«Πικρές» αλήθειες για το παγκόσμιο εμπόριο

Για τους θιασώτες του ελεύθερου παγκόσμιου εμπορίου, οι δασμοί και οι εμπορικοί πόλεμοι δεν έφεραν ποτέ το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Σύμφωνα με αυτούς, ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ υποεκτιμά τις συνέπειες των ενεργειών του με την επιβολή δασμών στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την ΕΕ και τον Καναδά, φωτοβολταϊκών πάνελ από την Κίνα, πλυντηρίων από τη Νότια Κορέα και πάει λέγοντας.

Οι ίδιοι επικαλούνται τον νόμο Smoot-Hawley, που εφαρμόσθηκε μετά το χρηματιστηριακό κραχ του 1929, έχοντας στόχο την αύξηση των θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ.

Όμως, η αύξηση των δασμών έφερε το αντίθετο αποτέλεσμα.

Οι αμερικανικές εξαγωγές υποχώρησαν στο ένα τρίτο σε σύγκριση με το 1929, το παγκόσμιο εμπόριο κατέρρευσε και υπήρξε μια 10ετία μεγάλης ύφεσης, που συνέβαλε στην άνοδο του φασισμού και στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το σκηνικό στη συνάντηση του G7 το Σάββατο στο Κεμπέκ του Καναδά και οι απειλές των ΗΠΑ προς την ΕΕ να μην προχωρήσει σε αντίποινα για τους δασμούς στον χάλυβα και στο αλουμίνιο, υπονοώντας κλιμάκωση, δείχνουν ότι ο Τραμπ είναι διαφορετικός.

Όμως, υπάρχει κι άλλη άποψη για το θέμα.

Σύμφωνα με τους υποστηρικτές της, το αποκαλούμενο ελεύθερο εμπόριο είναι σπανίως ελεύθερο.

Οι Ηνωμένες  Πολιτείες ζητούν την επαναδιαπραγμάτευση των εμπορικών σχέσεων με την Κίνα, την ΕΕ και άλλες χώρες, γιατί κάποιοι κλάδοι της οικονομίας της έχουν χτυπηθεί από το υφιστάμενο καθεστώς των εμπορικών σχέσεων.

Χρησιμοποιούν λοιπόν την πολιτική διαδικασία για να μεταβάλουν το οικονομικό αποτέλεσμα προς όφελός τους.   

Σε όσους πιστεύουν ότι η επιβολή δασμών θα φέρει αντίποινα και κατάρρευση του παγκόσμιου εμπορίου και της οικονομίας, οι ίδιοι απαντούν ότι επικεντρώνονται στους δασμούς και αγνοούν άλλα άτυπα εμπόδια στο εμπόριο.

Στα άτυπα εμπόδια κατατάσσονται οι κανονισμοί που αυξάνουν τα κόστη για τις χώρες που εξάγουν, οι νόμοι για τον ανταγωνισμό που μπορεί να αναγκάσουν εταιρείες να μειώσουν το μερίδιο αγοράς τους και άλλα.

Γι’ αυτούς τους ανθρώπους, το ελεύθερο εμπόριο δεν είναι μόνο μια οικονομική διαδικασία. Είναι επίσης μια πολιτική διαδικασία.

Τελικό συμπέρασμα;

Ο κόσμος δεν πρέπει να ανησυχεί για έναν εμπορικό πόλεμο.

Κι αυτό γιατί πολύ απλά ένας ανταρτοπόλεμος είναι ήδη σε εξέλιξη σε αρκετές εμπορικές συμφωνίες, καθώς οι εμπλεκόμενες χώρες επιδιώκουν να τις μεταβάλλουν προς όφελός τους.

Είναι όμως έτσι ή μήπως οι οπαδοί του ελεύθερου εμπορίου έχουν δίκιο;