Οι ισραηλινές αρχές προκάλεσαν εσκεμμένα τον μαζικό εκτοπισμό Παλαιστινίων στη Γάζα και είναι υπεύθυνες για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στον θύλακα, αναφέρει σε έκθεσή της η διεθνής ΜΚΟ Human Rights Watch (Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων).
Η έκθεση δημοσιεύεται καθώς αυξάνεται ο παγκόσμιος συναγερμός για τις καταστροφικές ανθρωπιστικές συνθήκες στη Γάζα, τεράστιες εκτάσεις της οποίας έχουν μετατραπεί σε κρανίου τόπο και μη κατοικήσιμα ερείπια, λόγω της μαζικής επίθεσης που διεξάγει ο ισραηλινός στρατός από τις 7 Οκτωβρίου 2023.
Η οργάνωση αναφέρει ότι οι πρακτικές του Ισραήλ στο πλαίσιο των εχθροπραξιών - με εκτοπισμένους 1,9 εκατ. από τους 2,2 εκατ. κατοίκους της Γάζας, σύμφωνα με τον ΟΗΕ - αποτελούν «ευρείες και συστηματικές» ενέργειες που ισοδυναμούν με «αναγκαστικό εκτοπισμό».
«Οι δηλώσεις ανώτερων αξιωματούχων και διοικητών δείχνουν ότι ο αναγκαστικός εκτοπισμός είναι σκόπιμος και αποτελεί μέρος της ισραηλινής κρατικής πολιτικής, ως εκ τούτου ισοδυναμεί με έγκλημα κατά της ανθρωπότητας», σημειώνει η έκθεση. «Οι ενέργειες του Ισραήλ φαίνεται να ανταποκρίνονται, επίσης, στον ορισμό της εθνοκάθαρσης».
Το υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ και το γραφείο πρωθυπουργού δεν απάντησαν στα αιτήματα για σχολιασμό, σημειώνουν οι Financial Times. Ωστόσο, Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν επανειλημμένα επιμείνει πως οι δυνάμεις της χώρας ενεργούν σε πλήρη συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο και ότι οι εκκενώσεις πραγματοποιούνται για την ασφάλεια των αμάχων και για στρατιωτικούς λόγους.
Κατηγορούν επίσης τη Χαμάς ότι χρησιμοποιεί τον άμαχο πληθυσμό ως ανθρώπινες ασπίδες, τοποθετώντας στρατιωτικές υποδομές σε κτίρια όπως σχολεία και νοσοκομεία ή σε πυκνοκατοικημένες περιοχές.
Η επίθεση του Ισραήλ έχει σκοτώσει περισσότερους από 43.000 ανθρώπους στη Γάζα, σύμφωνα με Παλαιστίνιους αξιωματούχους. Οι μαχητές της Χαμάς σκότωσαν 1.200 Ισραηλινούς και πήραν 250 ομήρους κατά τη διάρκεια της επίθεσής τους στις 7 Οκτωβρίου, σύμφωνα με Ισραηλινούς αξιωματούχους.
Τι προβλέπει το διεθνές δικαστήριο - Πότε είναι σύννομοι οι εκτοπισμοί
Οι εχθροπραξίες έχουν ήδη πυροδοτήσει διαδικασίες σε διεθνή δικαστήρια. Το ανώτατο δικαστήριο του ΟΗΕ εκδικάζει προσφυγή της Νότιας Αφρικής που κατηγορεί το Ισραήλ για γενοκτονία. Εν τω μεταξύ, ο εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου έχει εκδώσει εντάλματα σύλληψης κατά του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου και του πρώην υπουργού Άμυνας Γιοάβ Γκαλάντ, καθώς και τριών ηγετών της Χαμάς, που πλέον είναι νεκροί, για φερόμενα εγκλήματα πολέμου.
Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο που διέπει τις ένοπλες συγκρούσεις σε κατεχόμενα εδάφη, απαγορεύεται η βίαιη μεταφορά αμάχων. Η μόνη εξαίρεση είναι εάν οι άνθρωποι εκκενώνουν τις εστίες τους για την ασφάλειά τους ή για «επιτακτικούς στρατιωτικούς λόγους».
Ωστόσο, ακόμη και σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να πληρούνται προϋποθέσεις: οι άμαχοι να απομακρύνονται με ασφάλεια και να μπορούν να επιστρέψουν στα σπίτια τους μόλις σταματήσουν οι εχθροπραξίες.
Η έκθεση 154 σελίδων του HRW, βασισμένη σε συνεντεύξεις με 39 εκτοπισμένους Παλαιστίνιους στη Γάζα, σε ανάλυση ισραηλινών εντολών εκκένωσης, πλάνα από χτυπήματα σε διαδρομές εκκένωσης και ασφαλείς ζώνες και δορυφορικές εικόνες, αναφέρει ότι το Ισραήλ δεν εκπλήρωσε αυτά τα κριτήρια.
Η οργάνωση έκρινε ότι οι εκκενώσεις στη Γάζα δεν παρείχαν ασφάλεια στους κατοίκους, υποστηρίζοντας ότι το Ισραήλ «επανειλημμένα επιτέθηκε» σε δρόμους διαφυγής που είχαν οριστεί ως ασφαλείς ζώνες. Προσθέτει, μάλιστα, ότι οι ισραηλινές εντολές εκκένωσης ήταν «ασαφείς, ανακριβείς και αντιφατικές» και έδιναν πολύ λίγο χρόνο στον πληθυσμό για να διαφύγει.
Οπως αναφέρεται, ο βαθμός καταστροφής που προκλήθηκε από την επίθεση του Ισραήλ —η οποία ισοπέδωσε σπίτια, νοσοκομεία, σημεία διάθεσης τροφίμων, προμήθειες ενέργειας και νερού και καλλιεργήσιμη γη— καθώς και η ισοπέδωση περιοχών όπως ο διάδρομος Nετζαρίμ, υποδηλώνουν ότι το Ισραήλ δεν σκόπευε να επιτρέψει στους αμάχους να επιστρέψουν στα σπίτια τους.
Για να υποστηρίξει το επιχείρημά της ότι η βίαιη μεταφορά ήταν σκόπιμη και επομένως έγκλημα πολέμου, η έκθεση επικαλείται αποσπάσματα από δηλώσεις Ισραηλινών αξιωματούχων, που έλεγαν ότι το έδαφος της Γάζας θα συρρικνωθεί, ενώ ζητούσαν τη μετανάστευση των κατοίκων της Γάζας και την αποκατάσταση ισραηλινών οικισμών στην περιοχή.
«Δεδομένου του τεράστιου αριθμού Παλαιστίνιων αμάχων στη Γάζα που εκδιώχθηκαν από τη γη τους, του τρόπου εκτοπισμού τους και των προσπαθειών να καταστεί αδύνατη η επιστροφή τους, συνάγεται ότι πρόκειται για εκτεταμένο αναγκαστικό εκτοπισμό, συστηματικό και σκόπιμο, που ισοδυναμεί με έγκλημα κατά της ανθρωπότητας», υπογραμμίζει η έκθεση.