Ξεκίνησε εμπορικός πόλεμος στο τετράγωνο ΗΠΑ-Καναδάς-Μεξικό-Κίνα

Ο Καναδάς και το Μεξικό υποσχέθηκαν απάντηση στους δασμούς των ΗΠΑ με αυστηρά μέτρα, αφού ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έκανε πράξη τις απειλές του για γενικό δασμό 25%, ξεκινώντας έναν εμπορικό πόλεμο που πρόκειται να αναδιαμορφώσει τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού.

Ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό δήλωσε ότι η χώρα θα επιβάλει δασμούς 25% σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 106 δισ. δολαρίων, ενώ η Πρόεδρος του Μεξικού Claudia Sheinbaum δεσμεύτηκε να επιβάλει αντίποινα. Η Κίνα υποσχέθηκε «αντίστοιχα αντίμετρα» στους δασμούς 10% του Τραμπ στις κινεζικές εξαγωγές χωρίς, όμως περαιτέρω ανακοινώσεις.

Οι απαντήσεις από τρεις από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της Αμερικής ήρθαν λίγο αφότου ο Τραμπ υπέγραψε διάταγμα για τους δασμούς των ΗΠΑ το Σάββατο. Τα μέτρα τίθενται σε ισχύ την Τρίτη και δεν είναι σαφές εάν αυτό προσφέρει ένα παράθυρο τελευταίας ευκαιρίας για συμφωνία.

Ο Τραμπ παραδέχθηκε ότι οι δασμοί «ενδεχομένως» θα πληγώσουν τους Αμερικανούς, όμως «θα αξίζει το τίμημα».

«Θα υπάρξει πόνος; Ναι, ενδεχομένως (και ενδεχομένως όχι). Όμως, θα επιστρέψουμε στην Αμερική το μεγαλείο της και όλο αυτό αξίζει το τίμημα», έγραψε ο Αμερικανός πρόεδρος στο μέσο του κοινωνικής δικτύωσης Truth Social.

«Σηματοδοτεί μια νέα φάση του εμπορικού πολέμου, ο οποίος στοχεύει πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των συμμάχων και της Κίνας, για την επίτευξη των στόχων της οικονομικής και γεωπολιτικής πολιτικής των ΗΠΑ», δήλωσε στο Bloomberg ο Gary Ng, ανώτερος οικονομολόγος στη Natixis.

Το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας δεσμεύτηκε να προσφύγει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου αλλά δεν έφτασε έως το σημείο να απειλήσει ξεκάθαρα με αντιδασμούς στις εισαγωγές των ΗΠΑ. Η κυβέρνηση του προέδρου Σι Τζινπίνγκ τους τελευταίους μήνες πορεύεται προσεκτικά απέναντι στις ΗΠΑ, αποφεύγοντας οποιαδήποτε αντίποινα σε εμπορικούς περιορισμούς που θα μπορούσαν να κλιμακώσουν τις εντάσεις.

Οι δασμοί του Τραμπ αποτελούν απάντηση στην απειλή για τιμωρία των τριών χωρών για, όπως λέει, την αποτυχία τους να αποτρέψουν τη ροή παράνομων μεταναστών και ναρκωτικών, αν και είχε αφήσει να εννοηθεί η πιθανότητα αναβολής εάν το Μεξικό και ο Καναδάς λάβουν μέτρα για να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες του.

Οι εντολές του Ρεπουμπλικανού περιελάμβαναν επίσης ρήτρες αντιποίνων που θα αύξαναν τους δασμούς των ΗΠΑ εάν οι χώρες απαντήσουν. Τα νέα μέτρα θα προστεθούν σε ήδη υφιστάμενους δασμούς σε αυτές τις χώρες.

Οι εισαγωγές ενέργειας από τον Καναδά, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, θα αντιμετωπίσουν δασμό μόνο 10%. Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου δήλωσαν ότι αυτό είχε σκοπό να ελαχιστοποιήσει την ανοδική πίεση στις τιμές της βενζίνης και του πετρελαίου θέρμανσης.

Η κίνηση είναι εκρηκτική σε κλίμακα και υπερβαίνει κατά πολύ τους δασμούς του Τραμπ στην πρώτη θητεία. Ουσιαστικά βάζουν τέλος στην εμπορική συμφωνία που διαπραγματεύτηκε με τον Καναδά και το Μεξικό στην πρώτη του θητεία και θα αυξήσει το κόστος βασικών αγαθών, όπως τρόφιμα, στέγαση και βενζίνη για τους Αμερικανούς, ενώ η συνολική επίπτωση απειλεί να διαχυθεί ευρέως σε όλες τις χώρες. Είναι άλλωστε οι τρεις μεγαλύτερες πηγές εισαγωγών των ΗΠΑ, που αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ήμισυ του συνολικού όγκου.

