Πρωτοποριακό άλμα προς την αποκαθήλωση της μεγάλης βαρύτητας του δολαρίου στις διεθνείς χρηματοοικονομικές συναλλαγές έκαναν οι αποκαλούμενες χώρες BRICS, οι σπουδαιότερες αναπτυσσόμενες οικονομίες του πλανήτη.

Το θέμα δεν πήρε μεγάλες διαστάσεις και τα πρωτοσέλιδα του διεθνούς Τύπου δεν ασχολήθηκαν ιδιαίτερα. Κι όμως, η σύνοδος των BRICS στο νότιο κινεζικό θέρετρο Σάνια, την περασμένη εβδομάδα, ήταν ένα από τα μεγαλύτερα βήματα που έχουν κάνει για τη μεταστροφή του παγκόσμιου συστήματος προς την υιοθέτηση ενός πολυνομισματικού αποθεματικού μέσου και εμπορικού συστήματος.

Οι χώρες BRICS είναι η Βραζιλία, η Ρωσία, η Ινδία, η Κίνα και η νεοεισαχθείσα Νότιος Αφρική, η οποία παγίωσε με την παρουσία της την ισχύ της ομάδας. Αυτή η ομάδα αντιστοιχεί στο 40% του παγκόσμιου πληθυσμού και στο 45% της διεθνούς οικονομικής ανάπτυξης και καταθέτει ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης που η Δύση μόνο να ονειρεύεται μπορεί πλέον.

Αυτές οι αναπτυσσόμενες υπερδυνάμεις, λοιπόν, στο κοινό ανακοινωθέν τους, ζήτησαν ρητά να αυξηθεί ο ρόλος τους στην παγκόσμια λήψη χρηματοοικονομικών αποφάσεων.

"Ζητούμε ταχεία επίτευξη των στόχων για τη μεταρρύθμιση του ΔΝΤ, η οποία συμφωνήθηκε στις προηγούμενες συνόδους του G20 (ομάδα των είκοσι μεγαλύτερων ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων κρατών) καθώς και να επαναεπιβεβαιωθεί ότι η διοικητή δομή των διεθνών οικονομικών θεσμών θα καθρεφτίζει τις μεταβολές που έχουν συντελεστεί στην παγκόσμια οικονομία και θα αυξήσει τη φωνή και την εκπροσώπηση των αναδυόμενων και αναπτυσσόμενων οικονομιών".

Οι πέντε χώρες συμφώνησαν στη σύνοδο να επεκτείνουν τη χρήση των δικών τους νομισμάτων στο μεταξύ τους εμπόριο και αυτή η απόφαση δημιουργεί μια σημαντική τάση για την αποκαθήλωση του δολαρίου.

Οι κρατικές τράπεζες των BRICS, μεταξύ των οποίων και η China Development Bank, συμφώνησαν να χρησιμοποιούν τα δικά τους νομίσματα αντί του δολαρίου στις εκδόσεις πιστώσεων ή επιχορηγήσεων μεταξύ τους, καθώς και τη σταδιακή αποκλιμάκωση της χρήσης του δολαρίου στις συνολικές εκκαθαρίσεις συναλλαγών και στις δανειοδοτήσεις επίσης μεταξύ τους.

Κινέζοι αξιωματούχοι εξέφρασαν επιφυλακτική αισιοδοξία για την προοπτική να κατατεθούν προτάσεις ριζικής μεταρρύθμισης του διεθνούς νομισματικού συστήματος στη σύνοδο του Νοεμβρίου του G20 στις Κάνες.

Κύριος άξονας αυτής της προσπάθειας θα είναι να διευρυνθεί το νόμισμα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το SDR (special drawing right, ειδικά τραβηχτικά δικαιώματα), περιλαμβάνοντας και τα νομίσματα των αναδυόμενων οικονομιών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, πέρα από την οικονομική τους ανέλιξη, κάθε μία από τις πέντε χώρες της ομάδας των BRICS εκπροσωπεί έναν πολιτισμό, που έχει ξεχωριστή, ιδιαίτερη και πολύ μεγάλη σημασία σε διεθνή κλίμακα. Σε αντίθεση δε με τις ΗΠΑ και την Ε.Ε., οι BRICS κατέχουν φυσικούς πόρους, που είναι αρκετοί όχι μόνο για να κρατήσουν ζωντανές τις οικονομίες τους αλλά και να συντηρήσουν εύρωστους ρυθμούς ανάπτυξης.

Η μεταστροφή των BRICS σε εθνικά νομίσματα στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές δημιουργεί ένα πρωτοφανές επίπεδο ανεξαρτησίας από τις ΗΠΑ και τη Δύση γενικότερα. Και σύμφωνα με αρκετούς παρατηρητές, δεν αποκλείεται να συντελέσει το έναυσμα για μια ευρύτερη γεωπολιτική αναπροσαρμογή.

"Οι BRICS θα αποτελέσουν την κυρίαρχη δύναμη", σχολίασε ο κ. Jeff Randall της HSBC. "Πρόκειται για χώρες με τεράστια αναπτυξιακή τροχιά. Θέλουν μεγαλύτερη επιρροή και το ΔΝΤ είναι μια πολύ καλή αρχή για τον σκοπό τους".