Οι πόλεμοι δεν έχουν καλό τέλος

O νόμος περί δασμών (Smoot/Hawley Tariff Act) ψηφίσθηκε το 1930 και είχε ως στόχο να ενισχύσει την αμερικανική οικονομία μετά το χρηματιστηριακό κραχ του 1929.

Ο νόμος που πήρε το όνομά του από τον γερουσιαστή Smoot και τον βουλευτή Hawley, επέβαλε πολύ υψηλούς δασμούς σε πάνω από 20.000 προϊόντα που εισάγονταν στις ΗΠΑ.

Επρόκειτο για ένα νόμο που ήθελε να ενισχύσει την απασχόληση, κοινώς «Make America work again».

Όμως, αυτό που κατάφερε δεν ήταν τίποτε άλλο από να υπονομεύσει το παγκόσμιο εμπόριο και την αμερικανική οικονομία.

Μέχρι το 1932, οι εξαγωγές αμερικανικών προϊόντων στην Ευρώπη ήταν το 1/3 εκείνων του 1929.

Οι παγκόσμιες εμπορικές συναλλαγές μειώθηκαν πολύ, με αποτέλεσμα να χαθούν πολλές θέσεις εργασίας σε πολλές χώρες, υποβοηθώντας την άνοδο του φασισμού και φέρνοντας πιο κοντά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Λίγο πριν πετάξει για το Νταβός στην Ελβετία τον περασμένο Ιανουάριο, ο πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε την επιβολή δασμών σε κινεζικά φωτοβολταϊκά πάνελ και σε πλυντήρια από τη Νότια Κορέα.

Οι άνθρωποι της βιομηχανίας των φωτοβολταϊκών δήλωσαν πως οι ταρίφες θα επιβραδύνουν την εγκατάσταση περισσότερων πάνελ και τις θέσεις εργασίας, που είναι περισσότερες σε σύγκριση με εκείνες στη μικρή βιομηχανία κατασκευής φωτοβολταϊκών κυττάρων.

Ο πρόεδρος Τραμπ δεν πτοήθηκε και πήγε ένα βήμα ακόμη πιο μακριά την προηγούμενη εβδομάδα, γνωστοποιώντας την πρότασή του για αύξηση των δασμών κατά 25% στα προϊόντα χάλυβα και 10% στα προϊόντα αλουμινίου.

Οι ανωτέρω δασμοί επηρεάζουν κυρίως συμμάχους των ΗΠΑ, π.χ. Καναδά και ευρωζώνη, και φυσικά τους Αμερικανούς καταναλωτές που θα κληθούν να πληρώσουν υψηλότερες τιμές και κάποιους εργαζόμενους εις το όνομα των οποίων γίνεται η αύξηση των δασμών, σύμφωνα με τις συγκλίνουσες σε όλο αυτό.

Ο πρόεδρος εξέπληξε ακόμη περισσότερους γιατί καυχήθηκε πως «οι εμπορικοί πόλεμοι είναι καλοί και είναι εύκολο να κερδηθούν».

Όμως, είναι εύλογο να αναρωτιέται κανείς πού το πάει ο πρόεδρος Τραμπ.

Κι αυτό γιατί άποψη του Αμερικανού προέδρου ήταν ανέκαθεν πως ένα από τα μεγαλύτερη λάθη των ΗΠΑ ήταν που επέτρεψαν τη συμμετοχή της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (WTO) το 2001.

Μέχρι στιγμής, η Κίνα δεν φαίνεται να επηρεάζεται σημαντικά από την πολιτική δασμών του κ. Τραμπ.

Παρ’ όλα αυτά η κατάσταση έχει κάνει αρκετούς να αναρωτιούνται μήπως ο πρόεδρος Τραμπ θέλει πραγματικά να καταρρεύσει η σημερινή παγκόσμια εμπορική αρχιτεκτονική.

Αν ισχύει, τότε ο Αμερικανός πρόεδρος υποεκτιμά την οικονομική ισχύ της Κίνας.

Οι ΗΠΑ δεν έχουν βρεθεί ξανά σε εμπορικές αψιμαχίες με έναν τόσο ισχυρό αντίπαλο και η κατάσταση θα μπορούσε να ξεφύγει, αν η Κίνα και άλλες χώρες αντιδρούσαν ανάλογα, επιβάλλοντας κι εκείνες δασμούς στα αμερικανικά προϊόντα.

Επίσης, ο Τραμπ δείχνει να αγνοεί τα μαθήματα της ιστορίας όπως εκείνο των αρνητικών επιπτώσεων του νόμου περί δασμών του 1930 (Smoot/Hawley Tariff Act), που συνέβαλε στη διαιώνιση της κρίσης για πολλά χρόνια.

Αναμφισβήτητα, οι Αμερικανοί καταναλωτές, λόγω υψηλότερων τιμών, και οι εργαζόμενοι στις βιομηχανίες που θίγονται, θα πληρώσουν πρώτοι το μάρμαρο.

Αν όμως οι ΗΠΑ και οι εμπορικοί εταίροι τους μπουν στο γαϊτανάκι της ανταπόδοσης των μέτρων, ο εμπορικός πόλεμος θα μπορούσε να οδηγήσει σε παγκόσμια οικονομική τραγωδία.