Σαρωτικά Μέτρα

Τα διατάγματα του Σαββάτου περιόρισαν τη λεγόμενη εξαίρεση de minimis για τα μικρά δέματα και τα δέματα που αποστέλλονται στις ΗΠΑ από τις τρεις χώρες, εφαρμόζοντας ουσιαστικά τους δασμούς ευρύτερα και στις μικρές αποστολές και δυνητικά επηρεάζοντας το ηλεκτρονικό εμπόριο, αν και το πεδίο εφαρμογής του μέτρου δεν ήταν άμεσα ξεκαθαρό, εξηγεί το πρακτορείο. Οι ΗΠΑ χάνουν ένα τεράστιο ποσό εσόδων από τους δασμούς εξαιτίας αυτής της εξαίρεσης, δήλωσε αμερικανός αξιωματούχος στους δημοσιογράφους σε μια τηλεφωνική ενημέρωση.

Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.gr

FOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο Linkedin

Τα μέτρα που λαμβάνει ο Τραμπ θα έχουν ιδιαίτερα έντονες επιπτώσεις στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας και της ενέργειας.

«Η επιβολή δασμών θα είναι επιζήμια για τις θέσεις εργασίας, τις επενδύσεις και τους καταναλωτές στην Αμερική», δήλωσε η Τζένιφερ Σαφαβιάν, πρόεδρος της Autos Drive America, σε δήλωση που εστάλη μέσω email. «Οι αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες θα εξυπηρετούνταν καλύτερα από πολιτικές που μειώνουν τα εμπόδια για τους κατασκευαστές, μειώνουν τους ρυθμιστικούς κανόνες που εμποδίζουν την παραγωγή και δημιουργούν μεγαλύτερες ευκαιρίες για εξαγωγές».

Στο πλαίσιο μιας ενεργειακής κατάσταστης «έκτακτης ανάγκης», που κήρυξε ο Τραμπ την πρώτη του ημέρα στην εξουσία, στα προϊόντα που επιβάλλονται χαμηλότεροι δασμοί 10% περιλαμβάνονται επίσης διυλισμένη βενζίνη και ντίζελ, ουράνιο, άνθρακας, βιοκαύσιμα και κρίσιμα ορυκτά.

Τμήματα των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των Βορειοδυτικών και Βορειοανατολικών Ηνωμένων Πολιτειών του Ειρηνικού, εξαρτώνται πολύ από τις ροές ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου από τον Καναδά. Και οι εκπρόσωποι της βιομηχανίας πετρελαίου έχουν προειδοποιήσει για αύξηση ακόμη και κατά 10% στο κόστος των εισροών αργού στα διυλιστήρια που έχουν λίγες βραχυπρόθεσμες επιλογές για υποκατάσταση με προμήθειες από τις ΗΠΑ.

Το Μεξικό θα εφαρμόσει επίσης μη δασμολογικά μέτρα, ενώ θα ζητήσει συνεργασία με τις ΗΠΑ σε θέματα όπως η ασφάλεια και η αντιμετώπιση της κρίσης δημόσιας υγείας από τη φαιντανύλη, είπε η πρόεδρος σε ανάρτησή της στο X.

Η μεξικανική οικονομία θα μπορούσε να εισέλθει σε «σοβαρή ύφεση» εάν οι δασμοί του Τραμπ παραμείνουν σε ισχύ για περισσότερο από ένα τρίμηνο, σύμφωνα με την Γκαμπριέλα Σίλερ, διευθύντρια οικονομικής ανάλυσης στη βάση Grupo Financiero. «Εάν οι δασμοί διαρκέσουν αρκετούς μήνες, η υποτίμηση του μεξικανικού πέσο θα μπορούσε να φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ». Επίσης, οι δασμοί των ΗΠΑ θα μπορούσαν να παγώσουν νέες άμεσες ξένες επενδύσεις στο Μεξικό, πρόσθεσε.

Οι Δημοκρατικοί δεν έχασαν χρόνο για να επισημάνουν πώς οι τελευταίες κινήσεις θα μπορούσαν να επηρεάσουν τους προϋπολογισμούς των οικογενειών. «Αυτοί οι δασμοί θα είναι καταστροφικοί για τους Αμερικανούς καταναλωτές», έγραψαν σε επιστολή ο βουλευτής Γκρεγκ Στάντον, Δημοκρατικός από την Αριζόνα, και περίπου 40 συνάδελφοί του.

«Οι δασμοί του Τραμπ στο Μεξικό και στον Καναδά θα κάνουν τη ζωή σας πιο ακριβή», είπε ο Stanton πιο ωμά σε ξεχωριστή ανάρτηση στο X.

Εν τω μεταξύ, η υποστήριξη των Ρεπουμπλικανών στα μέτρα ήταν στην καλύτερη περίπτωση «βουβή». Η πτέρυγα του κόμματος που είναι υπέρ του ελεύθερου εμπορίου έχει υποκύψει στην τάση του Τραμπ για δασμούς. Παράγοντες όπως ο γερουσιαστής Ραντ Πολ έχουν εκφράσει ανησυχία, όπως και η γερουσιαστής του Μέιν Σούζαν Κόλινς. Όμως, εν μέσω ελαχίστων αντιδράσεων από το κόμμα του, ο Τραμπ έχει προχωρήσει.

