Τα «ορφανά» 35 δισ. ευρώ του 2ου μνημονίου

Αν ήταν να συμπτύξουμε σε λίγες γραμμές τα βασικά συμπεράσματα διαφόρων κειμένων που έχουμε γράψει τους τελευταίους μήνες, αυτά θα ήταν τα ακόλουθα.

1. Το τρίτο πρόγραμμα προσαρμογής θα λήξει τον Αύγουστο και δεν θα υπάρξει παράταση, γιατί δεν το επιθυμεί καμία πλευρά.

2. Το Eurogroup θα ανακοινώσει στις 21 Ιουνίου, αφενός, μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους που θα είναι ευθυγραμμισμένα με τις αποφάσεις των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης τον Μάιο του 2016 και αφετέρου, μια πολιτική συμφωνία ότι η Ελλάδα ολοκλήρωσε την 4η αξιολόγηση.

Όμως, η υλοποίηση ορισμένων προαπαιτούμενων θα πάει χρονικά πιο πίσω και μαζί τους η εκταμίευση μέρους της δόσης που συνδέεται με την 4η αξιολόγηση.

3. Η προληπτική πιστωτική γραμμή συγκεντρώνει λίγες έως μηδαμινές πιθανότητες, εκτός κι αν οι διεθνείς αγορές εισέλθουν σε περίοδο κρίσης.

4. Εδώ και καιρό έχει συμφωνηθεί η αποπληρωμή του μεγαλύτερου μέρους των δανείων του ΔΝΤ προς την Ελλάδα με τα αδιάθετα λεφτά του προγράμματος του ESM, καθώς βελτιώνει το προφίλ του ελληνικού χρέους.

5. Το Βερολίνο ενδιαφέρεται κυρίως για τον όσο το δυνατόν μεγαλύτερο έλεγχο των οικονομικών εξελίξεων στην Ελλάδα μετά τον Αύγουστο.

Αν το ΔΝΤ επιμείνει σε μέτρα για το χρέος που δημιουργούν πολιτικό πρόβλημα στη γερμανική κυβέρνηση, η τελευταία θα του κουνήσει μαντίλι. Όμως, το Ταμείο θα παραμείνει τεχνικός σύμβουλος και γι’ αυτό δεν θα αποπληρωθεί το σύνολο των δανείων που έχει δώσει στην Ελλάδα.

Η απροθυμία ή διστακτικότητα του Βερολίνου, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, στην παροχή μεγαλύτερης ελάφρυνσης χρέους μπορεί να γίνει αντιληπτή από το κάτωθι άγνωστο, στους περισσότερους,  γεγονός.

Η Γερμανία δεν αρνείται απλώς η επιμήκυνση της μεσοσταθμικής διάρκειας ως 15 χρόνια να αφορά το σύνολο των ευρωπαϊκών δανείων προς την Ελλάδα και όχι μόνο το δάνειο του EFSF, δηλαδή  του δεύτερου μνημονίου.

Δεν περιλαμβάνει επίσης το συνολικό ποσό των δανείων που δόθηκαν από τον EFSF προς την Ελλάδα. Κι αυτό γιατί αφήνει απέξω κάπου 35,5 δισ. ευρώ, που δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο ποσό.

Πρόκειται για δάνειο του EFSF που δόθηκε στην Ελλάδα στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους (PSI) το 2012.     

Τα 5,5 δισ. ευρώ πήγαν για την πληρωμή δεδουλευμένων τόκων σ’ εκείνους που αποδέχθηκαν το «κούρεμα» του κεφαλαίου των παλιών ελληνικών ομολόγων.

Τα 30 δισ. ευρώ είναι μέρος της συμφωνίας συγχρηματοδότησης (Co-financing) μεταξύ της Ελλάδας, του EFSF και του trustee των νέων ομολόγων.

Θυμίζουμε ότι στο πλαίσιο του PSI «κουρεύτηκαν» ομολόγα ονομαστικής αξίας 197 δισ. ευρώ κατά 53,3% ή 107 δισ. ευρώ.

Η διαφορά των 90 δισ. ευρώ πληρώθηκε με νέα ελληνικά ομόλογα υπό αγγλικό δίκαιο, ύψους 60 δισ. ευρώ συν τα προαναφερθέντα 30 δισ.

Οι Ευρωπαίοι «κρύβονται» πίσω από το γεγονός ότι τα νέα ομόλογα δεν έχουν αποπληρωθεί πλήρως και τη συμφωνία συγχρηματοδότησης, για να μη συμπεριλάβουν τα 35,5 δισ. ευρώ στο μέτρο της επιμήκυνσης των λήξεων.

Δεν είναι λογικό.

Όμως, δείχνει τις διαθέσεις και τους περιορισμούς του Βερολίνου.

Από την άλλη πλευρά, αφήνει κάτι σχετικά εύκολο για το χρέος πάνω στο τραπέζι για το μέλλον.

Αν σφίξουν τα πράγματα, οι εταίροι-δανειστές θα μπορούσαν να επιμηκύνουν τις λήξεις του δανείου των 35,5 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα.