Πολιτικό χάος στη Γαλλία, οι επιλογές Μακρόν για πρωθυπουργό

Ο Εμανουέλ Μακρόν αναζητά νέο πρωθυπουργό, μετά τη χθεσινή ψηφοφορία στη Βουλή που επικύρωσε την πρόταση μομφής κατά του Μισέλ Μπαρνιέ. Ετσι, ο Γάλλος πρόεδρος πρέπει να βρει έναν πρωθυπουργό που θα μπορεί να περάσει τον προϋπολογισμό του 2025, μέσω ενός βαθιά διχασμένου κοινοβουλίου.

Οποιοσδήποτε νέος ηγέτης, ωστόσο, θα αντιμετωπίσει την ίδια οικονομική πίεση που έριξε την κυβέρνηση Μπαρνιέ. Το νομοσχέδιο για τον προϋπολογισμό που παρουσίασε ο τελευταίος -το οποίο βούλιαξε με την κυβέρνησή του- περιείχε 60 δισεκατομμύρια ευρώ σε αυξήσεις φόρων και περικοπές δαπανών που στόχευαν σε μείωση του ελλείμματος στο 5% του ΑΕΠ το 2025, από 6,1% που εκτιμάται ότι θα είναι φέτος

Ο Γάλλος πρόεδρος πρόκειται να κάνει δήλωση στις 8 το απόγευμα, σημειώνει το Bloomberg.

Η θητεία του Μπαρνιέ ήταν η συντομότερη για πρωθυπουργό από τότε που ιδρύθηκε η Πέμπτη Δημοκρατία της Γαλλίας, το 1958. Ο Μπαρνιέ, έμπειρος συντηρητικός και επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ για το Brexit, διορίστηκε τον Σεπτέμβριο.

Δεν υπάρχουν πολλά που να υποδηλώνουν ότι το σημερινό αδιέξοδο θα τελειώσει τόσο εύκολα για τον Μακρόν. Εχει την εξουσία να διορίσει νέο πρωθυπουργό, αλλά έδωσε μάχη πριν καταφέρει να κερδίσει περιορισμένη υποστήριξη για τον Μπαρνιέ από ένα κατακερματισμένο κοινοβούλιο.

Οι ρίζες της τρέχουσας αναταραχής χρονολογούνται από τον Ιούνιο, όταν ο Μακρόν διέλυσε το κοινοβούλιο και προκήρυξε πρόωρες εκλογές, καθώς προσπαθούσε να ανακάμψει από τη συντριπτική ήττα του κόμματός του στις ευρωπαϊκές εκλογές -όπου το κόμμα της Λεπέν κέρδισε υπερδιπλάσιο ποσοστό από το κόμμα του προέδρου.

Αυτό που κατάφερε ήταν να κάνει το κόμμα της Λεπέν το μεγαλύτερο στο κοινοβούλιο. Μετά τις κάλπες του Ιουνίου, η Βουλή χωρίστηκε σε τρία αντίθετα μπλοκ: ένα πληγωμένο κέντρο που υποστηρίζει τον πρόεδρο, μια αριστερή συμμαχία και την ακροδεξιά υπό την ηγεσία της Λεπέν. Αυτή η σύνθεση δεν θα αλλάξει, καθώς νέες βουλευτικές εκλογές δεν μπορούν να διεξαχθούν πριν τον Ιούλιο.

Οι διαιρέσεις μεταξύ αυτών των ομάδων έχουν επιδεινωθεί από τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Γαλλία, με το δημοσιονομικό έλλειμμα να υπερβαίνει το 6% του ΑΕΠ φέτος και τους ψηφοφόρους να διστάζουν να δεχθούν περικοπές δαπανών ή υψηλότερους φόρους.

