Όταν λείπει η γάτα, χορεύουν τα ποντίκια

Το Δημόσιο προστατεύει τα συμφέροντά του, κάνοντας ενεργητική διαχείριση στην αγορά ομολόγων. Όμως, δεν κάνει το ίδιο στο χρηματιστήριο, κάνοντας πιο εύκολη τη χειραγώγηση των τραπεζικών μετοχών από λίγους. Αυτό πρέπει να αλλάξει.

Δημοσιεύθηκε: 27 Νοεμβρίου 2017 - 07:53

Dr Money

Όταν λείπει η γάτα, χορεύουν τα ποντίκια

Το δημόσιο μπορεί να κάνει διαχείριση του παθητικού του (χρέος), όμως δεν συμβαίνει το ίδιο με την περιουσία του, π.χ. τραπεζικές μετοχές.

Πράγματι, ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) προχωρά σε εκδόσεις νέων ομολόγων και σε ανταλλαγή (swap) υφιστάμενων τίτλων με νέους, όμως κάνει κι άλλες κινήσεις IRS (interest rate swaps) κ.λπ. που δεν είναι ευρέως γνωστές.

Οι ανωτέρω συναλλαγές αποσκοπούν στη βελτίωση του προφίλ του χρέους και έχει συνέπειες στα δημοσιονομικά της χώρας σε βάθος χρόνου.

Όλα αυτά θα μπορούσαν να είχαν εξελιχθεί διαφορετικά, αν στο παρελθόν είχαν επικρατήσει εκείνοι που ήθελαν να περάσει μεγαλύτερο μέρος της διαχείρισης από τον ΟΔΔΗΧ στο Γενικό Λογιστήριο του κράτους.

Κρίνοντας εκ των υστέρων, ίσως είναι καλύτερα που αυτό δεν συνέβη.

Όμως, το κράτος δεν έχει μόνο υποχρεώσεις. Εχει επίσης περιουσία, μέρος της τελευταίας έχει τη μορφή μετοχών και δη τραπεζικών.

Ας μην ξεχνάμε ότι το δημόσιο, μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), ελέγχει σήμερα λίγο πάνω από το 40% της Εθνικής Τράπεζας, έναντι 84,4% μετά την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου του 2013 και το 26,4% της Τράπεζας Πειραιώς, έναντι 81% το 2013.

Ελέγχει επίσης το 11% της Alpha Bank, έναντι 83,7% περίπου το 2013 και μόλις το 2,38% της Eurobank, έναντι 95,2% το 2013.

Σύμφωνα με άτομα της αγοράς, εδώ και καιρό μερικά funds εκ Λονδίνου προβαίνουν σε συστηματικές ρευστοποιήσεις τραπεζικών μετοχών το τελευταίο 10λεπτο της συνεδρίασης και στις δημοπρασίες, με σκοπό να πιέσουν την τιμή κλεισίματος. Προφανώς για λόγους mark-to-market των θέσεών τους.

Μια ματιά στις διακυμάνσεις των τιμών και στους όγκους των τραπεζικών μετοχών δείχνει προς αυτή την κατεύθυνση.

Το Euro2day (Γιώργος Σαββάκης) είχε αναφερθεί στα συγκεκριμένα funds και στις ανοικτές θέσεις πώλησης (short) που έχουν.

Μερικοί υποψιάζονται ότι οι θέσεις short των funds είναι μεγαλύτερες, ίσως αρκετά μεγαλύτερες, από αυτές που προκύπτουν από τα ελληνικά στοιχεία καθώς μπορούν να δανεισθούν τραπεζικές μετοχές στην εξωχρηματιστηριακή αγορά (over-the-counter) του εξωτερικού.

Είμαστε από εκείνους που πιστεύουν ότι τα κερδοσκοπικά funds έχουν ρόλο να παίξουν στις αγορές, υπό την έννοια ότι αναλαμβάνουν ρίσκο που άλλοι δεν παίρνουν και είναι συχνά αντισυμβαλλόμενοι σε θέσεις αντιστάθμισης κινδύνου (hedging).

Όταν όμως υπάρχουν συστηματικές ρευστοποιήσεις τα τελευταία λεπτά, για μεγάλο διάστημα, σε μετοχές με περιορισμένη ελεύθερη διασπορά (free float) που δεν μπορούν/θέλουν να έχουν μακρόπνοοι επενδυτές, π.χ. συνταξιοδοτικά ταμεία λόγω καταστατικού, σε μια ρηχή αγορά όπως η ελληνική τίθεται το ερώτημα της χειραγώγησης.

Το τελευταίο θα έπρεπε να είχε εξετάσει και αποφανθεί ήδη σχετικά η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.

Όμως, ενδιαφέρον θα έπρεπε να είχε επιδείξει επίσης το δημόσιο γιατί, αφενός, είναι εμμέσως μεγαλομέτοχος σε κάποιες τράπεζες και αφετέρου, γιατί επηρεάζεται το κλίμα στο Χρηματιστήριο και γενικότερα στην οικονομία.

Η παρέμβαση μέσω στοχευμένων αγορών ή και η απλή, γενική γνωστοποίησή της θα μπορούσε, ίσως, να κάνει τη διαφορά στην αγορά.

Η παρέμβαση θα μπορούσε ίσως να γίνει μέσω του υπερταμείου, στο οποίο θα υπάγεται κατά κάποιο τρόπο το ΤΧΣ ή κάποιου άλλου τρόπου.

Και φυσικά θα είχε προσωρινό χαρακτήρα αφού ο στόχος δεν θα ήταν η κρατικοποίηση των τραπεζών.

Σε συνδυασμό ασφαλώς με κινήσεις από την πλευρά των τραπεζών και των αρχών, π.χ. πλειστηριασμοί, που θα έδειχναν αποφασιστικότητα για τη μείωση του στοκ με τα «κόκκινα» δάνεια.

Αναμφίβολα, τα funds εκ Λονδίνου δεν ξύπνησαν κάποια μέρα και είπαν πάμε να σορτάρουμε τις ελληνικές τράπεζες.

Προφανώς, συνυπολόγισαν κι άλλα πράγματα, όπως αυτό που είχαμε αναφέρει από την πρώτη στιγμή όταν γνωστοποιήθηκε, δηλαδή το μεγάλο χρονικό διάστημα που απομένει μέχρι να ολοκληρωθεί το stress test, το μεγάλο στοκ, την απουσία δραστικών κινήσεων.

Παρ’ όλα αυτά, οι συστηματικές ανοικτές πωλήσεις των τραπεζικών τίτλων προς το τέλος των συνεδριάσεων μπορεί εν μέρει να αντικατοπτρίζουν υποτιμητική κερδοσκοπία.

Ο βασικός μέτοχος, δηλ. το κράτος, όφειλε να δοκιμάσει κατά πόσο ισχύει το τελευταίο σε μια ρηχή αγορά, υπερασπιζόμενος τα συμφέροντά του.

Σ.Σ.: Αφορμή για το σημερινό κείμενο μας έδωσαν οι απόψεις του Κώστα Χαραμή για το θέμα.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.