Η κίνηση αντιπροσωπεύει μια ακόμη περίπτωση όπου ο Τραμπ δοκιμάζει τα όρια του πλαισίου έκτακτης ανάγκης, κάτι ήδη χαρακτηριστικό της δεύτερης θητείας του στον Λευκό Οίκο.

Τα δασμολογικά διατάγματα του Τραμπ επικαλούνται τον Νόμο για τις Διεθνείς Οικονομικές Εξουσίες Έκτακτης Ανάγκης και επεκτείνουν μια προηγούμενη δήλωση που έχει τις ρίζες της στον Νόμο για τις εθνικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης ώστε να αντιμετωπίσει αυτό που αποκαλεί «απειλή για την ασφάλεια και την ασφάλεια των Αμερικανών, συμπεριλαμβανομένης της κρίσης της δημόσιας υγείας από τους θανάτους λόγω της χρήσης φαιντανύλη».

Οι αγορές έχουν κυριευτεί από αβεβαιότητα καθώς περίμεναν την απόφαση του Τραμπ για τους δασμούς και υπάρχουν διαφαινόμενα ερωτήματα σχετικά με το πώς θα επηρεάσουν τις μετοχές.

Στις 10 ημέρες από την αρχική απειλή για δασμούς του Τραμπ την πρώτη του ημέρα στην εξουσία, ο δείκτης S&P 500 παρέμεινε ουσιαστικά σταθερός, ενώ οι δείκτες αναφοράς στην Ευρώπη, τον Καναδά και το Μεξικό κινήθηκαν υψηψλότερα. Ο δείκτης Nasdaq Golden Dragon - που αποτελείται από εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Κίνα αλλά εμπορεύονται στις ΗΠΑ - εκτινάχθηκε περισσότερο από 4%.

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η General Motors Co., η Ford Motor Co. και η Stellantis NV, που διαθέτουν παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και τεράστια έκθεση στο Μεξικό και τον Καναδά, θα μπορούσαν να δουν σημαντικές διακυμάνσεις.

Βήματα για αντίποινα

Η αμερικανική μπύρα, το κρασί, τα τρόφιμα και οι ηλεκτρικές συσκευές θα είναι μεταξύ των πολλών προϊόντων που θα υπόκεινται σε καναδικούς δασμούς και η χώρα εξετάζει επίσης μέτρα που σχετίζονται με κρίσιμα ορυκτά, είπε ο Τριντό. Ενθάρρυνε τους Καναδούς να αγοράζουν τοπικά προϊόντα και να μην κάνουν διακοπές στις ΗΠΑ.

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει προειδοποιήσει τον Καναδά ότι τυχόν αντίποινα θα οδηγούσαν τις ΗΠΑ να κλιμακώσουν τα δικά τους μέτρα, σύμφωνα με αξιωματούχο που γνωρίζει το θέμα - αυξάνοντας την προοπτική ενός σπειροειδούς εμπορικού πολέμου. Η ρήτρα αντιποίνων στις εντολές αποτελεί δείγμα αυτής της απειλής.

Τα διατάγματα για τα μέτρα περιλαμβάνουν μια διαδικασία για την κατάργησή τους. Η υπουργός Εσωτερικής Ασφάλειας Κρίστι Νόεμ μπορεί να ενημερώσει τον Τραμπ εάν οι χώρες έχουν λάβει τα κατάλληλα μέτρα για να αμβλύνουν τις ανησυχίες σχετικά με τη μετανάστευση και τα ναρκωτικά και οι δασμοί καταργούνται εάν συμφωνήσει.

Δεν είναι σαφές πόσο ρεαλιστική είναι αυτή η προοπτική. Ο Καναδάς, για παράδειγμα, έχει ήδη λάβει μέτρα στα σύνορά του για να κατευνάσει τον Τραμπ αλλά ο τελευταίος δεν πτοήθηκε.

Σε μια ομιλία του το βράδυ του Σαββάτου, ο Τριντό επικαλέστηκε τη μακρά ιστορία συνεργασίας του Καναδά με τις ΗΠΑ. «Πολεμήσαμε και πεθάναμε μαζί σας», είπε, αναφέροντας τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τον Πόλεμο της Κορέας και τον πρόσφατο πόλεμο στο Αφγανιστάν.

«Μαζί, δημιουργήσαμε την πιο επιτυχημένη οικονομική, στρατιωτική και εταιρική σχέση που έχει δει ποτέ ο κόσμος», είπε ο Τριντό και προέτρεψε τον Τραμπ να συνεργαστεί με τον Καναδά στις κοινές τους προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης της κρίσης της φαιντανύλης.