Προεξόφληση επικείμενης σοβαρής ύφεσης στην οικονομία από τα χρηματιστήρια και τις πιστωτικές αγορές διαβλέπει ο Keith Wade, οικονομολόγος του οίκου Schroders σε έκθεσή του με ημερομηνία 27 Οκτωβρίου.

Ο κ. Wade επισημαίνει ότι μεταξύ των αιτιών της οικονομικής αστάθειας είναι η από-μόχλευση, ενώ εκτιμά ότι μια ενδεχόμενη ανάκαμψη θα έχει αδύναμα χαρακτηριστικά, χωρίς να υποβαθμίζει τον επιβοηθητικό χαρακτήρα των μέτρων που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης. Αναφορικά με το ύψος των επιτοκίων εκτιμά πτώση σε πρωτοφανή για τη γενιά μας επίπεδα. Πιο αναλυτικά, γράφει στην έκθεσή του:

Οι πρόσφατες κινήσεις στις αγορές έχουν οδηγήσει τα χρηματιστήρια στο χαμηλότερο σημείο της πενταετίας, ενώ τα πιστωτικά spread βρίσκονται σε επίπεδο που δεν έχουμε δεί από τη δεκαετία του 1930. Κρίνοντας από το τωρινό επίπεδο των αποτιμήσεων, τόσο τα χρηματιστήρια όσο και οι πιστωτικές αγορές προεξοφλούν από τώρα μία σοβαρή κάμψη στην παγκόσμια οικονομία.

Σε καιρούς σαν κι αυτούς τα θεμελιώδη δεν έχουν πολύ μεγάλη σημασία. Ο κίνδυνος να επηρρεαστεί η οικονομική δρατηριότητα από την πτώση στις αγορές είναι υπαρκτός, καθώς μειώνονται η εταιρική και η καταναλωτική εμπιστοσύνη.

Επίσης, οι χαμηλότερες κεφαλαιοποιήσεις των αγορών μπορεί να έχουν πραγματική επίδραση μέσω μηχανισμών όπως το mark-to-market (δηλ. η λογιστική αποτίμηση σε τρέχουσες τιμές), μηχανισμός που επιβάλλει σε εταιρείες και συνταξιοδοτικά ταμεία να καταγράψουν ζημιές τις οποίες θα πρέπει στη συνέχεια να αντιμετωπίσουν είτε με την πώληση περιουσιακών στοιχείων ή με περαιτέρω μείωση των εξόδων τους.

Οι φόβοι αυτοί ίσως παίζουν κάποιο ρόλο στην παρούσα αναταραχή, αλλά εμείς θα αποδίδαμε τη μεταβλητότητα των αγορών και στο γεγονός ότι οι επενδυτές με μόχλευση αναγκάζονται να μειώσουν τις συμμετοχές τους καθώς οι τράπεζες, στην προσπάθεια να ενδυναμώσουν τους ισολογισμούς τους, δυσκολεύουν την πίστωση.

Οι ρευστοποιήσεις πολλών hedge funds υποστηρίζουν αυτή την άποψη. Καθώς οι τράπεζες συνεχίζουν να συγκεντρώνουν χρήμα, η έλλειψη ρευστότητας σημαίνει ότι ακόμη και μικρός όγκος πωλήσεων μπορεί να έχει μεγάλη επίδραση στις τιμές.

Σίγουρα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα δύσκολο οικονομικό περιβάλλον και με μία πιθανή παγκόσμια ύφεση μέσα στο 2009. Θα χρειαστεί καιρός για να ξεπεραστεί η χρηματοπιστωτική κρίση, ενώ η οικονομική ανάκαμψη, όταν εμφανιστεί, θα είναι αδύναμη, καθώς είναι απίθανο για τα νοικοκυριά να ανεβάσουν ταχύτητα σε μία εποχή όπου η ανεργία αυξάνεται και οι τιμές των κατοικιών βρίσκονται σε πτωτική πορεία.

Σε κάθε περίπτωση, η αναδιάρθρωση των κεφαλαίων των τραπεζών και μια σειρά από κυβερνητικές εγγυήσεις θα πρέπει τελικά να έχουν κάποιο αποτέλεσμα. Επίσης, περιμένουμε το 2009 τα επιτόκια να πέσουν στα χαμηλότερα επίπεδα που έχει δει η γενιά μας, καθώς οι τράπεζες θα απαντούν στην οικονομική κρίση με γενναίες μειώσεις.