Σύμβουλος του νεοεκλεγέντος προέδρου Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι η επόμενη αμερικανική κυβέρνηση θα δώσει έμφαση στην επίτευξη ειρήνης στην Ουκρανία και όχι στην ανάκτηση των εδαφών που κατέχει η Ρωσία.
Ο Μπράιαν Λάντσα, στρατηγικός σύμβουλος που εργάστηκε στην πρόσφατη προεκλογική εκστρατεία του Τραμπ, είπε στο BBC ότι η νέα αμερικανική κυβέρνηση θα ζητήσει από τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι την εκδοχή του για ένα «ρεαλιστικό όραμα για την ειρήνη».
«Κι αν ο πρόεδρος Ζελένσκι έρθει και πει “μπορούμε να κάνουμε ειρήνη μόνο αν πάρουμε την Κριμαία”, θα δείξει ότι δεν μιλάει σοβαρά», είπε. «Η Κριμαία έχει χαθεί».
Η Ρωσία προσάρτησε τη χερσόνησο της Κριμαίας το 2014. Οκτώ χρόνια αργότερα, εξαπέλυσε πλήρη εισβολή στην Ουκρανία έχοντας καταλάβει εδάφη στα ανατολικά της χώρας.
Ο Τραμπ έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι προτεραιότητά του είναι να τερματίσει τον πόλεμο και να σταματήσει τη «διαρροή πόρων» των ΗΠΑ, με τη μορφή στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία.
Ωστόσο, δεν έχει ακόμη αποκαλύψει πώς σκοπεύει να το κάνει - και πιθανότατα θα ακούσει αντικρουόμενα σχέδια για το μέλλον της Ουκρανίας από διάφορους συμβούλους του.
Ο Λάντσα, πολιτικός σύμβουλος του Τραμπ και κατά τη διάρκεια των εκστρατειών του 2016 και 2024, δεν ανέφερε περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας, αλλά είπε ότι η ανάκτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία δεν είναι ρεαλιστική και «δεν είναι στόχος των Ηνωμένων Πολιτειών».
«Αν ο Ζελένσκι λέει “θα σταματήσουμε τις μάχες μόνο αν επιστραφεί η Κριμαία”, θα τον επαναφέρουμε λέγοντάς του ότι η Κριμαία χάθηκε», είπε στο BBC.
«Και αν προτεραιότητά σας είναι να ανακτήσετε την Κριμαία και να πολεμήσουν Αμερικανοί στρατιώτες γι' αυτό, είστε μόνοι σας».
Οι ΗΠΑ, σημειωτέον, δεν ανέπτυξαν ποτέ Αμερικανούς στρατιώτες για να πολεμήσουν στην Ουκρανία, ούτε το Κίεβο ζήτησε από αμερικανικά στρατεύματα να πολεμήσουν για λογαριασμό τους. Η Ουκρανία ζητά μόνο αμερικανική στρατιωτική βοήθεια για να εξοπλίσει τους δικούς της στρατιώτες.
Ο Λάντσα, παράλληλα, εξέφρασε τον απεριόριστο σεβασμό του για τον ουκρανικό λαό, του οποίου «η καρδιά είναι λιονταρίσια». Ωστόσο, τόνισε ότι προτεραιότητα των ΗΠΑ είναι «η ειρήνη και να σταματήσουν οι θάνατοι».
«Θα πούμε στην Ουκρανία: “ποιο είναι το ρεαλιστικό σας όραμα για την ειρήνη; Όχι για τη νίκη, αλλά για την ειρήνη. Ας μιλήσουμε ειλικρινά», πρόσθεσε.
Τι απαντά η Ουκρανία
Σε απάντηση, ο Ντμίτρο Λίτβιν, σύμβουλος του Zελένσκι, χαρακτήρισε τις δηλώσεις του Λάντσα ως άσκηση πίεσης για ειρήνη στην Ουκρανία τη στιγμή που «ο Πούτιν θέλει περισσότερο πόλεμο».
«Ο Πούτιν χάνει τους περισσότερους ανθρώπους σε επιθέσεις στο μέτωπο. Τι δείχνει αυτό; Είναι προφανές ότι θέλει να πολεμήσει», είπε.
«Η Ουκρανία προτείνει ειρήνη από το 2022 - υπάρχουν αρκετά ρεαλιστικές προτάσεις. Η Ρωσία πρέπει να ακούσει ότι χρειάζεται ειρήνη, με όρους αξιοπιστίας, ώστε να μην επαναληφθούν τα ρωσικά χτυπήματα».
Ο Τραμπ μίλησε με τον Ζελένσκι μετά τη νίκη του στις εκλογές, σε κλήση στην οποία παρενέβη και ο δισεκατομμυριούχος Έλον Μασκ.
Πηγή από το προεδρικό γραφείο της Ουκρανίας είπε στο BBC ότι η «συνομιλία σε καλό κλίμα» μεταξύ Ζελένσκι και Τραμπ διήρκεσε «περίπου μισή ώρα».
«Δεν συζητήθηκαν ουσιαστικά πράγματα, αλλά ήταν πολύ ζεστή και ευχάριστη κουβέντα».
Η κριτική των Δημοκρατικών
Οι Δημοκρατικοί αντίπαλοι του Τραμπ τον κατηγορούν ότι συμβιβάζεται με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και ότι η προσέγγισή του στον πόλεμο ισοδυναμεί με παράδοση για την Ουκρανία, που θα θέσει σε κίνδυνο όλη την Ευρώπη.
Τον περασμένο μήνα, ο Ζελένσκι παρουσίασε ένα «σχέδιο νίκης» στο ουκρανικό κοινοβούλιο που περιλάμβανε άρνηση εκχώρησης εδαφών και κυριαρχίας της Ουκρανίας.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, ο Τραμπ είπε επανειλημμένα ότι θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας «σε μια μέρα», αλλά δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες.
Έγγραφο που συντάχθηκε τον Μάιο από δύο πρώην αρχηγούς εθνικής ασφάλειας επί προηγούμενης θητείας Τραμπ ανέφερε ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να συνεχίσουν να προμηθεύουν όπλα στο Κίεβο, αλλά να εξαρτήσουν την υποστήριξη από την έναρξη ειρηνευτικών συνομιλιών με τη Ρωσία.
Η Ουκρανία δεν πρέπει να εγκαταλείψει τις ελπίδες της να πάρει πίσω όλο το έδαφός της από τη ρωσική κατοχή, ανέφερε η έκθεση, αλλά θα πρέπει να διαπραγματευτεί με βάση τις τρέχουσες γραμμές του μετώπου.
Ο Λάντσα στηλίτευσε τη στήριξη που έδωσαν η κυβέρνηση Μπάιντεν-Χάρις και οι ευρωπαϊκές χώρες στην Ουκρανία μετά την εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022.
«Η πραγματικότητα επί του πεδίου δείχνει ότι τα ευρωπαϊκά κράτη και ο πρόεδρος Μπάιντεν δεν έδωσαν στην Ουκρανία την ικανότητα και τα όπλα να κερδίσει τον πόλεμο στην αρχή και δεν κατάφεραν να άρουν τους περιορισμούς για τη νίκη της», είπε.
Οι ΗΠΑ από τον Φεβρουάριο του 2022 έως το τέλος Ιουνίου 2024 διέθεσε εξοπλισμό αξίας 55,5 δισ. δολαρίων στο Κίεβο, σύμφωνα με το Ινστιτούτο του Κιέλου για την Παγκόσμια Οικονομία.