Εγκλωβισμένοι!

Λίγες μέρες πριν από το Μεγάλο Κραχ του 1929, ο μεγάλος Αμερικανός οικονομολόγος Irving Fischer είχε δηλώσει πως «οι τιμές των μετοχών μοιάζουν να έχουν φτάσει σ’ ένα μόνιμα υψηλό πλατό».

Η συνέχεια είναι γνωστή.

Γι’ αυτό τον λόγο, αρκετοί επικαλούνται τη δήλωση του Fischer για να αποδείξουν πως ακόμη κι έξυπνοι επαγγελματίες κάνουν λάθη.

Το ίδιο συμβαίνει με άλλους στη σύγχρονη εποχή.

Η συγκλίνουσα άποψη στη σύναξη του Νταβός τον Ιανουάριο του 2018 προέβλεπε πως η παγκόσμια οικονομία και οι αγορές θα τα πήγαιναν θαυμάσια την ίδια χρονιά, αλλά το αποτέλεσμα δεν τους δικαίωσε.

Ένα χρόνο αργότερα, τον Ιανουάριο του 2019, οι σύνεδροι στο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός ήταν προβληματισμένοι για την πορεία της οικονομίας και των αγορών για το υπόλοιπο της χρονιάς, αλλά η πραγματικότητα τους διέψευσε.

H κυρίαρχη άποψη στο Νταβός φέτος ήθελε το 2020 να είναι μια καλή χρονιά για τις αγορές παρά τις υψηλές αποτιμήσεις λόγω της χαλαρής νομισματικής πολιτικής.

Η εμφάνιση και ταχεία εξάπλωση του κορωνοϊού τις δύο τελευταίες εβδομάδες έχει ενισχύσει τις γραμμές των πεσιμιστών καθώς τα κρούσματα ξεπερνούν εκείνα του ιού SARS το 2003.

Ομως, άλλοι παραμένουν αισιόδοξοι, αν και αναγνωρίζουν πως ο ρυθμός ανάπτυξης παγκοσμίως θα επιβραδυνθεί το 1ο τρίμηνο.

Η αισιοδοξία πηγάζει από τη χαλαρή νομισματική πολιτική των μεγάλων κεντρικών τραπεζών, με τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια και τα προγράμματα αγοράς χρεογράφων.

Σύμφωνα με τη συλλογιστική τους, η οικονομική δραστηριότητα επηρεάζεται πρωτίστως από την πιστωτική επέκταση ή συρρίκνωση. Η τελευταία είναι κυρίως απόρροια των μεταβολών στη νομισματική πολιτική.

Επαγγελματίες όπως ο Bob Prince, γενικός διευθυντής επενδύσεων (CIO) της Bridgewater Associates, πιστεύουν ότι οι κεντρικές τράπεζες πήραν το μάθημά τους το 2018 καθώς η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής οδήγησε σε ανεπιθύμητη επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης εκείνη τη χρονιά.

Επομένως, συμπεραίνουν πως οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες δεν πρόκειται να επαναλάβουν το ίδιο λάθος φέτος, συσφίγγοντάς την εκ νέου, καθώς υπάρχουν αποπληθωριστικές δυνάμεις στην οικονομία.

Ούτε όμως είναι σε θέση να χαλαρώσουν ακόμη περισσότερο τη νομισματική πολιτική καθώς θα καταστεί ακόμη πιο δύσκολη η επαναφορά της στην κανονικότητα.

Με άλλα λόγια, οι κεντρικοί τραπεζίτες είναι εγκλωβισμένοι.

Όλα αυτά είναι ενδεικτικά ενός νέου οικονομικού πεδίου διεθνώς, όπου το σημείο ισορροπίας παραπέμπει σε χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στα όρια της στασιμότητας.

Σ’ αυτό το περιβάλλον των χαμηλών ρυθμών ανάπτυξης, τα ονομαστικά επιτόκια είναι σχεδόν μηδενικά και τα πραγματικά επιτόκια (ονομαστικά μείον πληθωρισμός) είναι αρνητικά.

Όμως, αυτό συμβαίνει γιατί η Fed, η ΕΚΤ και η Τράπεζα της Ιαπωνίας, εκτός των άλλων, θέλουν να ενθαρρύνουν τις επενδύσεις σε άλλα περιουσιακά στοιχεία ή γιατί δεν θέλουν να σπάσει η φούσκα που ενδεχομένως έχουν δημιουργήσει;

Η σωστή απάντηση στο ανωτέρω ερώτημα αξίζει πολλά λεφτά.

Dr. Money