To Club Med και οι νέες περιπέτειες

Όταν ήμουν φοιτητής στις ΗΠΑ, είχα πάρει ένα μάθημα με θέμα την πολιτική επιστήμη ή κάτι τέτοιο.

Το μόνο πράγμα που θυμάμαι από εκείνο το μάθημα είναι κάτι που μας είχε πει η καθηγήτρια και δεν ξέχασα ποτέ.

Στην πολιτική, υπάρχουν πολιτικοί που ακούνε τον λαό και κάνουν ό,τι εκείνος θέλει και από την άλλη πλευρά, υπάρχουν ηγέτες που αφουγκράζονται μεν τον λαό αλλά δεν διστάζουν να πάνε κόντρα στο ρεύμα, αν θεωρούν ότι είναι το σωστό.

Το θυμήθηκα πάλι χθες, βλέποντας στα κοινωνικά δίκτυα τις έντονες αντιδράσεις που προκάλεσε η απόφαση του Ιταλού Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Ματαρέλα να μην εγκρίνει για υπουργό Οικονομικών τον ευρωσκεπτικιστή οικονομολόγο που πρότειναν η Λέγκα και το κίνημα των 5 Αστέρων.

Πολλοί θεώρησαν την απόφαση του Ιταλού προέδρου ασέβεια προς τη Δημοκρατία και τη λαϊκή βούληση και πειθάρχηση στις βουλές του Βερολίνου, των Βρυξελλών και γενικότερα της ευρωγραφειοκρατίας.

Αλλοι τη χαρακτήριζαν ως απόφαση ενός ηγέτη που θέλει το καλό του λαού του.

Ολες οι απόψεις είναι σεβαστές. Όμως, εκείνο που μετράει στο τέλος είναι το αποτέλεσμα.

Κι αυτό, στην περίπτωση της Ιταλίας, συνοψίζεται σε νέες πρόωρες εκλογές με ενδυνάμωση πιθανώς της Λέγκα ή και των 5 Αστέρων.

Είναι κάτι που δεν αφήνει αδιάφορες ούτε τις αγορές, ούτε τις πρωτεύουσες των άλλων χωρών της ευρωζώνης, ούτε την ΕΚΤ.

Ανάμεσά τους κι η Αθήνα, που δεν μπορεί να κάνει κάτι άλλο από το να παρακολουθεί τα γεγονότα.

Ποιες λοιπόν μπορεί να είναι οι πιθανές συνέπειες των εξελίξεων στην Ιταλία για την Ελλάδα;

Κατά την άποψή μας, συνοψίζονται στις εξής:

Πρώτον, στη στάση του Βερολίνου καθώς μπαίνουμε στην τελική ευθεία για έξοδο από το τρίτο πρόγραμμα τον Αύγουστο.

Είναι λογικό να επιθυμεί η καγκελάριος κ. Μέρκελ και η κυβέρνησή της  μια «επιτυχία» σε επίπεδο ευρωζώνης, σε μια περίοδο που οι εξελίξεις στην Ιταλία τρέφουν τον ευρωσκεπτικισμό.

Η αποφοίτηση της Ελλάδας από το τρίτο πρόγραμμα προσαρμογής προσφέρει μια τέτοια ευκαιρία.

Αυτό πιθανώς μεταφράζεται σε μεγαλύτερη ευελιξία από την πλευρά των ευρωπαϊκών θεσμών στο θέμα της 4ης αξιολόγησης.

Ισως σε συνδυασμό με το Σκοπιανό.

Όμως, η εφαρμογή των κανόνων της ευρωζώνης στις οποίες αναφέρθηκε η κ. Μέρκελ, όταν της ζητήθηκε να σχολιάσει τα τεκταινόμενα στην Ιταλία,  και η γερμανική πολιτική σκηνή δεν επιτρέπουν μεγάλες προσδοκίες στο ζήτημα της ελάφρυνσης του χρέους.  

Και επιμήκυνση στα δάνεια από τον EFSF θα δοθεί, και τα δάνεια του ΔΝΤ θα επαναγορασθούν, και κάποια άλλα θα γίνουν. Όμως, δεν θα δίνουν την εντύπωση μιας μεγάλης αναδιάρθρωσης του χρέους.

Δεύτερον, οι πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία και δευτερευόντως στην Ισπανία είναι πιθανόν να παρατείνουν τη λήξη του προγράμματος αγοράς ομολόγων (QE) από την ΕΚΤ που αναμενόταν για τον Σεπτέμβριο.  

Θεωρητικά, κάτι τέτοιο ευνοεί τη διατήρηση των αποδόσεων των ομολόγων της ευρωζώνης σε χαμηλά επίπεδα και δευτερευόντως τα ελληνικά ομόλογα, παρότι δεν συμμετέχουν στο QE.

Επομένως, οι εξελίξεις στην Ιταλία οδηγούν μεν σε αύξηση της νευρικότητας και της μεταβλητότητας των τιμών στις αγορές, όμως η Ελλάδα θα μπορούσε να βγει ωφελημένη σε πρώτη φάση.

Όμως, τι θα γίνει αν τα ευρωσκεπτικιστικά κόμματα στην Ιταλία σχηματίσουν κυβέρνηση μετεκλογικά, είναι μια άλλη υπόθεση που ίσως κρύβει κινδύνους.  

Πολύ περισσότερο, αν ο Ερντογάν επανεκλεγεί πρόεδρος και συνεχίσει την πολιτική της έντασης στις σχέσεις της Τουρκίας με την Ελλάδα και η Ισπανία μπει σε πολιτική κρίση.

Το Club Med φροντίζει να μας κρατά σε εγρήγορση.