Η ελεύθερη πτώση στα νομίσματα και στις μετοχές της ανατολικής Ευρώπης πρόσφερε μεγάλη ανταμοιβή σε ορισμένους επενδυτές που είχαν στοιχηματίσει ότι η περιφέρεια θα υποστεί έντονα πλήγματα από τη χρηματοοικονομική κρίση που πλήττει τον πλανήτη.

Οι ρωγμές στην περιφέρεια ήταν αναμενόμενες για μια ομάδα hedge funds και investment banks που είχαν τοποθετηθεί έτσι ώστε να αποκομίσουν κέρδη από το κύμα των δυσμενών εξελίξεων οι οποίες σήμερα πλήττουν οικονομίες όπως η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία, η Ρωσία, η Ουκρανία, το Καζακστάν και οι χώρες της Βαλτικής.

Αυτοί οι επενδυτές επικεντρώθηκαν στον δανεισμό πολλών κυβερνήσεων και εταιριών, που τους κατέστησε ευάλωτους η πιστωτική αποστράγγιση. Σύμφωνα με τις αναλύσεις τους, έναν ακόμη κίνδυνο αποτελούσε το ότι τα χρέη ήταν σε ξένα νομίσματα, γεγονός που δυσκολεύει την αποπληρωμή όταν εξασθενήσει το εθνικό νόμισμα.

Τον Δεκέμβριο, οι στρατηγικοί αναλυτές της Goldman Sachs Group έγραψαν ότι ένα από τα top trades του 2009 ήταν τοποθετήσεις με την πρόβλεψη ότι το ζλότι Πολωνίας, η κορόνα Τσεχίας και η λίρα Τουρκίας θα αποδυναμωθούν έναντι του ευρώ, ενώ τα νομίσματα της Λατινικής Αμερικής θα παραμείνουν συγκριτικά ανθεκτικά.

Στις αρχές της εβδομάδας, η περιφέρεια προκάλεσε ένα νέο στάδιο της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, καθώς οι επενδυτές πούλησαν μετοχές και νομίσματα και ώθησαν υψηλότερα το κόστος ασφάλισης κυβερνητικών χρεογράφων. Το ουγγρικό φιορίνι άγγιξε χαμηλό έναντι του ευρώ, το πολωνικό ζλότι πλησίασε σε χαμηλό και η τσεχική κορόνα έφτασε στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2005.

Την Τετάρτη, όπως αναφέρει η "WSJ", οι strategists της Goldman δήλωσαν ότι κλείνουν το trade με κέρδος 8%.

Η κρίση στην ανατολική Ευρώπη "ήταν ίσως μία από τις υποθέσεις που γνωστοποιήθηκαν με τον καλύτερο τρόπο" δήλωσε ο κ. Amer Bisat της Traxis Partners LP στη Νέα Υόρκη. Έπειτα από μια σειρά εσφαλμένους συναγερμούς κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων ετών, φαίνεται ότι ο τωρινός είναι πραγματικός. Ο κ. Bisat δηλώνει ότι έβγαλε κέρδος από τοποθετήσεις εναντίον νομισμάτων και για αύξηση των τιμών ασφάλισης πιστώσεων στην περιφέρεια, τους τελευταίους μήνες.

Η Pivot Capital Management Ltd., hedge fund του Λονδίνου, είχε γράψει στα μέσα 2007 ότι χώρες όπως η Ουγγαρία και τα κράτη της Βαλτικής "βρίσκονται στον δρόμο της ασιατικής νομισματικής κρίσης". Η εταιρία έκανε σύσταση "αγοράς" credit-default swaps, μια μορφή ασφάλισης χρεογράφων, για το εθνικό χρέος αυτών των κρατών, εκτιμώντας ότι η ασφάλιση αποτιμάται πολύ φθηνά.

Μέχρι τον Δεκέμβριο η Pivot συνέχιζε να τοποθετείται κατά του χρέους της Λετονίας, όπως έγραφε σε έκθεση προς τους επενδυτές. Η Λετονία βρίσκεται σήμερα σε ύφεση. Στις αρχές του περυσινού έτους το κόστος αγοράς ασφάλισης για την προστασία από αδυναμία αποπληρωμής των χρεών της Λετονίας ήταν 127.000 ευρώ τον χρόνο για κάθε 10 εκατ. χρέους, σύμφωνα με τη Markit Group. Στα τέλη του έτους είχε φτάσει στα 800.000 ευρώ και στις αρχές της εβδομάδας άγγιξε τα 928.000 ευρώ. Το κύριο fund της Pivot ενισχύθηκε 52% πέρυσι, σύμφωνα με το newsletter του Δεκεμβρίου.

Μια μέθοδος για να επωφεληθεί κάποιος από τη βουτιά της ανατολικής Ευρώπης ήταν να τοποθετηθεί κατά των δυτικοευρωπαϊκών τραπεζών με μεγάλο άνοιγμα στην περιφέρεια. Η Pivot είχε "σορτάρει" τη Swedbank AB, τη σουηδική τράπεζα που σύμφωνα με τη Moody's δέχτηκε πάνω από το 1/3 των κερδών της το 2007 από τη Βαλτική και την Πολωνία.

Τα νομίσματα ήταν μία άλλη μέθοδος. Ο (Έλληνας) κ. George Papamarkakis της North Asset Management, εταιρίας macro hedge fund με έδρα στο Λονδίνο, ασχολείται με τις επενδύσεις στην περιφέρεια επί μία δεκαετία και πλέον και πρόσφατα έκανε επιτυχημένες τοποθετήσεις εναντίον του ζλότι, του φιορινιού και της κορόνας. Το κύριο fund της εταιρίας MaxQ ενισχύθηκε 7% το 2008. Τους έξι τελευταίους μήνες το ευρώ έχει εκτιναχτεί σχεδόν 30% έναντι του φιορινιού και 40% και πλέον σε σχέση με το ζλότι. Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι θα επέλθει περισσότερη αποδυνάμωση γι' αυτά τα νομίσματα, ειδικά εάν οι γειτονικές χώρες διολισθήσουν πιο βαθιά σε ύφεση.