Δάνεια από funds για μικρομεσαίες εταιρείες

Αν στόχος είναι η χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα και κυρίως των υγιών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, η κατάσταση δεν είναι καλή. Εκτός κι αν θεωρούμε ικανοποιητική την παροχή δανείων για κεφάλαιο κίνησης με ενέχυρο ακίνητο πολύ μεγαλύτερης αξίας, που παραπέμπει σε ενεχυροδανειστήριο. Τι άλλο θα μπορούσε να γίνει πέρα από τα δρομολογημένα μέτρα για την εξυγίανση των ισολογισμών των τραπεζών, π.χ. σχέδιο Ηρακλής;

Ας πάμε πίσω στο 2013. Ήταν ήδη γνωστό ότι η εξάρτηση της χρηματοδότησης της οικονομίας και ειδικότερα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων από τις τράπεζες είναι πολύ μεγαλύτερη στην ευρωζώνη και γενικότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) από την αντίστοιχη των ΗΠΑ. Για να μειώσει αυτή την εξάρτηση, η ΕΕ εξέδωσε μια ντιρεκτίβα που είχε στόχο να διευκολύνει την πρόσβαση των μικρών εταιρειών στις αγορές και τους θεσμικούς επενδυτές (direct lending). Έτσι δημιουργήθηκαν funds.

Η Ελλάδα ήταν ανάμεσα στις χώρες που υιοθέτησαν τη συγκεκριμένη ευρωπαϊκή ντιρεκτίβα για τις κεφαλαιαγορές, αλλά δεν φρόντισε να την εμπλουτίσει όπως έκαναν άλλες χώρες, π.χ. Κύπρος, τα χρόνια που μεσολάβησαν, τονίζουν οι επαΐοντες. Σε άλλες χώρες, π.χ. μπήκαν περιορισμοί στο ποσοστό μόχλευσης των funds που δάνειζαν μικρομεσαίες εταιρείες. 

Στην Ελλάδα, δεν έγινε τίποτε από αυτά. Έτσι, ο βαθμός εξάρτησης από τον τραπεζικό κλάδο δεν περιορίσθηκε και σε συνδυασμό με τα προβλήματα που αντιμετώπισαν τα πιστωτικά ιδρύματα, π.χ. απώλεια καταθέσεων, μεγάλος όγκος προβληματικών δανείων, οι χρηματοδοτικές συνθήκες επιδεινώθηκαν, δυσκολεύοντας την ανάκαμψη της οικονομίας.

Οι επαΐοντες αναφέρουν πως υπάρχει μια ευκαιρία σήμερα να αλλάξει αυτό, απομακρύνοντας τα εμπόδια που δυσκολεύουν τον απευθείας δανεισμό (direct lending) των μικρομεσαίων επιχειρήσεων από funds. Πρώτον, θα πρέπει να σταματήσει να επιβάλλεται χαρτόσημο 3,6% επί των τόκων των δανείων που δίνουν τα funds όπως ήδη γίνεται με τις τράπεζες. Δεύτερον, δεν θα πρέπει να επιβάλλεται φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου 1%, όταν funds μαζεύουν κεφάλαια για direct lending. Τρίτον, να μην ισχύει η παρακράτηση 15% επί των τόκων των δανείων που θα δίνουν τα funds.  

Σήμερα, η παρακράτηση δεν ισχύει για τα κρατικά ομόλογα και τα εταιρικά ομόλογα που είναι εισηγμένα σε χρηματιστήρια. Όμως, η εγγραφή των εταιρικών ομολόγων σε χρηματιστήρια ενέχει κόστη και ενσωματώνεται κατά κάποιο τρόπο στο επιτόκιο των χρεογράφων.

Αν λοιπόν η παρακράτηση του 15% επί τον τόκο των δανείων που θα προσφέρουν τα funds σε μικρομεσαίες εταιρείες ισχύει, το μόνο που επιτυγχάνεται είναι η υπονόμευση του σκοπού του direct lending. Κι αυτό γιατί τα funds θα χρεώσουν υψηλότερο επιτόκιο τις μικρομεσαίες εταιρείες, για να βγάλουν κέρδος. Επομένως, τιμωρούνται όσοι δεν έχουν πρόσβαση στις αγορές.

Θα πρέπει λοιπόν να υπάρξει εξίσωση των funds που δανείζουν με τις τράπεζες σ’ αυτούς τους φόρους, για να προχωρήσει το direct lending προς όφελος της εθνικής οικονομίας και των μικρομεσαίων.