Περιμένοντας τον Ερντογάν

Στις 9 Ιουλίου, οι συμμετέχοντες στις αγορές περίμεναν τον επανεκλεγέντα πρόεδρο  της Τουρκίας Ταγιπ Ερντογάν να ανακοινώσει την σύνθεση της νέας κυβέρνησης και ιδιαίτερα του οικονομικού επιτελείου.

Όταν διαπίστωσαν ότι υπεύθυνος επι των οικονομικών διορίσθηκε ο γαμπρός  του προέδρου αντί του Μεχμέτ Σιμσεκ ο οποίος θεωρείται οπαδός της δημοσιονομικής πειθαρχίας στον κλειστό κύκλο του Ερντογάν ήταν επόμενο να απογοητευθούν.

Όμως, ο τούρκος πρόεδρος δεν έμεινε εκεί.

Προχώρησε επίσης σε νομοθετικές αλλαγές που περιόριζαν την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας της χώρας  ενώ αύξαναν την δική του.

Παρ’ όλα αυτά, με δεδομένη την διολίσθηση της λίρας, οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις στην αγορά ήθελαν  την Τράπεζα της Τουρκίας να αποφασίζει στις 24 Ιουλίου αύξηση του βασικού επιτοκίου κατά 100 μονάδες βάσης στο 18,75% από 17,75%.

Όμως, δεν συνέβη ποτέ σε αντίθεση με τον περασμένο Απρίλιο που το είχε αυξήσει, έχοντας μεγαλύτερα περιθώρια ελευθερίας.

Την ίδια περίοδο στο διπλωματικό μέτωπο Ουάσινγκτον-Αγκυρας διεξάγονταν διαπραγματεύσεις για την τύχη του αμερικανού πάστορα Αντριου Μπράνσον που η τουρκική πλευρά θέλει να έχει παίξει ρόλο στο πραξικόπημα εναντίον του Ερντογάν.

Στις 26 Ιουλίου, δημοσιεύματα στον Τύπο ήθελαν τις ΗΠΑ και την Τουρκία να τα έχουν βρει για την επιστροφή του πάστορα με αντάλλαγμα την επιστροφή ενός Τούρκου τραπεζίτη που έχει καταδικασθεί σε φυλάκιση στις ΗΠΑ για παραβίαση των κυρώσεων εναντίον του Ιραν και να επιβάλλονταν ελαφρές ποινές στην τράπεζά του Halkbank.

Oμως, συμφωνία δεν υπήρξε. Ισως γιατί η Τουρκία ήθελε να χρησιμοποιήσει τον πάστορα για την έκδοση του Φετουλάχ Γκιουλέν, του μεγάλου εχθρού του Ερντογάν.  

Τα ανωτέρω χρονικά σημεία επελέγησαν για να δείξουμε ότι δεν είναι λογικό να περιμένει κάποιος να λειτουργήσει με ορθόδοξο, ορθολογικό τρόπο ο Ερντογάν.

Ο τελευταίος είναι ένας παρορμητικός άνθρωπος που έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του και την χώρα του και ο οποίος δεν έχει πρόβλημα να τραβάει την σκανδάλη.

Όμως, εδώ έχει απέναντί του κάποιον με παρόμοια χαρακτηριστικά αλλά πολύ μεγαλύτερη δύναμη, τον πρόεδρο Τράμπ.

Ηδη στρατεύματα του Ασαντ στη Συρία έχουν μαζευτεί έξω από την επαρχία Ιντλιπ και έχουν αψιμαχίες με τα γκρουπ των ισλαμιστών που υποστηρίζει η Τουρκία.

Γιατί έχει σημασία;

Αν η τουρκική οικονομία δεν πάει καλά και οι περισσότεροι στην Τουρκία δεν πεισθούν ότι γι’ αυτό ευθύνονται οι ΗΠΑ, όπως λέει ο Ερντογάν, ίσως αρχίσουν να γκρινιάζουν για τα λεφτά που ξοδεύονται για στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία και το Ιράκ.  

Όμως, ίσως η μεγαλύτερη δύναμη της Τουρκίας είναι η ζημιά που μπορεί να προκαλέσει στις αναδυόμενες αγορές, τις τράπεζες της ευρωζώνης και γενικότερα στο παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα.

Αυτό εξηγεί γιατί πολλοί αναλυτές έσπευσαν την περασμένη Παρασκευή να τονίσουν ότι η Τουρκία με την μεγάλη έκθεση σε εξωτερικό χρέος είναι ακραία περίπτωση στις αναδυόμενες αγορές.  

Φυσικά, αυτό θα πρέπει να επιβεβαιωθεί στην πράξη και κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει ακόμη.

Και δεν θα πρέπει να αγνοηθεί το εξωτερικό περιβάλλον που όλα αυτά λαμβάνουν χώρα, η σχεδόν βέβαιη 8η αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων από την Fed και η άνοδος του δολαρίου.

Ο τούρκος πρόεδρος έχει δείξει μέχρι στιγμής πως είναι άτομο που εμμένει στις θέσεις του.

Αυτό σημαίνει πως πιθανόν θα προτιμήσει να αναμετρηθεί με τον Τραμπ, έχοντας πλέον τις εκλογές πίσω του, προκαλώντας την μέγιστη δυνατή ζημιά στον αμερικανό πρόεδρο πριν τις εκλογές για το Κογκρέσο τον Νοέμβριο.

Η γενικότερη αναταραχή στις αγορές θα μπορούσε να είναι ένα από τα όπλα του αλλά θα καταλαγιάσει σύντομα αν οι επαΐοντες έχουν δίκιο.

Η αναταραχή θα μπορούσε ίσως να συντηρηθεί παραπάνω με την επιβολή capital controls στην Τουρκία για να σταματήσει η αιμορραγία της λίρας καθώς θα υπονόμευε την εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών προς τις αναδυόμενες γενικότερα σ’ αυτή την φάση που το Fed αυξάνει επιτόκια.

Ιδωμεν.