμπλήρωσε πως δεν έχουμε πολύ χρόνο και ο Εμπολα θα έπρεπε να λειτουργήσει σαν προειδοποιητικό καμπανάκι. 

Δυστυχώς, ο ιδρυτής της Microsoft δικαιώνεται. Η ανθρωπότητα βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη με την πανδημία του κορωνοϊού, έχοντας δύο επιλογές. 

Πρώτον, να καταστήσουν την περιβόητο καμπύλη του κορωνοϊού πιο επίπεδη, κοινώς να μειώσουν τον ρυθμό μόλυνσης του πληθυσμού, ώστε να μην υπάρχουν πολλοί βαριά άρρωστοι ανά πάσα στιγμή. Στόχος της ανωτέρω πολιτικής είναι να μην καταρρεύσει το εθνικό σύστημα υγείας και να μειωθεί το βραχυπρόθεσμο κόστος της αγέλης. 

Δεύτερο, να μολυνθεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού με τον ιό για να αποκτήσει ανοσία (η ανοσία της αγέλης). Είναι σαν να εμβολιάζεις τον πληθυσμό με τον ιό αντί μιας ένεσης. Όμως, είναι άλλο πράγμα να πεθαίνεις κι άλλο να είσαι άρρωστος στο κρεβάτι επί εβδομάδες. 

Οι δυτικές χώρες, όπως η Κίνα και η Ν. Κορέα, υιοθετούν την πρώτη επιλογή. Ακόμη και η Βρετανία, που έμοιαζε να φλερτάρει με τη δεύτερη επιλογή, εμφανίζεται να αλλάζει στάση. Όμως, θα πρέπει όλοι να κατανοούμε όλα τα οφέλη και τις συνέπειες της πρώτης επιλογής. Η κοινωνική απομόνωση, όπως εκφράζεται με το κλείσιμο συνόρων, καταστημάτων κ.λπ. για να επιβραδυνθεί η εξάπλωση του ιού, οδηγεί σε μείωση της οικονομικής δραστηριότητας για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα και πιθανόν ύφεση. Επιπλέον, δεν λύνει το πρόβλημα της ανοσίας μεγάλου μέρους του πληθυσμού και απλά αγοράζει χρόνο για να βγει κάποιο φάρμακο ή εμβόλιο που θα κάνει τη δουλειά. 

Αντίθετα, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να υπάρξει επανάληψη αργότερα, π.χ. φθινόπωρο ή χειμώνα, αν η πολιτική της κοινωνικής απομόνωσης χαλαρώσει και δεν έχει βρεθεί φάρμακο ή εμβόλιο. Σ' αυτή την περίπτωση, η ύφεση μπορεί να είναι παρατεταμένη και βαριά. 

Όμως, η πολιτική της επιπεδοποίησης της καμπύλης του κορωνοϊού ίσως δεν είναι επαρκής ούτε γι' αυτό που κυρίως υιοθετήθηκε. Να μην καταρρεύσει το σύστημα υγείας. Κι αυτό γιατί όλα τα εθνικά συστήματα υγείας δεν είναι ίδια, π.χ. Γερμανίας, Ιταλίας, Ελλάδας. Η επιπεδοποίηση της καμπύλης θα πρέπει να είναι πιο μεγάλη στην Ελλάδα, που έχει λιγότερα κρεβάτια ΜΕΘ. 

Αυτό σημαίνει ότι η χώρα θα έπρεπε αφενός να προηγηθεί στην υιοθέτηση μέτρων σε σύγκριση με τις άλλες και ίσως να τα παρατείνει παραπάνω, αν ο καιρός δεν κάνει τη διαφορά, με μεγαλύτερο οικονομικό κόστος. 

Για να μη βρεθούμε προ δυσάρεστης έκπληξης, η Ελλάδα αλλά κι οι άλλες χώρες θα πρέπει τάχιστα να ενισχύσουν τη δυνατότητα του δημόσιου συστήματος υγείας να υποδέχεται περισσότερους άρρωστους από τον κορωνοϊό. Το τελευταίο προϋποθέτει μια διαφορετική προσέγγιση και κυρίως νοοτροπία που ταιριάζει περισσότερο σε συνθήκες πολέμου πάρα ειρήνης. Η Κίνα έχει δείξει τον δρόμο με τα προκάτ νοσοκομεία που έφτιαξε εντός δύο εβδομάδων. 

Κάτι το αντίστοιχο θα πρέπει να γίνει κι εδώ παρά τις ελλείψεις. Σ' αυτή την προσπάθεια θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν όλοι οι διαθέσιμοι εθνικοί πόροι, συμπεριλαμβανομένων των ενόπλων δυνάμεων, και να υπάρχει μια κεντρική καθοδήγηση όπως προτείνει ο καθηγητής στρατηγικού μάνατζμεντ Τζόσουα Γκανς, στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο. 

Ακόμη κι αν η Ελλάδα έλαβε μέτρα νωρίτερα από άλλες χώρες για την πανδημία που οδηγεί σε μια πιο επίπεδη καμπύλη, το αποτέλεσμα ίσως είναι κατώτερο, λόγω της αδυναμίας του δημόσιου συστήματος υγείας. Γι' αυτό τον λόγο, προτεραιότητα της κυβέρνησης πρέπει να είναι η μεγάλη, δραματική αύξηση της δυνατότητας του συστήματος δημόσιας υγείας να περιθάλπει αρρώστους. Και μάλιστα το συντομότερο δυνατόν, εν είδει πολέμου, με κινητοποίηση των πάντων. Συμπεριλαμβανομένων των ενόπλων δυνάμεων και των νοσοκομείων τους.