Τι θα συμβεί στη συνέχεια:

• Το απερχόμενο υπουργικό συμβούλιο παραμένει με περιορισμένες εξουσίες και πιθανότατα θα βασίζεται σε μη δοκιμασμένη νομοθεσία έκτακτης ανάγκης για τη συλλογή φόρων και τη διενέργεια κρίσιμων δαπανών.
• Ο Γάλλος πρόεδρος είναι ο μόνος υπεύθυνος για τον διορισμό νέου πρωθυπουργού, αλλά δεν υπάρχει συνταγματικό χρονικό όριο για μια απόφαση και δεν υπάρχει προφανής υποψήφιος -ο Μακρόν χρειάστηκε σχεδόν δύο μήνες για να καταλήξει στον Μπαρνιέ.
• Αφού πάρει την εντολή, ο νέος πρωθυπουργός προτείνει ένα υπουργικό συμβούλιο, που διορίζεται από τον πρόεδρο. Στη συνέχεια πρέπει να στείλει ένα νέο νομοσχέδιο για τον προϋπολογισμό του 2025 στο κοινοβούλιο.
• Δεν μπορούν να διεξαχθούν νέες βουλευτικές εκλογές πριν από τον Ιούλιο

Μετά την ψηφοφορία, η Λεπέν είπε ότι είναι πρόθυμη να συνεργαστεί με άλλη κυβέρνηση για την κατάρτιση του προϋπολογισμού. «Αυτός ο προϋπολογισμός ήταν τοξικός για τους Γάλλους», είπε σε συνέντευξή της. Αντίθετα, δήλωσε, η χώρα χρειάζεται «έναν προϋπολογισμό που είναι αποδεκτός από όλους».

Ο Μπαρνιέ έγινε ο πρώτος Γάλλος πρωθυπουργός που έχασε ψήφο εμπιστοσύνης εδώ και περισσότερα από 60 χρόνια. Ο μόνος άλλος πρωθυπουργός που καθαιρέθηκε στην Πέμπτη Δημοκρατία ήταν ο Ζορζ Πομπιντού το 1962 και, με την υποστήριξη του ισχυρού προέδρου, Σαρλ ντε Γκολ, τελικά διορίστηκε εκ νέου.

Η Λεπέν εντείνει την πίεση στον Μακρόν να παραιτηθεί για να βγει η χώρα από το αδιέξοδο. Ο Μακρόν έχει πει ότι δεν θα παραιτηθεί έως ότου τελειώσει η θητεία του το 2027 και δεν μπορεί να αναγκαστεί να εγκαταλείψει τη δουλειά του. Η Λεπέν προηγείται στις δημοσκοπήσεις για τις επόμενες προεδρικές εκλογές.

Πιθανοί διάδοχοι Μπαρνιέ:

• Bernard Cazeneuve, 61: Πρώην πρωθυπουργός και υπουργός Εσωτερικών υπό τον Σοσιαλιστή πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ. Είχε ήδη θεωρηθεί ως πιθανός πρωθυπουργός αυτό το καλοκαίρι, πριν ο Μακρόν επιλέξει τον Μπαρνιέ. Η επιλογή του θα μπορούσε ενδεχομένως να βοηθήσει τον Mακρόν να σπάσει το αριστερό μπλοκ.
• Sébastien Lecornu, 38: Το 2022, έγινε ο νεότερος υπουργός Άμυνας από τη Γαλλική Επανάσταση. Είναι πιστός του Μακρόν που προερχόταν αρχικά από το κεντροδεξιό κόμμα των Ρεπουμπλικανών. Ο ικανός πολιτικός είναι υπουργός από τότε που ο Μακρόν έγινε πρόεδρος και έχει επιβλέψει την αύξηση των στρατιωτικών δαπανών.
• François Bayrou, 73: Ο βετεράνος κεντρώος είναι ο ηγέτης του κόμματος MoDem, βασικός σύμμαχος του Μακρόν στο κοινοβούλιο. Υποστηρίζει την αναλογική εκπροσώπηση στις κοινοβουλευτικές εκλογές, η οποία έχει επίσης υποστηριχθεί από την Εθνική Συσπείρωση.
• Jean Castex, 59: Πρώην πρωθυπουργός υπό τον Μακρόν, γνωστός για τις διοικητικές του ικανότητες. Επί του παρόντος είναι επικεφαλής της RATP, της κρατικής εταιρείας που διαχειρίζεται το μετρό του Παρισιού.