Οι αναταραχές στη Μέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική (MENA) και ο σεισμός στην Ιαπωνία θα αποτελέσουν πραγματική και πολιτική δικαιολογία για παράταση του ”εύκολου” χρήματος, το οποίο θα αυξήσει για ακόμα μία φορά την αφερεγγυότητα των κυβερνήσεων έναντι υποχρεώσεων, εκτιμά ο Steen Jakobsen, κορυφαίος οικονομολόγος της Saxo Bank.

Όπως αναφέρει ο κ. Jacobsen, τα γεγονότα των τριών τελευταίων εβδομάδων θα έχουν ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη ρευστότητα από τον δημόσιο τομέα με τη μορφή ποσοτικής χαλάρωσης (QE3) στις ΗΠΑ, ενώ είναι πολύ πιθανόν να μη γίνουν προς το παρόν απότομες αυξήσεις επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (EΚΤ) ή την Τράπεζα της Αγγλίας.

Οι αναταραχές στη Μέση Ανατολή και τη Βόρειο Αφρική (MENA) και ο σεισμός στην Ιαπωνία θα αποτελέσουν πραγματική και πολιτική δικαιολογία για παράταση του ”εύκολου” χρήματος, το οποίο θα αυξήσει για ακόμα μία φορά την αφερεγγυότητα των κυβερνήσεων έναντι υποχρεώσεων, αυξάνοντας τα επίπεδα του χρέους, αλλά θα βοηθήσει και πάλι την αγορά μέσω βραχυπρόθεσμων ενέσεων ρευστότητας.

Το τίμημα αυτής της «ζωντανής» εκδοχής εκτύπωσης χρήματος στα πρότυπα του παιχνιδιού «Μονόπολη» είναι η στρέβλωση της αποτίμησης και της λειτουργίας των τιμών των περισσοτέρων επενδυτικών προϊόντων, και ενδεχομένως μας προετοιμάζει για την ημέρα που η σοβαρότητα της κατάστασης της αδυναμίας των κυβερνήσεων να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους θα υπερκεράσει οποιαδήποτε βραχυπρόθεσμα οφέλη από χαμηλά επιτόκια. Υπό αυτήν την έννοια, το τσουνάμι στην Ιαπωνία μπορεί να αποδειχθεί ο παράγοντας που θα αλλάξει το παιχνίδι και θα ανατρέψει σημαντικές μακροοικονομικές τάσεις.

Η παγκόσμια «ανακύκλωση» κεφαλαίων προερχόμενων από την Ιαπωνία και την Κίνα ήταν το βασικό «καύσιμο» για τη χρηματοδότηση των ολοένα αυξανόμενων ελλειμμάτων στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη. Για δεκαετίες οι Ιάπωνες κυνηγούσαν υψηλότερα επιτόκια στέλνοντας γεν (JPY) στο εξωτερικό.

Πλέον, πιθανή αλλαγή συμπεριφοράς στην Ιαπωνία σε μίκρο-επίπεδο αποτελεί πραγματικό κίνδυνο, δεδομένου ότι οι περισσότεροι επενδυτές θα προσπαθήσουν να κάνουν περικοπές και να αυξήσουν την εγχώρια δραστηριότητα (μέσω επενδύσεων και κατανάλωσης). Σε αυτή την περίπτωση θα κυκλοφορεί λιγότερο χρήμα στο παγκόσμιο σύστημα και θα μειωθούν τα συνολικά ελεύθερα διακινούμενα κεφάλαια. Μια τέτοια εξέλιξη ενδέχεται να πυροδοτήσει πολιτική απόφαση επιπλέον ποσοτικής χαλάρωσης στις χώρες του G-20.

Με άλλα λόγια η δεύτερη ποσοτική χαλάρωση (QE2) θα λήξει τον Ιούνιο. Πριν όμως φτάσουμε εκεί, η Fed (Ομοσπονδιακή Τράπεζα) των ΗΠΑ και ο Λευκός Οίκος θα προετοιμάζουν πυρετωδώς την επόμενη εκδοχή της, ενώ η ΕΚΤ και η Τράπεζα της Αγγλίας θα σκαρφίζονται τρόπους να δικαιολογήσουν το γιατί δεν θα προβούν σε ενέργειες ούτως ή άλλως. Και ναι, πράγματι, έχουμε την αίσθηση ότι παρακολουθούμε ένα τρέιλερ του «Φονικού Όπλου 25»!

Μετά το αρχικό σοκ, η ισοτιμία USD-JPY ενδέχεται να μειωθεί στα 65,00 (παρά τις παρεμβάσεις) και ενδέχεται να υπάρξει διόρθωση στα χρηματιστήρια κατά αρκετές ποσοστιαίες μονάδες, ίσως μέχρι τις 1200 αν χρησιμοποιήσουμε ως σημείο αναφοράς τον Αμερικάνικο δείκτη S&P500. Όμως με τα χρήματα που θα μπουν στην αγορά στον επόμενο γύρο ενίσχυσης, είναι πολύ πιθανό να δούμε για ακόμα μια φορά άνοδο μέχρι και στο επίπεδο των 1385,00 ως τελικό στόχο του S&P500 – λίγες ποσοστιαίες μονάδες πάνω από τα υψηλά του Φεβρουαρίου.

Παρά την πεποίθηση ότι αυτή η αρχική ρευστοποίηση θα είναι μόνο μια διόρθωση που θα την ακολουθήσει μια άλλη ανοδική κίνηση, η αληθινή ζημιά θα γίνει σε πολιτικό επίπεδο. Θα πραγματοποιηθούν σημαντικές πολιτικές αλλαγές σε όλες τις χώρες, όπου θα διεξαχθούν εκλογές, γιατί οι πολίτες/ψηφοφόροι αρχίζουν να συνειδητοποιούν ότι το μήνυμα που στέλνουν οι πολιτικοί και οι διαμορφωτές πολιτικής, πώς όλα πάνε καλά, είναι παραπλανητικό στην καλύτερη περίπτωση ή ανενδοίαστο ψέμα στη χειρότερη.

Τα υψηλά επίπεδα ανεργίας, το αυξανόμενο κόστος χρηματοδότησης και η απροθυμία να αντιμετωπιστεί η de facto αδυναμία ανταπόκρισης σε υποχρεώσεις είναι πλέον – δυστυχώς για τους κυβερνώντες πολιτικούς – πραγματικότητα για τους ψηφοφόρους τους. Πρόκειται να δούμε τη συγχώνευση δύο παράλληλων κόσμων, της Main Street (του απλού πολίτη) και της Wall Street (του επιχειρηματικού κόσμου), και κατά κάποιον ειρωνικό τρόπο αυτό αποτελεί καλή είδηση.

Μια πραγματική κρίση είναι ο μόνος τρόπος να αλλάξει η συμπεριφορά των πολιτικών και των διαμορφωτών πολιτικής, οι οποίοι τελικά θα πρέπει να λογοδοτήσουν στους ψηφοφόρους τους. Το παιχνίδι παίζεται ακόμα, αλλά οι κανόνες και τα διακυβεύματα αλλάζουν και μεγαλώνουν και αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα μεγάλη αστάθεια στις αγορές τόσο για το υπόλοιπο του 2011 όσο και αργότερα", καταλήγει ο οικονομολόγος.