Υπήρχε μια εποχή όπου, όταν μια μετοχή του δείκτη Dow Jones Industrials έπεφτε κάτω από τα 10 δολάρια, σήμαινε την αυτόματη ατίμωση.

Σήμερα, μετά τις δραματικές απώλειες των τελευταίων μηνών, πέντε από τις 30 εισηγμένες του διάσημου δείκτη διαπραγματεύονται κάτω από αυτή την τιμή, μεταξύ των οποίων δύο από τα αρχαιότερα μέλη του, οι πάλαι ποτέ κολοσσοί General Electric και General Motors. Η μετοχή της Citigroup βούλιαξε την Παρασκευή κάτω από τα 2 δολάρια, που σημαίνει ότι είναι πια φθηνότερη από μια μεσαία κούπα καφέ στα Starbucks.

Η συμμετοχή στον Dow αυτών των καταπονημένων μετοχών, στις οποίες περιλαμβάνονται η Alcoa και η Bank of America, εγείρει το ζήτημα να χρειάζεται ο δείκτης επανασύνθεση, ώστε να περιλαμβάνει επιχειρήσεις όπως η τράπεζα Goldman Sachs ή η εταιρία Ίντερνετ Google.

Και επαναφέρει μια μακρά διαμάχη για το κατά πόσον ο «ηλικίας» 112 ετών δείκτης αποτελεί πράγματι ένα ακριβές βαρόμετρο της συνολικής αμερικανικής οικονομίας.

«Υπάρχουν εταιρίες που είναι πολύ πιο σημαντικές για την αγορά και δεν εμφανίζονται στον Dow και υπάρχουν άλλες που θα έπρεπε να φύγουν», δηλώνει στο πρακτορείο Reuters η κ. Jocelynn Drake της Schaeffer's Investment Research.

Από την άλλη πλευρά, με τον εξοστρακισμό μετοχών επειδή είναι φθηνές, θα σταματήσει να είναι αντιπροσωπευτική η εικόνα που καθρεφτίζει ο δείκτης, όπως πιστεύει ο κ. John Prestbo, εκδότης και επικεφαλής του Dow Jones Indexes. Ο ίδιος αρνήθηκε να σχολιάσει στο Reuters την πιθανότητα ανασύστασης του δείκτη, αλλά όμως δεν την απέκλεισε.

Ο οικονομικός δημοσιογράφος Charles Dow δημιούργησε τον δείκτη το 1896 για να βοηθήσει τους επενδυτές να παρακολουθούν την πορεία του χρηματιστηρίου, καθώς δεν υπήρχε άλλη αντιπροσωπευτική μονάδα μέτρησης.

Οι περισσότεροι επενδυτές, πάντως, σήμερα χρησιμοποιούν ευρύτερους δείκτες, όπως ο S&P 500, για να παρακολουθούν την πορεία μετοχών.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, ο Dow είναι ο πιο διάσημος δείκτης του αμερικανικού χρηματιστηρίου και τα μέλη του θεωρούνται μια εκλεκτή αδελφότητα, που εκπροσωπεί τα μεγαλύτερα ονόματα των αμερικανικών επιχειρήσεων.

Ο δείκτης σπανίως μεταβάλλεται και, όποτε συμβαίνει αυτό, γίνεται με βάση τη διακριτική ευχέρεια ομάδας διευθυντών της «The Wall Street Journal». Οι μεταβολές επηρεάζουν μια σειρά funds, που «παρακολουθούν» τον Dow.

Τελευταία φορά μεταβλήθηκε τον Σεπτέμβριο, που η εταιρία τροφίμων Kraft Foods αντικατέστησε την American International Group, όταν η αμερικανική κυβέρνηση πήρε μεγάλο μερίδιο της ασφαλιστικής.

Σήμερα, καθώς οι μετοχές της Bank of America και της Citigroup βουλιάζουν στα τάρταρα, πολλοί είναι εκείνοι που διαμαρτύρονται ότι ο Dow έχει χάσει τη λάμψη του.

Κατά την κ. Drake, η Citigroup και η GM δεν αποτελούν «market movers» και θα έπρεπε να αντικατασταθούν από τις Google και Apple, για παράδειγμα. 

Σύμφωνα με τον κ. James Bianco της Bianco Research Securities, η Citigroup και η Bank of America θα έπρεπε να ανταλλαγούν με μια χρηματοοικονομική εταιρία με υψηλότερη τιμή μετοχής, όπως η ασφαλιστική The Travelers ή η Goldman. Έτσι, θα σκιαγραφείτο μια πιο ακριβής εικόνα του χρηματοοικονομικού κλάδου, διότι ο Dow είναι δείκτης με βαρύτητα τιμής, που σημαίνει ότι οι φθηνότερες μετοχές «μετράνε» λιγότερο. Για κάθε 1 δολάριο που χάνει μια εισηγμένη του Dow, ο δείκτης υποχωρεί περίπου 8 μονάδες.

Αυτό σημαίνει ότι, αν οι τρεις φθηνότερες σημερινές μετοχές -Citigroup, Bank of America, GM- συρρικνωθούν στο μηδέν, ο Dow θα χάσει λιγότερο από 60 μονάδες ή 0,8% με σημερινές τιμές, σε μια ενδεικτική κατάσταση για τη διολίσθηση του κλάδου.

Ωστόσο, ενώ οι δύο τράπεζες έχουν μικρότερες κεφαλαιοποιήσεις, η μοίρα τους είναι κρίσιμη για τη συνολική οικονομία και άρα για τις τιμές των μετοχών, αντιτάσσει ο κ. David Joy της RiverSource. «Συμβολικά, αυτό που τους συμβαίνει έχει πολύ σημαντικότερες επιπτώσεις για την ευρύτερη οικονομία».