Ο πλανητάρχης δεν είναι παντοδύναμος

O πρόεδρος Τραμπ κέρδισε τις εκλογές για την αμερικανική προεδρία γιατί μπόρεσε να εντοπίσει το βασικό θέμα της οικονομικής ασφάλειας και ευημερίας και να το αναδείξει, διαμορφώνοντας μια συμμαχία που τον έφερε στην εξουσία.

Ο ίδιος παρουσίασε τον εαυτό του ως τον αναμορφωτή που κρατά τις προεκλογικές υποσχέσεις του, σε αντίθεση με τους προκατόχους του.

Οι δασμοί σε εισαγόμενα προϊόντα στις ΗΠΑ από την Κίνα, την ΕΕ, τον Καναδά κι αλλού αποσκοπούν αφενός στην εξασφάλιση ενός πιο «δίκαιου ντιλ» και αφετέρου στην ικανοποίηση των ψηφοφόρων του στις μεσοδυτικές πολιτείες κι αλλού, που τον έφεραν στην εξουσία.

Ο ίδιος έχει δηλώσει δημοσίως πως είναι εύκολο να κερδίσει έναν εμπορικό πόλεμο.

Προφανώς, ποντάρει στο γεγονός ότι οι ΗΠΑ εισάγουν πολύ περισσότερα προϊόντα απ’ όσα εξάγουν ενώ είναι μια πολύ μεγάλη αγορά στην οποία όλοι θέλουν να έχουν πρόσβαση.

Όμως, οι άλλες χώρες τα γνωρίζουν όλα αυτά και είναι φανερό ότι τα αντίποινά τους έχουν στόχο να πλήξουν προϊόντα που παράγονται σε πολιτείες και κλάδους που ο πρόεδρος Τραμπ θέλει να βοηθήσει με την επιθετική εμπορική πολιτική του.

Στοχεύοντας εκεί, οι άλλες χώρες θέλουν να αποδυναμώσουν την επιρροή του Τραμπ, πλήττοντας τους ρεπουμπλικάνους υποψήφιους και ιδανικά αλλάζοντας τις ισορροπίες στη Γερουσία, όπου σήμερα η αναλογία είναι 52-48 υπέρ των ρεπουμπλικάνων.

Η συλλογιστική είναι απλή.

Ο Τραμπ μπορεί να συνεχίσει όσο πιστεύει ότι τα πολιτικά οφέλη από τους εμπορικούς δασμούς και άλλους περιορισμούς, π.χ. επενδύσεις σε εταιρίες ξένων συμφερόντων, είναι μεγαλύτερα από τη ζημία που προκαλούν στους υπολοίπους.

Πίσω από όλα αυτά κρύβεται μια πραγματικότητα.

Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει μεν εξουσίες, αλλά εκείνες που μπορεί να ασκήσει μονομερώς είναι περιορισμένες. Για τα περισσότερα πράγματα, π.χ. νόμους που θέλει να περάσει, θα πρέπει να έχει σύμμαχο το Κογκρέσο.

Όμως, οι γερουσιαστές και τα μέλη της Βουλής των αντιπροσώπων έχουν κύριο μέλημα την επανεκλογή τους.
Είτε στις εκλογές που γίνονται στο μέσο μιας προεδρικής θητείας, όπως φέτος το φθινόπωρο, είτε μαζί με τις προεδρικές.

Είναι προφανές ότι η εκλογή των ρεπουμπλικάνων υποψηφίων σε αρκετές περιφέρειες έχει δυσκολέψει λόγω των χαμηλών ποσοστών που παίρνει ο Τραμπ.

Αυτό δεν διευκολύνει την υλοποίηση της ατζέντας του προέδρου Τραμπ στο εμπορικό μέτωπο κι αλλού αφού κάποιοι ρεπουμπλικάνοι υποψήφιοι που κινδυνεύουν να μην εκλεγούν μπορεί να στραφούν εναντίον κάποιων πολιτικών του.

Όλα αυτά είναι αποτελέσματα των χαμηλών ποσοστών που έλαβε ο πρόεδρος Τραμπ στις προεδρικές εκλογές και των σχετικά χαμηλών ποσοστών που παίρνει στα τωρινά γκάλοπ.

Αυτό τον διαφοροποιεί από άλλους Αμερικανούς προέδρους που επίσης εμφανίστηκαν ως υπέρμαχοι του μετασχηματισμού των ΗΠΑ.

Οι τελευταίοι εξασφάλισαν τη στήριξη ή σιωπηλή αποδοχή του Κογκρέσου, βασιζόμενοι στην υψηλή δημοτικότητα και τα υψηλά ποσοστά που πήραν στις προεδρικές εκλογές.

Οι πρόεδροι Φράνκλιν Ρούσβελτ και Ρόναλντ Ρίγκαν ανήκουν σ’ αυτή την κατηγορία προέδρων του 20ού αιώνα.

Και οι δύο ήταν αναμορφωτές καθώς προχώρησαν σε μη συμβατικές πρωτοβουλίες και μέτρα για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα των καιρών τους, σημαδεύοντας μια ολόκληρη εποχή.

Ο Ρούσβελτ αντιμετώπισε τη μεγάλη ύφεση, βάζοντας την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να ξοδέψει πολλά λεφτά σε προγράμματα για την αντιμετώπιση της ανεργίας. Επιπλέον, ηγήθηκε του πολέμου εναντίον του Αξονα. Ο Ρίγκαν έβαλε τέλος στην περίοδο του στασιμοπληθωρισμού της δεκαετίας του 1970 και επέσπευσε την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης.

Όμως, ο Ρούσβελτ κέρδισε το 60% περίπου της ψήφου, χάνοντας 5 πολιτείες, συμπεριλαμβανομένης της Πενσιλβάνια. Ο Ρίγκαν ψηφίστηκε από το 50% έναντι 41% του προέδρου Κάρτερ, κερδίζοντας όλες τις πολιτείες πλην έξι.

Μπορεί λοιπόν ο πρόεδρος Τραμπ να επιθυμεί να είναι αναμορφωτής με τήρηση των προεκλογικών υποσχέσεών του, όμως δεν κέρδισε με μεγάλη διαφορά την Κλίντον.

Επομένως, δεν έχει την ίδια πειθώ πάνω στα μέλη του Κογκρέσου για να ψηφίσουν εκείνο που θέλει.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1980, ο τότε πρόεδρος George Bush είχε καλέσει προεκλογικά τον αμερικανικό λαό να διαβάσει τα χείλη του καθώς τους έλεγε πως δεν θα αύξανε τους φόρους.

Όμως, αθέτησε την υπόσχεσή του και έχασε την προεδρία στις επόμενες εκλογές από τον Μπιλ Κλίντον.

Ο Τραμπ δεν επιθυμεί να βρεθεί στην ίδια θέση για τον εμπορικό πόλεμο και τους δασμούς.

Όμως, δεν έχει πολλές επιλογές, από τη στιγμή που η εξουσία του προέδρου περιορίζεται απο το Κογκρέσο.

Το τελευταίο και οι δυσμενείς συνέπειες εξηγούν την υποχώρηση της κυβέρνησης στις αρχικές σκληρές θέσεις για τις κινεζικές επενδύσεις στις ΗΠΑ.

Dr. Money