Κυπριακά μαθήματα για το ελληνικό QE

Μ' αυτό τον τρόπο θα επαναφερθεί το καθεστώς που ίσχυε πριν τον Φεβρουάριο του 2015, όταν η ΕΚΤ απέβαλε τα ελληνικά ομόλογα από τους μηχανισμούς αναχρηματοδότησης.

Για τις ελληνικές τράπεζες, το όφελος είναι η διαφορά μεταξύ του μηδενικού κόστους χρηματοδότησης από την ΕΚΤ και του επιτοκίου που πληρώνουν για να δανείζονται από τον ακριβότερο ELA.

Όμως, δεν μιλάμε για μεγάλα ποσά. Οι εκτιμήσεις θέλουν ελληνικά χρεόγραφα αξίας μικρότερης των 14-15 δισ. ευρώ να μεταφέρονται στην ΕΚΤ με βάση τα σημερινά δεδομένα.

Εξίσου σημαντικό θέμα είναι η διατήρηση ή μείωση του ύψους του κουρέματος των ελληνικών χρεογράφων, γιατί επηρεάζει τη ρευστότητα των τραπεζών.

Στα θετικά μέχρι στιγμής είναι οι αγορές ομολόγων που εξέδωσε ο EFSF στο πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών από την ΕΚΤ.

Όμως, αυτές οι κινήσεις επηρεάζουν κυρίως την κερδοφορία των πιστωτικών ιδρυμάτων και όχι τόσο αυτά καθεαυτά τα ομόλογα.

Αντίθετα, η ένταξη των ελληνικών ομολόγων στη λίστα με τα χρεόγραφα που μπορεί να αγοράζει η ΕΚΤ στο πλαίσιο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE) έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία.

Κι αυτό γιατί αναμένεται να επιταχύνει την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές με λογικά επιτόκια, που είναι άλλωστε ο κύριος στόχος πίσω από τη συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους.

Για να συμβεί κάτι τέτοιο, η ΕΚΤ θα πρέπει να προβεί στη δική της ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους πριν ξεκινήσει τις αγορές ομολόγων.

Όμως, θα είναι δύσκολο η ΕΚΤ να φτάσει σε αντίθετο συμπέρασμα, αν ο ESM υποστηρίζει το πρόγραμμα, εκταμιεύοντας χρήματα προς την Ελλάδα.

Επιπλέον, η EKT κατέχει πλέον μικρότερο ποσοστό ελληνικών ομολόγων από το όριο του 33% ανά εκδότη και επομένως μπορεί να προβεί σε αγορές.

Το ανωτέρω ποσοστό θα υποχωρήσει ακόμη περισσότερο στις 20 Ιουλίου που λήγουν ελληνικά ομόλογα ονομαστικής αξίας 2,3 δισ. ευρώ περίπου, τα οποία κατέχει η ΕΚΤ.

Τα περιθώρια αγορών ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ θα είναι ακόμη μεγαλύτερα από εκεί και πέρα.

Τι μπορούμε να περιμένουμε μετά την εκταμίευση από τον ESM;

Ένας τρόπος για να προσεγγίσει κάποιος το θέμα είναι να κοιτάξει τι συνέβη στην Κύπρο.

Εκεί, η συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο (staff level agreement) επιτεύχθηκε τον Μάιο του 2015 αλλά η έγκριση από τον ESM που είναι απαραίτητη για την εκταμίευση δόθηκε αργότερα.

Δεν εκπλήσσει λοιπόν που οι αγορές κυπριακών ομολόγων από την ΕΚΤ ξεκίνησαν μέσα στο κατακαλόκαιρο του 2015.

Σημειωτέον ότι αγορές μπορεί να γίνονται στο διάστημα μεταξύ δύο αξιολογήσεων του προγράμματος και να παγώνουν μέχρις ότου η επόμενη αξιολόγηση ολοκληρωθεί.

Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν μπορεί να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο η ΕΚΤ να προχωρήσει σε αγορές ελληνικών ομολόγων μέσα στο καλοκαίρι, μετά την εκταμίευση του ποσού των 7,5 δισ. ευρώ από τον ESM και την αποπληρωμή των ομολόγων στις 20 Ιουλίου.

Όμως, τα 7,5 δισ. είναι μέρος της δόσης των 10,3 δισ. και η εκταμίευση του υπόλοιπου ποσού θα γίνει σταδιακά και υπό όρους, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Eurogroup.

Δεν αποκλείεται λοιπόν να καθυστερήσουν οι αγορές ομολόγων στο πλαίσιο του QE της ΕΚΤ, μέχρις ότου ολοκληρωθεί η εκταμίευση των 10,3 δισ. ευρώ και υπάρχει καλύτερη εικόνα για την εφαρμογή των προβλεπόμενων μεταρρυθμίσεων.

Σ' αυτή την περίπτωση, οι αγορές μετατίθενται για το φθινόπωρο προς τα τέλη του 2016.

Όμως, έλλειψη εμπιστοσύνης μπορεί να οδηγήσει επίσης στην απόφαση να ξεκινήσουν οι αγορές μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης.

Σ' αυτή την περίπτωση μιλάμε για τα τέλη του 2016 με πρώτο τρίμηνο του 2017, υπό την προϋπόθεση πως όλα πάνε καλά.

Όμως, θα πρέπει να περιμένουμε.

Ο πρώτος και τελευταίος λόγος ανήκει στην ΕΚΤ.

Dr. Money