Το μάθημα και το πάθημα από την αποπληρωμή του ΔΝΤ

Η πολιτική είναι πολιτική και πολλές φορές, αν όχι τις περισσότερες, αυτά που συμβαίνουν, π.χ. δηλώσεις, είναι για τις εντυπώσεις. Όμως, μερικές φορές οι πολιτικές αντιπαραθέσεις βοηθούν ώστε να βγούν τα σωστά συμπεράσματα και τα παθήματα να γίνουν χρήσιμα μαθήματα.  

Ο υπουργός Οικονομικών κ. Σταϊκούρας και ο προκάτοχός του κ. Τσακαλώτος διασταύρωσαν χθες τα πολιτικά τους ξίφη με αφορμή το πράσινο φως που έδωσε το Eurogroup για την αποπληρωμή του ακριβού δανείου του ΔΝΤ. Όλοι αναγνωρίζουν πως πρόκειται για μια θετική εξέλιξη αφού το Δημόσιο εξοικονομεί 70 εκ. ευρώ περίπου.

Σύμφωνα με τις επίσημες διαρροές, το ακριβό δάνειο φέρει επιτόκιο 4,9% περίπου ενώ το μέσο επιτόκιο δανεισμού των 7,5 δις. ευρώ της χώρας από την αγορά μέχρι στιγμής φέτος διαμορφώνεται κοντά στο 3,1% και του συνολικού δημοσίου χρέους στο 1,6%.

Η κυβέρνηση μίλησε για ενίσχυση της αξιοπιστίας της χώρας ενώ ο κ. Τσακαλώτος ανέφερε πως η αποπληρωμή του ΔΝΤ είχε δρομολογηθεί, προκαλώντας την αντίδραση του κ. Σταϊκούρα. 

Τι ακριβώς έχει συμβεί;  Πράγματι, η προηγούμενη κυβέρνηση απέστειλε αίτημα στον ESM για αποπληρωμή του ακριβού δανείου του ΔΝΤ στις αρχές Μαΐου. Όμως, τίποτα δεν προχώρησε. Γιατί; Υπάρχουν δυο εξηγήσεις.

Το αίτημα πήγε ανυπόγραφο δια ηλεκτρονικής αλληλογραφίας (δεν θα μας εξέπληττε) και επομένως ήταν σαν να μην υποβλήθηκε ποτέ. Το αίτημα πήγε μεν ενυπόγραφο αλλά οι του ESM ειδοποίησαν την Αθήνα ότι δεν είχε ακολουθήσει την προβλεπόμενη διαδικασία.

Ποια είναι η προβλεπόμενη διαδικασία που ακολουθεί μια χώρα-μέλος σε μια τέτοια περίπτωση απ’ όσο γνωρίζουμε;

Πρώτον, η ενδιαφερόμενη χώρα θέτει το θέμα της αποπληρωμής του δανείου στο Euroworking Group. Δεύτερον, εφόσον όλα πάνε καλά εκεί, το θέμα τίθεται προφορικά στο Eurogroup που ακολουθεί λίγες μέρες αργότερα για να μπεί στην ατζέντα του επόμενου Eurogroup. Εφόσον αυτό συμβεί, το επόμενο Eurogroup επιλαμβάνεται του θέματος και δίνει το πράσινο φως στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) να εξετάσει το αίτημα για αποπληρωμή.

Σημειωτέον ότι αυτοί που θα εξετάσουν το θέμα στο αρμόδιο συμβούλιο του ESM είναι οι ίδιοι που του λένε να εξετάσει το αίτημα, δηλ. οι υπουργοί Οικονομικών.

Καλώς ήρθατε στη γραφειοκρατία της ΕΕ και των Βρυξελλών που δείχνει  γιατί η ευρωζώνη δεν θα αποκτήσει ποτέ την ισχύ των  Ηνωμένων Πολιτειών.

Η Αθήνα λοιπόν έστειλε αίτημα, ο  κ. Χουλιαράκης φέρεται να το έθεσε στο Euroworking Group σύμφωνα με τον κ. Τσακαλώτο αλλά δεν έφθασε ποτέ στο επόμενο ή στα επόμενα Eurogroup. Μάλλον καλύτερα γιατί το πιθανότερο είναι πως θα έβρισκε τοίχο μετά τις προεκλογικές ανακοινώσεις της προηγούμενης κυβέρνησης για παροχές (με την σύμφωνη γνώμη των άλλων κομμάτων) λίγες μέρες αργότερα και κυρίως την μονόπλευρη μείωση του στόχου για τα πλεονάσματα.

Ας έλθουμε τώρα στη σημερινή κυβέρνηση.

Ο εκπρόσωπος της χώρας στο Euroworking Group κ. Αργυρού έθεσε προφορικά το θέμα της αποπληρωμής του ακριβού δανείου του ΔΝΤ στο Euroworking Group για να συζητηθεί στο Eurogroup. Ο κ. Σταϊκούρας αναφέρθηκε στο αίτημα στο Eurogroup αλλά αντί να μπεί στην ατζέντα της επόμενης συνάντησης των υπουργών Οικονομικών τον Οκτώβριο, οι τελευταίοι έδωσαν το πράσινο φως στον ESM να το εξετάσει. Με άλλα λόγια, το Eurogroup επίσπευσε την διαδικασία κατά 1 μήνα.  

Ίσως το έκανε ως χειρονομία καλής θέλησης προς την νέα κυβέρνηση, ίσως γιατί η ολοκλήρωση της συναλλαγής (αποπληρωμής) θα πήγαινε πολύ πίσω  αν το Eurogroup του Οκτωβρίου έπαιρνε την απόφαση.Όποιος κι αν είναι ο λόγος συνιστά μια θετική εξέλιξη για την Ελλάδα και δείχνει πως η ευρωπαϊκή γραφειοκρατία μπορεί να κινηθεί ταχύτερα αν υπάρχει πολιτική βούληση εκ των άνω.

Οσον αφορά την πολιτική αντιπαράθεση για το θέμα, ο καθένας μπορεί να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα.