Ελλάς, Ελλήνων στρατηγικών κακοπληρωτών 

Στο άρθρο της 7ης Ιανουαρίου που έφερε τον τίτλο «Πόσοι είναι οι μπαταχτσήδες», η στήλη είχε αναφερθεί σε μια μελέτη του Νικόλαου Αρταβάνη του Virginia Polytechnic & State University και του Ιωάννη Σπυριδόπουλου του American University. Η μελέτη είχε θέμα τις επιπτώσεις στη συμπεριφορά των δανειοληπτών από την εφαρμογή του μορατόριουμ στις κατασχέσεις πρώτης κατοικίας στην Ελλάδα, που είχαν αποκτηθεί με στεγαστικό δάνειο. 

Η μελέτη, η οποία βασιζόταν στην ανάλυση των στοιχείων που οι ερευνητές έλαβαν από μεγάλη ελληνική τράπεζα και λάμβανε υπόψη τη φοροδιαφυγή στη χώρα, κατέληξε στην εκτίμηση ότι το 37% των μη εξυπηρετούμενων δανείων του δείγματος στα τέλη του 2013 οφείλετο σε στρατηγικούς κακοπληρωτές. Κοινώς, 4 περίπου στα 10 δάνεια θα μπορούσαν να εξυπηρετηθούν αλλά οι δανειολήπτες τους δεν το έκαναν, περνώντας τον λογαριασμό στους φορολογούμενους που ανακεφαλαιοποίησαν τις τράπεζες. 

Χθες, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, μιλώντας στην πρωινή εκπομπή του ΑΝΤ1, έδωσε μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία από την ηλεκτρονική πλατφόρμα  για την προστασία της κύριας κατοικίας που είναι ανοικτή μέχρι τις 30 Απριλίου, με επιδότηση επιτοκίου έως 50% από τους υπόλοιπους φορολογούμενους.  

Από τις 100-120 χιλ. ακίνητα που εκτιμάται πως δικαιούνται προστασίας, κάπου 65.500 είχαν υποβάλει αίτηση, τόνισε. Από αυτούς, οι 43.000 περίπου δέχθηκαν να κάνουν άρση του τραπεζικού απορρήτου ενώ κάπου 20.000 δεν δέχθηκαν και μόλις 3.000 ολοκλήρωσαν τη διαδικασία. Είναι προφανές ότι οι 20.000 έχουν κάποιο λόγο για να μη θέλουν να γίνει άρση του τραπεζικού απορρήτου τους και είναι εύλογο να υποθέσει κάποιος πως θα μπορούσαν να είναι στρατηγικοί κακοπληρωτές.

Όμως, εξίσου ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι το 35% περίπου ή 15.000 περίπου από τις 43.000 δεν ταυτοποιήθηκε, υπό την έννοια ότι άλλη κύρια κατοικία δήλωναν στην τράπεζα και άλλη στην εφορία.  Πιθανόν, είχαν δύο σπίτια. Το 32% ή 13.700 περίπου δεν πληρούσαν το κριτήριο καθυστέρησης πέραν των 90 ημερών στο τέλος του 2018. Το 15% ή 6.500 στις 43.000 είχε εισόδημα άνω των 35.000 χιλιάδων ευρώ και δεν πληρούσε το εισοδηματικό κριτήριο. 

Ο κ. Σταϊκούρας επικαλέσθηκε επίσης στοιχεία από τα δικαστήρια, που δείχνουν πως ένας στους δύο με ληξιπρόθεσμες οφειλές στις τράπεζες που εντάχθηκαν στο Νόμο Κατσέλη είναι στρατηγικός κακοπληρωτής. Όμως, έδωσε επίσης στοιχεία που δείχνουν πως το 1/3 όσων βγήκαν τα σπίτια τους στο σφυρί το 2019 σε σύνολο 20.000 περίπου πλειστηριασμών βρήκαν χρήματα τελευταία στιγμή, ένα άλλο 1/3 προχώρησε σε νομικές ενέργειες ενώ το 1/3 των πλειστηριασμών εκτελέσθηκε.

Σε άλλη σοβαρή χώρα της οποίας το τραπεζικό σύστημα δεν θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει επαρκώς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις λόγω του υψηλού όγκου των «κόκκινων» δανείων, τέτοια στοιχεία θα είχαν προκαλέσει σεισμό. Τόσο στο πολιτικό σύστημα όσο και στα ΜΜΕ, γιατί δείχνουν πως οι μπαταχτσήδες είναι πιθανόν πολλοί και χρησιμοποιούν το θεσμικό πλαίσιο  προστασίας για να μειώσουν τα δάνειά τους εις βάρος των άλλων. Δηλαδή των πραγματικά αδύνατων, των συνεπών δανειοληπτών και των λοιπών που δεν έχουν πάρει δάνειο.  

Όμως, η Ελλάδα είναι ειδική περίπτωση όπως γράφαμε πρόσφατα. Μια σύγκριση των ΑΦΜ που έβγαλαν κάπου 80 δισ. ευρώ από τις τράπεζες τα χρόνια της κρίσης και των ΑΦΜ των δανειοληπτών που βρίσκονται σήμερα στο κόκκινο πιθανόν θα το επιβεβαίωνε.