Αποστατεί από το σχέδιο της Βασιλείας για το κλίμα η Fed

Οι ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ, υπό την ηγεσία της Fed, αρνήθηκαν να εγκρίνουν σχέδιο της Επιτροπής της Βασιλείας για την Τραπεζική Εποπτεία που θα οδηγούσε τις τράπεζες στην αποκάλυψη του κλιματικού ρίσκου τους, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Bloomberg υπό τον όρο ανωνυμίας.

Η Επιτροπή της Βασιλείας, που έχει ήδη ρίξει νερό στο κρασί της για να ικανοποιήσει τη Fed, προετοιμάζεται τώρα για το ενδεχόμενο να διακοπεί επ' αόριστον η προσπάθεια να προστεθούν κλιματικές παράμετροι στους κανονισμούς των παγκόσμιων τραπεζών.

Η Επιτροπή της Βασιλείας θα συνεδριάσει στις 19 Νοεμβρίου εκ νέου για το θέμα.

Καθώς είναι θέμα ημερών η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, οι υποστηρικτές των πολιτικών για το κλίμα μένουν απογοητευμένοι, υπό τον φόβο να αποσυναρμολογηθούν βασικά τμήματα ενός παγκόσμιου πλαισίου που θα μπορούσε να συμβάλει στην αντιμετώπιση της ραγδαίας αύξησης της θερμοκρασίας. Ο Τραμπ έχει ξεκαθαρίσει ότι θα αποσύρει και πάλι τις ΗΠΑ από τη συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, προοπτική που ρίχνει τη σκιά της τις συνομιλίες της παγκόσμιας κλιματικής διάσκεψης COP29 που διεξάγεται στο Αζερμπαϊτζάν.

Δεν υπάρχει τίποτα που να δείχνει ότι οι ενέργειες της Fed έχουν επηρεαστεί από το φάσμα της προεδρίας Τραμπ. Στην πραγματικότητα, ο πρόεδρος Τζερόμ Πάουελ είναι σαφής στη διαβεβαίωσή του για ανεξαρτησία της Fed. Ωστόσο, η εν λόγω εξέλιξη ενισχύει τις ανησυχίες σχετικά με τον ρόλο που διαδραματίζει η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου στη διαμόρφωση της παγκόσμιας κλιματικής ατζέντας.

Η θέση των ΗΠΑ έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον τρόπο με τον οποίο οι ρυθμιστικές αρχές στην από δω πλευρά του Ατλαντικού προσεγγίζουν την κλιματική αλλαγή. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει επανειλημμένα διαμηνύσει στις τράπεζες ότι θα αντιμετωπίσουν πρόστιμα αν δεν ανταποκριθούν στις ρητές προσδοκίες για διαχείριση του κλιματικού κινδύνου. Στις ΗΠΑ, εν τω μεταξύ, ο Πάουελ χαρακτήρισε «μεγάλο λάθος» να περιμένει κανείς από τις ρυθμιστικές αρχές των τραπεζών «να ηγηθούν του αγώνα για την κλιματική αλλαγή».

Η Επιτροπή της Βασιλείας, η οποία εκπροσωπεί τους κεντρικούς τραπεζίτες και τις χρηματοπιστωτικές ρυθμιστικές αρχές από περίπου 30 χώρες, θα είχε υπογράψει την πρόταση τον Σεπτέμβριο αν δεν υπήρχε η αντίθεση των ΗΠΑ.

Οι ανησυχίες της Fed έκαναν εδώ και μήνες την Επιτροπή της Βασιλείας να περιορίσει το εύρος των φιλοδοξιών της όσον αφορά το πλαίσιο κανόνων για το κλίμα. Η Fed δεν έχει αντικείμενο «να προωθήσει την ενεργειακή μετάβαση ή να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή», είχε σχολιάσει ο Πάουελ.

Αντίθετα, έχει αναφερθεί στις «πολύ περιορισμένες» εξουσίες της Fed προκειμένου να διασφαλίσει ότι τα ιδρύματα που εποπτεύει «έχουν επίγνωση και μπορούν να διαχειριστούν αυτούς τους κινδύνους», αδυνατώντας να τα αναγκάσει να υιοθετήσουν σχέδια μετάβασης.

Από την άλλη, πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες πρέπει να αποκαλύψουν την ευθυγράμμιση των πιστωτικών τους χαρτοφυλακίων με τη Συμφωνία του Παρισιού. Η ΕΚΤ αξιολογεί εάν οι τράπεζες συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του λεγόμενου Πυλώνα 3.

Οι διαφορετικές προσεγγίσεις έχουν πυροδοτήσει εντάσεις εντός της Επιτροπής της Βασιλείας, σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν το θέμα.

Η Επιτροπή της Βασιλείας δεν μπορεί να αναγκάσει τις χώρες να εφαρμόσουν τα πρότυπά της. Από την άλλη, προσπαθεί να διαμορφώσει μια βάση για παγκόσμιους κανόνες που στη συνέχεια υιοθετούνται και εξειδικεύονται από μεμονωμένες ρυθμιστικές αρχές. Για παράδειγμα, οι δικαιοδοσίες σε όλο τον κόσμο προώθησαν σειρά πρόσθετων κεφαλαιακών απαιτήσεων που συμφωνήθηκαν από την Επιτροπή της Βασιλείας μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008.

Μεταξύ των βασικών παραχωρήσεων που είχαν ήδη κερδίσει οι ΗΠΑ ήταν η απόφαση να σταματήσουν οι συζητήσεις για την εισαγωγή κεφαλαιακών κανόνων σε όλη τη βιομηχανία - γνωστοί ως Πυλώνας 1 - ως ρυθμιστικού μοχλού για την αντιμετώπιση του κλιματικού ρίσκου των τραπεζών. Πιο πρόσφατες παραχωρήσεις αφορούν προτεινόμενες γνωστοποιήσεις κινδύνου. Η δημοσιοποίηση των ποσοτικοποιημένων στοιχείων για το κλίμα - όπως οι χρηματοδοτούμενες εκπομπές και οι εκθέσεις σε φυσικούς κινδύνους - θα υπόκειται στη διακριτική ευχέρεια της εκάστοτε δικαιοδοσίας.

Οι εντάσεις σχετικά με τους κλιματικούς κανόνες σημειώνονται αφού η ομάδα Πάουελ μείωσε τις πρόσθετες κεφαλαιακές απαιτήσεις, γνωστές ως Βασιλεία III, μετά από κύμα αντίστασης της Wall Street. 

Η απαξίωση του κλιματικού πλαισίου της Βασιλείας έρχεται μετά από δύο χρόνια νομικών επιθέσεων ρεπουμπλικανικής προέλευσης εναντίον χρηματοπιστωτικών εταιρειών που συνυπολογίζουν στοιχεία ESG στις επιχειρηματικές και επενδυτικές αποφάσεις τους.