Να μοιάσουμε λίγο στην Ιρλανδία

Είναι μία από αυτές τις συζητήσεις που σου μένουν.

Πρέπει να ήταν σε κάποιο σημείο το πρώτο εξάμηνο του 2011.

Σε μία από τις επισκέψεις του στην Αθήνα, ο Κρις Πράις, τότε υπεύθυνος του οίκου αξιολόγησης Fitch για την Ελλάδα, συναντήθηκε με τη στήλη.

Ως συνήθως, κεντρικό θέμα συζήτησης η πορεία της ελληνικής οικονομίας, το πολιτικό κλίμα κ.τ.λ.

Σε κάποιο σημείο προς το τέλος της συνάντησης στο Athens Plaza, ζήτησα από τον Βρετανό κ. Πράις την εκτίμησή του -πάντοτε μιλούσαμε off the record- για τον χρόνο εξόδου της  Ελλάδας και των άλλων χωρών από το πρόγραμμα.

«Η Ιρλανδία θα βγει από το πρόγραμμα στήριξης σε δυο-τρία χρόνια. Δεν μπορώ να πω το ίδιο για την Ελλάδα. Αρκετά αργότερα» τόνισε, προσθέτοντας  μ’ ένα χαμόγελο. «Εγώ θα έχω συνταξιοδοτηθεί μέχρι τότε».

Αυτό ακριβώς έγινε.

Θυμίζουμε ότι η  Ιρλανδία μπήκε σε πρόγραμμα τον Δεκέμβριο του 2010, εξαιτίας των προβλημάτων του τραπεζικού της τομέα, και βγήκε τον Δεκέμβριο του 2013.

Η Ιρλανδία, η οποία ξεκίνησε από καλύτερη αφετηρία σε σύγκριση με την Ελλάδα, εφάρμοσε το πρόγραμμα στήριξης και προσπάθησε να αποφύγει τις αυξήσεις φόρων για να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα.

Σ’ αυτή την πορεία και παρά τις μεγάλες πιέσεις (έως εκβιασμούς) από Γερμανία, Γαλλία κ.τ.λ. που δέχθηκε στο Eurogroup του Μαρτίου του 2011 να αυξήσει τον φορολογικό συντελεστή 12,5% για κάθε είδους επιχειρηματικά κέρδη, η Ιρλανδία δεν υποχώρησε.   

Κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, η μικρή χώρα τα έχει πάει πολύ καλά, καταγράφοντας υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, π.χ. 4,9% σε ετήσια βάση το τρίτο τρίμηνο του 2018 και 8,7% το αμέσως προηγούμενο.  Το πρώτο τρίμηνο του 2015, ο ρυθμός ανάπτυξης έφθασε το 29,30%.

Η Ιρλανδία έχει χρησιμοποιήσει τη φορολογία ως εργαλείο για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, π.χ. την ίδρυση ιρλανδικών θυγατρικών από πολυεθνικές ή ακόμη τη μεταφορά της έδρας των τελευταίων στη χώρα.

Όμως, δεν είναι μόνο η φορολογία.

Κι άλλοι παράγοντες έχουν παίξει ρόλο, όπως η γεωγραφική της θέση, το νέο ανθρώπινο δυναμικό που έχει μητρική γλώσσα τα αγγλικά, το άρτιο νομικό πλαίσιο για τις άμεσες ξένες επενδύσεις (FDI), το λειτουργικό δικαστικό σύστημα κ.ά.

Και φυσικά μια εταιρεία, η IDA, προσέλκυσης FDI στους κλάδους που έχουν χαρακτηρισθεί στρατηγικοί.

M’ όλα αυτά, η Ιρλανδία έχει μετατραπεί σε μια μεγάλη επιχείρηση προσέλκυσης ξένων κεφαλαίων και εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού, με αποτέλεσμα να καταγράφει μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 5,6% την περίοδο 1996-2018.

Δεν είμαστε αιθεροβάμονες για να περιμένουμε ότι μπορεί η Ελλάδα να γίνει Ιρλανδία.

Άλλες οι νοοτροπίες και οι πολιτικές που κυριαρχούν εδώ, άλλες εκεί.

Θα μπορούσαμε όμως να πάρουμε κάποια μαθήματα από την Ιρλανδία προς όφελός μας.